گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
انفجار شهاب ها در اتمسفر سیاره پدیده‌ای است که هر چند وقت یک‌بار، خسارت‌های قابل‌توجهی را به زمین وارد می‌کند؛ اما دلیل اصلی این اتفاق خطرناک چیست؟
به صورت کلی می‌توان گفت که شهاب (Meteor) به عنوان جرمی آسمانی متشکل از سنگ و فلز تعریف می‌شود که به سمت سیاره در حرکت بوده و با وارد شدن به جو زمین، شروع به سوختن می‌کند؛ حال اگر این جرم بتواند از اتمسفر عبور کرده و خود را به سطح برساند، به عنوان شهاب سنگ (Meteorite) شناخته می‌شود.
از طرف دیگر، پدیده بارش شهابی که با وارد شدن هم زمان تعداد زیادی از این جرم‌ها به اتمسفر زمین رخ می‌دهد، هر چند وقت یک‌بار منظره‌های فوق‌العاده زیبایی را در آسمان شب به وجود می‌آورد؛ در اکثر این اتفاق‌ها، هر کدام از شهاب‌ها آنقدر کوچک هستند که مدت کوتاهی پس از حرکت خود به سمت سطح زمین، سوخته و از بین می‌روند.
اما گاهی اوقات ابعاد سنگ آسمانی به قدری است که عبور آن از جو سیاره باعث داغ شدن و انفجار شهاب شده و همانند اتفاقی که در سال 2013، در روسیه افتاد، خسارت‌های مالی و جانی جبران‌ناپذیری را به وجود می‌آورد.
در همین رابطه، به تازگی مقاله‌ای از طرف دانشمندان دانشگاه پردو (Purdue University) آمریکا، در ژورنال “Meteoritics and Planetary Science” به چاپ رسیده است که با حمایت ناسا، موضوع انفجار شهاب ها را با دقت زیادی بررسی کرده است.
جزئیات مقاله چاپ‌شده در مورد انفجار شهاب ها در آسمان
در گذشته، دانشمندان در توضیح دقیق فرآیند انفجار شهاب پیش از آنکه این جرم به زمین برسند، ناتوان بودند، اما مارشال تبتا (Marshall Tabetah) و جی ملوش (Jay Melosh) که نویسندگان اصلی مقاله چاپ‌شده هستند، با بررسی دقیق‌تر پدیده اتفاق افتاده در روسیه به اطلاعاتی مهم در این رابطه دست یافتند.
پدیده سال 2013 با نام شهاب چلیابینسک (Chelyabinsk) شناخته می‌شود و در هنگام وقوع آن، انرژی آزادشده آنقدر زیاد بود که تخریبی برابر یک بمب اتمی کوچک را ناشی شد. در جریان این حادثه، سنگ آسمانی به صورت گویی آتشین در بالای شهر درخشید و چند دقیقه بعد، انفجاری مهیبی رخ داد.
تصویری تهیه شده توسط شهروندان از حادثه چلیابینسک
در این حادثه چیزی بیشتر از 1500 نفر ضخمی شدند و میلیون‌ها دلار خسارت به شهر چلیابینسک وارد شد. تکه‌هایی از شهاب هم بر روی زمین افتادند که بعدها برای بررسی بیشتر ماجرا، مورداستفاده قرار گرفتند.
اما نکته‌ای که بیشتر از همه توجه تَبِتا و ملوش را به خود جلب کرد، بقایای انفجار شهاب بود؛ با اینکه بر اساس تخمین اولیه، وزن جرم آسمانی بیشتر از 9 هزار کیلوگرم بود، تنها 1800 کیلوگرم از بقایای انفجار بر روی زمین افتاد؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که اتفاقی در اتمسفر باعث شده تا بیشتر جرم شهاب در مسیر حرکت از بین برود.
برای حل این معما، محققان نحوه وارد شدن هوای پرفشار به داخل منافذ و ترک‌های یک شهاب در زمانی که در جو زمین حرکت می‌کند را آنالیز کردند. بررسی‌ها نشان داد که در مسیر این جرم آسمانی، هوا به راحتی در داخل شهاب نفوذ کرده و از داخل آن را متلاشی می‌کند.
اما دلیل از بین رفتن بخش قابل‌توجهی از جرم شهاب چه بود؟ برای پاسخ به این سوال، اتفاق چلیابینسک در مدل‌های مختلف شبیه‌سازی شد و کد نویسی های خاص و منحصر به فردی برای رسیدن به نتیجه‌ای دقیق نیاز بود.
به این ترتیب با در نظر گرفتن تمامی فاکتورها و تبادل انرژی و مومنتوم رخ‌داده بین هوا و جرم آسمانی، نشان داده شد که در این شرایط، هوای پرفشار به کوچک‌ترین منافذ شهاب وارد شده و آن را به قسمت‌های فوق‌العاده کوچکی متلاشی می‌کند؛ بنابراین مدل‌سازی انجام‌شده در کنار حل معمای کم بودن جرم بقایای شهاب، دلیل انفجار رخ‌داده شده را هم مشخص کرد.
تَبِتا و ملوش در انتهای مقاله خود اظهار کرده‌اند که در چنین اتفاق‌هایی، اتمسفر زمین بهترین سپر دفاعی بشر در مقابل جرم‌های آسمانی کوچک به شمار می‌رود و در صورتی که قبل از نزدیک شدن یک شهاب به سیاره، به ساکنان محل احتمالی برخورد در مورد خطر پیش رو هشدار داده شود، خسارت‌های جانی بسیار کمتر از حادثه چلیابینسک خواهند بود.
