تحقیقات اخیر دانشمندان به یک سوال عجیب و جالب در مورد دیوار یخی سریال بازی تاج و تخت (Game of Thrones) پاسخ میدهد؛ آیا وجود چنین بنایی امکانپذیر است؟
در سریال جذاب و پرطرفدار بازی تاج و تخت یا همان گیم آو ترونز، سازهای عظیم به نام «دیوار» (the Wall) وجود دارد که بخش مهمی از داستان بوده و به عنوان مانعی بزرگ برای دورنگه داشتن شخصیتهای منفی داستان به حساب میآید؛ با این حال، ارتفاع 215 متری، طول 480 کیلومتری و عرض قابلتوجه در نظر گرفته شده توسط نویسنده داستان باعث میشود تا ابعاد این سازه عدهای را در مورد جنبه واقعگرایانه موضوع، به فکر فرو ببرد.
در جزئیات داستان، دیوار یخی سریال بازی تاج و تخت برای محافظت از مرزهای شمالی پادشاهی هفت اقلیم استفاده شده و به عنوان یک سپر دفاعی قدرتمند و غولآسا در مقابل دشمنان به شمار میرود؛ اما از آنجایی که یخ در دمای بالاتری از صفر درجه سلسیوس شروع به آب شدن کرده و در حالت جامد هم مقاومت مختصری دارد، چنین سازه عظیمی چقدر میتواند مقاوم باشد.
دیوار یخی سریال بازی تاج و تخت از دید علم فیزیک
مارتین ترافر (Martin Truffer) دانشمندی از دانشگاه آلاسکا فربنکس که مقاله مربوط به بررسی واقعگرایانه دیوار یخی گیم آو ترونز را نوشته است، میگوید که یخ در برخی شرایط وزنی مشخص تحمل فشار را ندارد و پایداری خود را از دست میدهد.
به طور دقیقتر، اگر وزن یک دیوار یخی با ابعاد در نظر گرفته شده را محاسبه کنیم، خواهیم دید که این حجم از آب یخزده تنشی برابر 1.8 مگاپاسکال را در پایه خود به وجود میآورد؛ این در حالی است که یخچالهای طبیعی کره زمین با میزان تنش 0.1 مگاپاسکال شروع به فروپاشی میکنند.
به زبان سادهتر، همانطور که ترافر اظهار کرده است دیوار یخی سریال بازی تاج و تخت نمیتواند در دنیای واقعی وجود داشته باشد و با استفاده از چند معادله ساده مشخص میشود که چنین سازهای به واسطه وزن خودش، به راحتی از بین میرود.
البته با این وجود که مقاله چاپشده تنها جنبه سرگرمی داشته، ترافر میگوید که چنین بررسیهایی کاربردهای عملی فراوانی دارد که یکی از آنها، آنالیز رفتار یخهای قطبی سیارهای مانند مریخ است.
نرخ تغییرشکل سازهای اینچنین، مستقیما به دمای میانگین سالانه محیط اطراف آن وابسته است؛ با توجه به اینکه در نزدیکی دیوار یخی سریال بازی تاج و تخت جنگل وجود دارد، دمای محیط این سازه نمیتواند آنقدرها پایین باشد و در بهترین حالت، از 10- درجه سلسیوس کمتر نیست. با این توصیف، در این دما مدت زمانی در حدود چند روز تا چند ماه لازم است تا دیوار فرو بریزد.
چگونه میتوان از فروریختن دیوار بازی تاج و تخت جلوگیری کرد؟
یکی از سادهترین روشهایی که برای جلوگیری از نابود شدن این سازه به دست طبیعت به ذهن میرسد، کاهش دمای محیط اطراف است؛ ترافر میگوید که با کم کردن دما تا میزان 40- سلسیوس، تنش ایجاد شده تا یک صدم حالت قبلی کاهش میابد. با اینکه در قسمتهایی از قطب جنوب وجود چنین شرایط دمایی گزارش شده، حتی اگر دیوار یخی سریال بازی تاج و تخت در این نوع مکانها هم قرار بگیرد، فروریختن آن پس از چند سال اجتنابناپذیر است.
از طرف دیگر، در سریال گیم آو ترونز اشاره میشود که دیوار بیش از 8 هزار سال عمر دارد؛ در هنگام ارائه نتایج به دست آمده از بررسیها در گردهمایی اتحادیه ژئوفیزیک آمریکا (American Geophysical Union)، ترافر با اشاره به این بخش از داستان گفت که بزرگترین دشمن این دیوار شرایط طبیعی زمین است و سرپا ماندن آن بدون جادو و قدرتهای ماورا الطبیعه، امکانپذیر نیست.