سال 2017 چندین اکتشاف علمی شگفت انگیز اتفاق افتاد، اما برخی از این اکتشافات با پوشش بسیار بد و عجیب و غریب رسانهها همراه شد. در این مطلب به بررسی عجیب ترین گزارش های علمی سال 2017 میپردازیم.
معمولا در نوشتن گزارشهای علمی با یک دانشمند به شیوه حضوری یا تلفنی صحبت میکنند، در صورتی که نتایج صحبت ها منظقی باشد به سراغ سایر افراد مطلع میروند و اینگونه یک گزارش علمی منتشر میشود.
گاهی اوقات خبرنگاران همراه این گزارشها فرضیات خود را منتشر میکنند که مطالعات علمی نمیتواند از آن حمایت کند و اینگونه یک گزارش و خبر علمی تبدیل به یک گزارش شبه علمی میشود. در ادامه با معرفی چند مورد از عجیب ترین گزارش های علمی سال 2017 همراه ما باشید.
یک سیاره با زمین برخورد میکند و قیامت به پا میشود
نیبیرو (Nibiru) یکی از این گزارش های شبه علمی بود که فراگیری اخبار آن باعث گسترش نظریه توطئه پایان جهان شد.
سیاره X یک سیاره است که در مجامع علمی و خبری به نیبیرو معروف است. نظریه پردازان ادعا کردند سیاره نیبیرو در ماه سپتامبر، اکتبر، نوامبر و یا دسامبر با زمین برخورد کرده و قیامت به پا خواهد شد.(هر مرتبه تاریخ این برخورد در گزارشها تغییر کرد)
همچنین بخوانید: وقوع آخرالزمان توسط سیاره نیبیرو دوباره به تعویق افتاد!
ساخت مدل سنگی قطب جنوب توسط دانشمندان
مورد بعدی بدترین داستان علمی سال 2017 فقط حاصل یک اشتباه بود. رسانه های خبری در ماههای گذشته گزارش دادند که سنگ بیرون آمده از گوشه زمین به اندازه مواد مذاب داغ است و یا اینکه در خبر دیگری اعلام شد یک هیولا در زیر قطب جنوب دیده شده که اصلا این موضوع صحت نداشت.
دانشمندان در واقع مدلهایی از آنچه که ممکن است در اثر وجود سنگهای داغ زیر قطب جنوب پدیدار شوند، ساختند. آنها دریافتند مدل ساخته شده توسط آنها میتواند حقایق جالبی در مورد قطب جنوب، مانند چگونگی ذوب شدن یخهای این منطقه و نحوه تاثیر آن بر رفتار رودخانه های زیر این قاره یخی را برملا کند.
دانشمندان هنوز در تلاش برای اثبات وجود این سنگ ها هستند و برای این منظور باید مشاهدات و بررسیهای بیشتری انجام دهند. حتی اگر چنین فرضیه ای درست باشد و چنین چیزی واقعا وجود داشته باشد، میلیون ها سال است که این سنگ ها وجود دارد و موضوع تعجب آوری نیست. این تحقیق به خودی خود تحقیق ارزشمندی است اما واقعا یک کشف بزرگ نیست. اریک ایونس (Erik Ivins) پزوهشگر ارشد ناسا در واکنش به انتشار این خبر گفت: کمی عقل هم بد نیست.
سوشی موجب بیماری میشود
همیشه دیدن فردی که پس از خوردن غذای مورد علاقه خود بیمار شده بسیار ناراخت کننده است، اما این موضوع نباید دلیلی برای عدم استفاده از این غذا توسط سایر افراد شود. چنین موردی برای بسیاری از افراد بعد از اعلام خبر مسمومیت و بیماری یک پسر با خوردن سوشی پیش آمد.
اما قضیه به این صورت بود که مجله پزشکی بریتانیا گزارشی مشمئز کننده از یک مرد در پرتغال منتشر کرد که از طریق خوردن سوشی به انگل آنیساکیس (Anisakis) آلوده شده بود.
این انگل موجب بیماری آنافیلاکسی میشود که یک واکنش آلرژیک بسیار جدی است که به طور ناگهانی آغاز شده و میتواند منجر به مرگ شود. این موضوع نباید تبدیل به یک انتقام گیری شخصی علیه سوشی شود. بسیاری از گزارشهای شبه علمی هشدار میدهند که افزایش مصرف سوشی در غرب با بروز ابتلا به این انگل همراه بوده ولی تا کنون هیچ گزارش علمی برای حمایت از این خبر وجود ندارد.
جالب است بدانید تنها یک درصد گزارش های مسمویت غذایی در شهر نیویورک مربوط به مصرف سوشی بوده است.
رسانه ها ادعا می کنند که جهان نباید وجود داشته باشد
چیزی که در حال حاضر بسیار بدیهی و مسلم است، این است که جهان باید وجود داشته باشد، اما هنوز به طور کامل نمیتوان اثبات کرد، چرا جهان وجود دارد.
در ماه اکتبر، شماری از مردم اعلام کردند، دانشمندان ادعا میکنند جهان نباید وجود داشته باشد. یک هفته قبل از اینکه این خبر منتشر شود، دانشمندان یک اندازهگیری باور نکردنی و فوق العاده دقیق از ویژگیهای آنتیپروتون (پادماده مخالف پروتون را با همان جرم، اما بار مخالف) انجام دادند.
