یک روش رایج برای تجربه لینوکس، نصب دوال بوت (Dual Boot) آن با ویندوز است. در اینجا به بررسی خطرات احتمالی نصب ویندوز و لینوکس در کنار هم میپردازیم.
تصور کنید که شما قصد دارید با استفاده از امکان نصب ویندوز و لینوکس در کنار همدیگر، یک سیستم عامل دوم را بر روی سیستم خود راهاندازی کنید. آیا از خطرات احتمالی این کار اطلاع دارید؟ با وجود آنکه نصب دوال بوت دو سیستم عامل مختلف بر روی یک سیستم، میزان بهرهوری و دسترسی شما را افزایش میدهد، ولی این کار خطراتی را نیز به همراه دارد که باید از وقوع آنان جلوگیری کرد. در این مطلب، به بررسی خطرات احتمالی نصب ویندوز و لینوکس در کنار هم با معرفی 7 مشکل رایج میپردازیم. بنابراین در صورتی که شما هم قصد دارید که با استفاده از روش دوال بوت، یک سیستم عامل دوم را بر روی کامپیوتر دسکتاپ یا لپ تاپ خود نصب کنید، پیشنهاد میکنیم حتما این 7 خطر بالقوه را مد نظر قرار دهید.
خطرات احتمالی نصب ویندوز و لینوکس در کنار هم
1- خطر از دست رفتن اطلاعات و یا سیستم عامل اصلی
این خطر، پیش از آغاز هرچیزی رخ میدهد! به بیان دیگر، کاربران در هنگام نصب کردن سیستم عامل دوم، به طور تصادفی پارتیشن مورد هدف را اشتباه انتخاب میکند و همین امر سبب میشود که کلیه اطلاعات مربوط به سیستم عامل اصلی و یا دادههای شخصی از بین بروند. بنابراین، پیش از شروع هرکاری، لازم است که ریسک این موضوع را بپذیرید و در هنگام نصب، نهایت دقت را به کار گیرید. هرچند، حتی در صورت پاک شدن اطلاعات همچنان میتوان با استفاده از نرم افزارهای ریکاوری، بخشی از آنان را بازیابی کرد. اما باید در نظر داشت که شانس بازیابی اطلاعات حذف شده، همواره کمتر از حجم اصلی آنهاست.
خوشبختانه، محیط نصب اکثر سیستم عاملها، به خوبی پارتیشن اولیه کاربر را تشخیص میدهند. این بدان معناست که اگر شما در حال نصب ویندوز در کنار یک توزیع خاص از لینوکس باشید، محیط نصب قادر است پارتیشن اولیه را با رنگی دیگر به خوبی برایتان مشخص سازد. به طور کلی میتوان گفت که کلیه توزیعهای لینوکس در این زمینه هوشمند عمل کرده و خطر نابودی اطلاعات را به کمترین میزان خود میرسانند.
اما اگر شما در حین نصب دقت کافی را به کار نگیرید، چنین خطراتی در کمین شما هستند! در هنگام نصب سیستم عامل دوم، حافظه مورد نظر و پارتیشن دلخواه خود را به طور صحیح انتخاب کنید. اگر این مرحله را به طور کاملا سنجیده و صحیح انجام داده باشید، هیچ خطری اطلاعات شما را تهدید نخواهد کرد.
2- افزایش/کاهش بهرهوری دو سیستم عامل
نصب دو سیستم عامل به طور همزمان در کنار یکدیگر، راهی بسیار مناسب برای افزایش بهرهوری به بالاترین مقدار ممکن است. اما برخی مواقع، این کار میتواند برعکس عمل کند! اگر شما نیاز دارید که در زمان کوتاه، به سیستم عاملهای ویندوز 10 و اوبونتو 16.04 دسترسی داشته باشید، نصب این دو سیستم عامل در کنار هم راهکاری معقول و بسیار مناسب است.
اما آیا واقعا شما به این کار نیاز دارید؟ در ابتدا مطمئن شوید که با سوئیچ به لینوکس، اپلیکیشنهای مورد نظر شما در این سیستم عامل جایگزینی معتبری داشته باشند. استفاده از راهکار دوال بوت در کامپیوتر، باید به معنای واقعی متناسب با نیاز کاربر صورت گیرد تا در هر دو محیط، ابزارهای مورد نظر کاملا در دسترس باشند. در غیر این صورت، تجربه سیستم عامل دوم برای افراد، تنها یک تجربه آزاردهنده و محدود خواهد بود.
اگر فکر میکنید که برای نصب لینوکس در کنار ویندوز، هنوز به جمعبندی کاملی نرسیدهاید، شاید بهتر باشد که در ابتدا توزیع مورد نظر خود از لینوکس را بر روی یک ماشین مجازی راهاندازی کنید. استفاده از این روش، یک تجربه نسبتا کامل از لینوکس را برایتان فراهم میآورد و کاملا امن و بیخطر است.
