ایستگاه فضایی چین چندی پیش از کنترل خارج شد. از مدتها قبل برخورد آن با زمین پیشبینی شده بود، اما اکنون به نظر میرسد این اتفاق تا دو ماه دیگر رخ خواهد داد. سقوط ایستگاه فضایی چین ممکن است مشکلاتی را به وجود بیاورد که در ادامه آنها را بررسی میکنیم.
نخستین ایستگاه فضایی کشور چین با نام Tiangong-1، در سال 2016 از کنترل خارج شد. بر اساس پیشبینی Aerospace Corporation، این ایستگاه فضایی در نیمههای ماه مارس (اواخر سال 1396) وارد اتمسفر زمین شده و در آن خواهد سوخت. البته ممکن است زمان گفته شده چند هفتهای جابهجا شود.
با وجود سوختن آن در سطح اتمسفر، قطعههای این غول 8.5 تنی به اندازهای بزرگ و مقاوم هستند تا با سطح زمین برخورد کنند. البته پیشبینی شده قطعههای عبور کرده از سطح اتمسفر همگی درون اقیانوسها سقوط میکنند. جای تعجب است که با وجود فشار و حرارت وارد آمده تحت سرعت حدود 24 هزار کیلومتر، باز هم قطعاتی از ایستگاه فضایی چین سالم باقی میمانند. دلیل این میزان مقاومت، لایههای محافظ شبیه به پیازی است که در طراحی بدنه این ایستگاه فضایی به کار رفته است. حتی احتمال دارد دندهها و برخی دیگر از قطعات داخلی آن کاملا دست نخورده به سطح زمین بازگردند.
وارد شدن حرارت بالا سبب میشود لایههای بدنه ایستگاه فضایی چین چاک چاک شوند. وقتی در طراحی بدنه تعداد زیادی لایه به کار رفته است، پیش از خارج شدن شیئی مشخص، انرژی بسیار زیادی صرف خواهد شد، به همین دلیل آنها داغ نشده و همانطور سالم بر روی زمین سقوط میکنند. بعد از این که سفینه فضایی شاتل در سال 2003 حین بازگشت به زمین منفجر شد، محققان با شبیهسازی توانستند دلیل وقوع این حادثه را توصیف کنند.
پیشبینی برخورد ایستگاه فضایی چین به زمین
Tiangong-1 یک ایستگاه فضایی دارای دو اتاق بوده و تنها برای دو نفر در آن فضا وجود دارد. حجم داخل آن تنها 15 متر مربع است که در مقایسه با حجم ایستگاه فضایی بینالمللی فوقالعاده کوچکتر محسوب میشود. فضای ایستگاه فضایی بینالمللی در حد و اندازه یک زمین فوتبال یعنی 900 متر مربع است.
چین در سال 2016 ایستگاه فضایی Tiangong-1 را با Tiangong-2 جایگزین کرد. دانشمندان این کار را حرکتی بزرگ در راستای پیشرفت دانش هوافضا خطاب کردند، چرا که حضور دائمی کشور چین در مدار کره زمین را تضمین میکند. طبق گفته یکی از شرکتکنندگان چینی در کمیته سازمان ملل متحد درباره استفاده صلحآمیز از فضای بیرونی، این ششمین پیوند متوالی محسوب میشود، چرا که پیش از این کشور چین سفینههای فضایی Shenzhou-8 و Shenzhou-9 و همچنین Shenzhou-10 را با موفقیت راهی فضا کرده بود.
در این جلسه همچنین اعلام شد چین از شانزدهم مارس 2016 (بیست و ششم اسفند 1394)، ارتباط خود با ایستگاه فضاییش را بعد از به پایان رساندن یک ماموریت تاریخی از دست داده است. تا ماه می سال 2017 (خرداد 1396)، ایستگاه فضایی چین نزدیک به 400 کیلومتر در بالای زمین حرکت و روزانه 160 متر سقوط میکرد. بر اساس دادههای Aerospace Corporation، ارتفاع ایستگاه فضایی چین از آن زمان به کمتر از 285 کیلومتر رسیده است.
برای وسایلی همچون Tiangong-1، دلیل پایین آمدن، کشش اتمسفر است. دلیل وجود عدم اطمینان حین پیشبینی رفتارهای آن، بستگی داشتن همه چیز به رفتار خورشید است. ستاره منظومه شمسی قادر به رهاسازی طوفانها و شعلههای خورشیدی است که در واقع انفجار اشعه ایکس و نور ماورای بنفش محسوب میشوند. این رویدادها اتمسفر بیرونی زمین را گرم کرده و سبب گسترش هوا میشوند، به همین دلیل اشیای دارای حالت پرواز پایینی همانند ایستگاه فضایی چین از بین گازهای بسیار متراکم با سختی حرکت میکنند. در ادامه این عمل، فشار بیشتری به شی وارد شده و سپس ارتفاع آن کاهش پیدا میکند.
آنالیز اطلاعات به دست آمده از ترکیب تاثیرات فعالیتهای خوشید و همچنین سرعت حرکت مداری Tiangong-1، جهت و ارتفاع آن در کنار دیگر فاکتورها به شرکت تحقیقاتی Aerospace Corporation کمک کرد زمان تقریبا دقیقی برای سقوط آن اعلام کند. پیش از این بررسیها، شرکت چندین مرتبه زمان پیشبینی شده را تغییر داده بود.
بعد از نابودی ایستگاه فضایی چین چه اتفاقی رخ میدهد؟
ایستگاه فضایی Tiangong-1 به احتمال زیاد در اقیانوس سقوط خواهد کرد. این پیشبینی از آنجایی زده میشود که نزدیک به 71 درصد سطح کره زمین را آب پوشانده است. متاسفانه به دلیل تکه تکه شدن Tiangong-1 احتمال برخورد بخشهایی از آن به خشکی نیز وجود دارد. طول رد پای شیئی به این بزرگی احتمالا 1600 کیلومتر خواهد بود و قسمتهای سنگینتر در جلو و بخشهای سبکتر در پشت قرار میگیرند.
اگر فردی به اندازهای خوش شانس باشد که بتواند فرو پاشیدن ایستگاه فضایی چین در اتمسفر زمین را مشاهده کند، با صحنهای همانند زمان منفجر شدن وسیله انتقال خودکار آژانس فضایی اروپا رو به رو خواهد شد. این وسیله زمانی برای ارسال محموله به ایستگاه فضایی بینالمللی مورد استفاده قرار میگرفت. در هر صورت احتمال برخورد قطعههای ایستگاه فضایی چین به سطح خشکی و مخصوصا برخورد آن با شیئی خاص بسیار پایین است. اگرچه احتمال آن صفر نیست، اما از زمان فراتر رفتن انسان از سطح کره زمین و سفر به فضا، تنها یک زن در اکلاهما با قطعهای سقوط کرده از فضا برخورد کرده است. در هر صورت، اگر به شخصی و یا فردی لطمهای وارد شود، مسئولیت آن با دولت چین خواهد بود.