ایستگاه فضایی چین از مدتها قبل از کنترل خارج شده و برخورد آن با زمین حتمی قلمداد میشد. ایستگاه فضایی کشور چین طبق پیشبینی تا نهایتا دو ماه آینده با سیاره زمین برخورد خواهد کرد، اما چین مدعی است هنوز کنترل آن را در اختیار دارد.
ایستگاه فضایی Tiangong-1 طی مدت زمان اخیر سوژه اصلی محافل و رسانههای نجومی بوده است. اگرچه قرار بود ماموریت آن در سال 2013 به پایان برسد، اما آژانس فضایی ملی چین سرویسگیری از آن را تا سال 2016 ادامه داد. از مدتها قبل سقوط پایگاه فضایی چین بر زمین طی چند ماه آینده هشدار داده شده بود، اما زمان دقیقی برای آن مشخص نبود.
چندی پیش اعلام شد ایستگاه فضایی تیانگوگ-1 طی دو ماه دیگر با زمین برخورد خواهد کرد. این نتیجه در سپتامبر سال 2017 و بعد از اندازهگیریهای فراوان توسط جامعه بینالمللی نجوم به دست آمد، چرا که مدار ایستگاه فضایی چین دائما در حال کاهش است. سپس پیشبینی شد این کاهش تا جایی ادامه پیدا میکند که در ماههای ابتدایی سال 2018 شاهد برخورد Tiangong-1 با زمین خواهیم بود.
بر اساس اطلاعات به دست آمده از ردیابهای ماهوارهای، ایستگاه فضایی چین در ماه مارس سال 2018 (نیمه دوم اسفند تا نیمه دوم فروردین) مجددا وارد اتمسفر زمین خواهد شد. نکته نگرانکننده اینجاست که بخشهایی از بدنه Tiangong-1 حین ورود به جو زمین هیچ آسیبی ندیده و کاملا سالم به زمین برخورد میکنند.
ادعایی متفاوت درباره ایستگاه فضایی چین
اما طبق گفتههای یک مهندس بالارده در شرکت علوم و فناوری هوافضای چین (CASTC)، درباره خروج ایستگاه فضایی چین از کنترل اغراقهای زیادی شده و وضعیت آن طور که در اخبار اعلام میشود وخیم نیست. آنها مدعی هستند پایگاه فضایی چین همچنان تحت کنترل بوده و حتی ورود مجدد آن به اتمسفر زمین نیز قابل کنترل خواهد بود، به همین دلیل تهدیدی محیط زیست و مخصوصا منطقههای مسکونی بر روی کره زمین را تهدید نمیکند. اداره هوافضای ملی چین پیش از این گفته بود بیشتر قسمتهای ایستگاه فضایی این کشور در جو زمین سوخته و تنها بخشهایی کوچک به سطح زمین خواهند رسید.
بر اساس گفتههای این مقام مسئول، بعد از آتش گرفتن Tiangong-1، قطعات باقی مانده تهدیدی برای ساکنان کره زمین محسوب نمیشوند، چرا که آنها به طور دائم در حال مانیتور این پایگاه فضایی بوده و تصمیم دارند سقوط آن را در نیمه نخست سال جاری انجام بدهند.
این مقام مسئول ادعا میکند بخشهای باقی مانده از ایستگاه فضایی چین بعد از سوختن کل پایگاه، به درون قسمتهایی مشخص شده درون دریا خواهند افتاد و به همین دلیل تهدیدی برای انسانها و محیط زیست محسوب نمیشوند. همانند پروژههای فضایی پیشین، محل در نظر گرفته شده برای سقوط این شی، منطقهای دارای عمق بسیار زیاد در اقیانوس آرام جنوبی است که با نام قبرستان سفینه فضایی (Spacecraft Cemetery) شناخته میشود.
اداره هوافضای ملی چین ادعا میکند از زمان اتمام ماموریت پایگاه فضایی این کشور، به طور دائم در حال مانیتور آن هستند. طبق اطلاعات آنها، در آخرین ماه سال 2017، ایستگاه فضایی Tiangong-1 در کمترین و بیشترین فاصله خود با زمین، از فاصله 272 کیلومتر و 300 کیلومتر (به طور متوسط 286 کیلومتر) به دور زمین گردش میکرده و تاکنون رفتاری غیر طبیعی مشاهده نشده است.
او مدعی است دلیل به تعویق افتادن ورود مجدد Tiangong-1 به اتمسفر زمین تا سپتامبر سال گذشته، اطمینان از سقوط اشیای باقی مانده بعد از آتش گرفتن شی به درون محل در نظر گرفته شده بوده است. این موضوع نشان میدهد برخلاف ادعاهای قبلی، اداره هوافضای ملی چین به خوبی کنترل پایگاه فضایی خود را در دست دارد. آنها تا زمان ورود مجدد ایستگاه فضاییشان به جو زمین در ماه مارس سال جاری، همچنان به مانیتور دائمی وضعیت آن ادامه میدهند.
نماینده رییس دفتر مهندسی فضایی چین در نیمههای ماه سپتامبر سال گذشته اعلام کرد احتمال برخورد بخشهایی از ایستگاه فضایی آنها با کره زمین وجود دارد. وی با وجود اصرار به ناچیز بودن اندازه قسمتهای سالم باقی مانده اعلام کرد ورود مجدد Tiangong-1 به اتمسفر زمین غیر قابل کنترل است.
بر اساس گزارشی که Aerospace Corporation مدتی پیش منتشر کرد، اداره هوافضای ملی چین به احتمال زیاد قادر به کنترل ایستگاه فضایی خود نخواهد بود و نمیتواند ورود مجدد آن به جو سیاره را تحت اختیار داشته باشد. البته همانند ادعاهای مسئولان چینی، در این گزارش نیز اعلام شد بخش اعظمی از شی در بدو ورود آتش خواهد گرفت، اما قسمتهایی از آن سال باقی میمانند. با این حال احتمال برخورد این قطعات با سطح زمین و ایجاد خسارت بسیار پایین است.
احتمال آسیب رساندن به زمین چقدر است؟
با توجه به این گزارشهای ضد و نقیض، همچنان به طور واضح در کنترل بودن و یا نبودن فرآیند ورود مجدد پایگاه فضایی چین به جو زمین مشخص نیست. اما حتی اگر فرضیه غیر قابل کنترل بودن آن را در نظر بگیریم، به گفته Aerospace Corporation احتمال آسیب رسیدن به فردی توسط اشیای باقی مانده از Tiangong-1 بسیار پایین است، به طوری که در تاریخ هوافضا، تنها یک مرتبه قسمتی از اشیای فضایی باقی مانده با یک خانم برخورد کرده و خوشبختانه هیچ مشکلی برای وی پدید نیامده است. علاوه بر آن، در کنار اداره هوافضای ملی چین، آژانس فضایی اروپا با شرکت در کمیته هماهنگی آثار به جای مانده از اشیای فضایی (IADC)، فرآیند ورود مجدد Tiangong-1 به جو زمین را رصد میکند.
یکی از دلایلی که بر اساس آن، کارشناسان هوافضا احتمال آسیب زدن تکههای باقی مانده از سفینههای فضایی به انسانها را بسیار پایین میدانند، پوشیده شدن 70 درصد کره زمین با آب است. به این ترتیب شانس افتادن آنها به درون منطقهای پوشیده از آب و خالی از سکنه بسیار بالا است. سایر 30 درصد خشکی نیز تماما مملو از سکنه نیستند.