3- قفل شدن پارتیشنها
بدون شک یکی از مهمترین خطرات احتمالی نصب ویندوز و لینوکس در کنار هم ، قفل شدن پارتیشنها است! در چنین مواقعی، کاربر از دسترسی به اطلاعات خودش منع میشود! اگر فرایند نصب سیستم عامل جدید را با رعایت تمامی جوانب طی کرده باشید، احتمالا این موضوع برایتان چندان مشکلساز نخواهد شد! به عنوان مثال، در صورتی که اطلاعات خود را در حافظههای قابل حمل و یا فضاهای ابری پشتیبانگیری کرده باشید، به آسانی میتوانید امکان دسترسی دوباره به آنان را فراهم سازید.
با این حال، این مشکل میتواند به شکل پیشبینی نشدهای رخ دهد. اگر در حین کار با ویندوز باشید و سیستم به شکل غیر منتظرهای خاموش شود، تمامی هارد دیسکها و پارتیشنهای متصل به سیستم قفل خواهند شد. این بدان معناست که دسترسی به فایلهای شخصیتان حتی از سیستم عامل دوم هم با شکست مواجه خواهد شد. در چنین مواقعی، پیغامی همانند زیر نمایش داده میشود:
Error mounting /dev/sda5 at /media/karma/data:
Command-line `mount -t "ntfs" -o "uhelper=udisks2,nodev,nosuid,uid=1000,gid=1000,dmask=0077,fmask=0177"
"/dev/sda5" "/media/karma/data"' exited with non-zero exit status 14: The disk contains an unclean file system (0, 0).
Metadata kept in Windows cache, refused to mount. Failed to mount '/dev/sda5':
Operation not permitted The NTFS partition is in an unsafe state.
Please resume and shutdown Windows fully (no hibernation or fast restarting), or mount the volume read-only with the 'ro' mount option.
همانطور که پیداست، این احتمالا یکی از مهمترین خطرات احتمالی نصب ویندوز و لینوکس در کنار هم به شمار میآید. خوشبختانه این مشکل را با استفاده از چند راهکار مختلف میتوان رفع کرد. یک روش این است که مطابق با دستور موجود در این پیغام عمل کرده و حافظه را دستگاه را به صورت «فقط خواندنی» (Read Only) بوت کنید. راه دیگر این است که سیستم را ریبوت کرده و وارد محیط ویندوز شوید تا فایلهای شما مجددا فایل دسترسی شوند. در این حالت، امکان دسترسی دوباره برای اطلاعات در لینوکس نیز فراهم خواهد شد.
4- بروزرسانی ویندوز
یکی دیگر از خطرات احتمالی نصب ویندوز و لینوکس در کنار هم ، اشکالاتیست که در هنگام آپدیت سیستم عامل رخ میدهد. بروزرسانی منظم سیستم عامل، یکی از مهمترین راهکارها برای بهبود عملکرد و امنیت سیستمهای کامپیوتری است. ولی در مواقعی که شما سیستم عاملها را به صورت دوال بوت بر روی کامپیوتر خود نصب کرده باشید، این کار ممکن است موجب بروز اشکالات خاصی شود.
اگر توزیع لینوکسی خود را آپدیت کنید، اشکالات اندکی رخ خواهد داد. اما بروزرسانی ویندوز، فاجعه بزرگی را رقم خواهد زد! حتی اگر آپدیت ویندوز به طور کاملا موفق انجام گیرد، فرآیند ویندوز آپدیت (Windows Update) منجر به بازنویسی مستر بوت رکورد (Master Boot Record) در هارد دیسک سیستم شده و از دست رفتن پارتیشن لینوکس را در پی دارد. در مقابل، خطا در هنگام بروزرسانی ویندوز یا حتی درایورها، مشکل را پیچیدهتر هم میکند. در چنین مواقعی، علاوه بر از دست رفتن سیستم عامل لینوکس، دیگر حتی امکان بوت شدن ویندوز نیز فراهم نیست!
در این شرایط، لازم است که از ابزارهای رسمی ویندوز 10 برای بازیابی استفاده کنید. اگرچه شاید این روند کمی زمانبر باشد، اما چاره دیگری برای بازیابی بوت ویندوز وجود ندارد. به منظور کسب بهترین نتایج، مطمئن شوید که ترتیب بوت شدن کامپیوتر شما، بر روی ویندوز تنظیم شده باشد و در صورتی که این ترتیب بر روی توزیع لینوکس تنظیم شده بود، آن را به حالت ویندوز برگردانید.
5- تاثیر ویروسها بر سیستم عامل لینوکس
سیستم عامل لینوکس عمدتا به ضد ویروس بودن مشهور است و بسیاری از خطرات امنیتی از آسیب رساندن به آن ناتوان هستند. با توجه به جمعیت اندک کاربران لینوکس، این سیستم عامل تاکنون از تاثیر ویروسها و دیگر بدافزارها مصون مانده است. هکرها و مهاجمان سایبری، عمدتا قربانیان خود را از میان کاربران سیستم عامل ویندوز انتخاب میکنند؛ چرا که آنها به دنبال نتایج کارآمدتری در این زمینه هستند. ولی در مقابل باید به خاطر داشت که بسیاری از حملات هکری به وبسایتهای اینترنتی، به سرورهای لینوکسی انجام میگیرد و بسیاری سرورهای وب، از توزیعهای لینوکس استفاده میکنند. به همین سبب، یکی از خطرات احتمالی نصب ویندوز و لینوکس در کنار هم را میتوان حملات ویروسها و یا تاثیر مخرب آنان به شمار آورد.
بنابراین در صورتی که شما از یک کامپیوتر دوال بوت استفاده میکنید، همچنان خطرات مربوط به بدافزارها ممکن است محیط توزیع لینوکسی شما را نیز در معرض خطر قرار دهد.
به همین دلیل، لازم است که در هنگام استفاده از سیستم عامل ویندوز و یا لینوکس در گشت و گذارهای اینترنتی، همواره امنیت خود را مد نظر قرار دهید. به منظور اطمینان، آنتیویروس متن باز و قدرتمند ClamAV را میتوانید به طور روزانه در لینوکس اجرا کرده و اطلاعات خود را اسکن کنید. در زمان استفاده از این نرم افزار، تمامی بخشهای سیستم اعم از فایلهای سیستم تا اطلاعات شخصی را به طور کامل اسکن کنید تا میزان خطرات به حداقل مقدار ممکن کاهش داده شود.
6- خطاهای ناشی از درایورها
در هنگام استفاده از قابلیت دوال بوت، باگهای موجود در درایورها نیز میتواند به عنوان خطرات احتمالی نصب ویندوز و لینوکس در کنار هم مورد توجه قرار گیرد. این خطاها، عمدتا به سیستم عامل ویندوز مربوط بوده و بسیار نادر هستند.
یکی از رایجترین نوع از این خطاها، به دلیل برخی از درایورهای کارت شبکه بیسیم رخ میدهد. این دیوایسها را در ویندوز میتوان غیرفعال کرد، اما در مقابل شناسایی آنان در لینوکس غیرممکن میشود.
چرا با وجود مستقل بودن این دو سیستم عامل از همدیگر، چنین خطایی بر لینوکس تاثیر میگذارد؟ پاسخ این است که کارتهای شبکه بیسیم را از طریق بایاس سیستم نیز میتوان کنترل کرد. به نحوی میتوان گفت که بروز این مشکل، به مشکل شماره 3 (قفل شدن پارتیشنها) شباهت بسیاری دارد.
به منظور حل این مشکل، لازم است که اطلاعات جامعی از کارت شبکه خود کسب کرده و وضعیت بروزرسانی آن در ویندوز و لینوکس را مورد بررسی قرار دهید.
7- تاثیر دوال بوت بر فضای دیسک سواپ (Swap)
سواپ در توزیعهای لینوکس، بخشی از فضای هارد دیسک است که میزان کمبود حافظه رم در سیستم را جبران میکند. در بسیاری از موارد، نصب دوال بوت سیستم عاملها بر روی سیستم، مشکل چندانی را برایتان ایجاد نمیکند. ولی یکی از خطرات احتمالی نصب ویندوز و لینوکس در کنار هم، مسئله تاثیر بر حافظه حافظه سواپ است. هم سیستم عامل ویندوز و هم لینوکس، بخشی از هارد دیسک سیستم را برای بهبود عملکرد خود مورد استفاده قرار میدهند. در اینجا باید توجه داشت که نصب سیستم عامل دوم (یا سوم) بر روی سیستم، ممکن است باعث کمبود این فضا شود.
راه حل این مشکل نیز بسیار ساده است: اگر هارد دیسک شما فضای کافی برای اختصاص دادن حافظه سواپ را دارا نیست، از نصب سیستم عامل اضافی بر روی آن خودداری کنید! راهکار دیگر این است که هارد دیسک و یا اساسدی (SSD) جدیدی را به سیستم اضافه کرده و سپس سیستم عامل مورد نظر خود را به طور جداگانه بر روی آن نصب کنید.
در مورد کامپیوترهای قابل حمل نیز به راحتی میتوان با حذف درایو نوری، فضای آن را به یک هارد یا SSD از نوع 3.5 اینچی اختصاص داد.
آیا شما تاکنون با این موارد رو به رو شدهاید؟
این بسیار بعید است که در هنگام نصب سیستم عامل دوم بر روی سیستم، با تمامی این مشکلات رو به رو شوید! ولی به طور میانگین، روی دادن یک یا دو مشکل از موارد مطرح شده ممکن است شما را نیز در حین انجام این کار غافلگیر کند. کاربران همواره میتوانند با تنظیم صحیح گزینهها و شناخت خطرات احتمالی نصب ویندوز و لینوکس در کنار هم ، به طور موثر از بروز چنین مشکلاتی اجتناب کنند.
آیا شما هم از قابلیت دوال بوت در کامپیوتر یا لپ تاپ خود استفاده میکنید؟ نظرات خود را در این زمینه با ما به اشتراک بگذارید.