اندازه گیری آنتیپروتون به حدی مفید و دقیق بود که حتی از اندازهگیری مشابه برای پروتون دقیقتر بود. یک هفته بعد یک بیانیه مطبوعاتی با یک نقل قول منتشر شد که جهان در واقع نباید وجود داشته باشد! برخی از رسانهها نیز این جمله را تیتر کردند و با تیترهایی نظیر “به ادعای فیزیکدانان CERN؛ جهان نباید وجود داشته باشد” به انتشار این خبر پرداختند.
سرن (CERN) یا سازمان اروپایی پژوهشهای هستهای، بزرگترین آزمایشگاه فیزیک ذرهای جهان است که در سال 1954 در شمالشرقی شهر ژنو در کشور سوئیس در مجاورت مرز فرانسه ایجاد شد. در حال حاضر 20 کشوراروپایی عضو این سازمان بوده و بیش از 2600 کارمند به طور تمام وقت و همچنین در حدود 7931 دانشمند و مهندس به نمایندگی از 580 دانشگاه و موسسه تحقیقاتی از 80 کشور جهان در آن مشغول به کار هستند.
فعالیت اصلی سرن ساخت ابزارهای شتاب دهنده ذرات و دیگر زیربناها و ابزارهایی است که برای پژوهشهای فیزیکی در انرژیهای بالا استفاده میشوند. چهار آشکار ساز بزرگ سرن، حاصل همکاریهای بینالمللی میباشند.
مقر اصلی این سازمان واقع در “میرن”، یکی از شهرهای تابع ژنو، شامل یک مرکز رایانهای است. این مرکز دارای امکانات پردازشی قدرتمندی میباشد و به گونه ویژهای برای بررسی دادههای حاصل از آزمایشها ساخته شده است.
سرن به عنوان یک تاسیسات جهانی نه تحت حوزه قضایی و حکومتی دولت سوییس و نه تحت نظارت دولت فرانسه اداره میشود. کمک کشورهای عضو در سال 2008 روی هم رفته معادل 664 میلیون یورو یا یک میلیارد دلار آمریکا بوده است.
درست است که محققان نمیدانند چرا ماده بسیار بیشتر از ضد ماده وجود دارد. اما این خبر قدیمی است. همچنین مجله “Physics Today” یک مقاله نوشت که در آن گفت تقریبا همه پایگاههای خبری از جمله پایگاههای خبری ایندیپندنت، کاسموس مگزین، ساینس آلرت داستان را اشتباه برداشت کردهاند.
پنیر خوب است، روغن نارگیل بد
استنتاج علمی از مطالعات تغدیه همواره بسیار دشوار است. در حال حاضر مردم معمولا با مشکلات تغذیهای دست و پنجه نرم میکنند، بعد از وقوع مشکلات تغذیه ای برای مردم دانشمندان به بررسی اینکه خوردن چه ماده غذایی موجب بروز این مشکل شده است میپردازند. حال اگر آنها هر گونه مسئله عجیبی را ببینند که موجب بروز این مشکل شده، آن را گزارش میکنند.
واقعا کار آسانی است که این نتایج را به داستانهای خبری تبدیل کنیم که برای نمونه دانشمندان ادعا میکنند پنیر برای شما مناسب است، قهوه زندگی شما را نجات میدهد، نوتلا موجب بروز سرطان میشود و یا سایر این قبیل اخبار. اما کشف حقیقت همواره دقت بیشتری را طلب میکند.
اخیرا گزارشی در مورد پنیر منتشر شد و رسانهها مشتاقانه گزارش دادند بر اساس مطالعات صورت گرفته، پنیر موجب حمله قلبی و سکته مغزی نمیشود.
البته شاید این ادعا درست یا غلط باشد، این مطالعه یک متا آنالیز یا بررسی داده های مطالعات گذشته بود که با هم ترکیب شده بودند و معمولا راه حل خوبی برای جلوگیری از گمراه شدن با یک نتیجه نادرست هستند.
بسیاری از محققان از تولید کنندگان بزرگ لبنی پول دریافت کردند و این واقعیتی است که اغلب خبرگزاریها آن را نادیده گرفتند. یک فراتحلیل جدیدتر نشان داده که شواهد کمی وجود دارد که پنیر میتواند مزایای اندک قلبی و عروقی نیز داشته باشد.
سپس بحث روغن نارگیل مطرح شد. فراتحلیلها نشان داد که جایگزینی چربیهای اشباع شده با چربیهای غیر اشباع میتواند در کاهش خطر ابتلا به بماریهای قلبی مفید باشد.
این نتیجه فقظ شامل مطالعه بسیار کوچکی درباره روغن نارگیل بود، با وجودی که روغن نارگیل یک چربی اشباع است اما دانشمندان نتوانستند روغن نارگیل را به مواردی از بیماری های قلبی ارتباط دهند. بعضی از خبرنگاران با برداشت های غلط خود موجب شکل گیری یک گزارش شبه علمی دیگر شدند و ادعا کردند روغن نارگیل به اندازه چربی موجود در گوشت گاو و کره مضر است.
تغییر اقلیم
تغییرات اقلیمی واقعا وجود دارد و اقدامات انسانی بخش بزرگی از عوامل پدید آورنده آن است. بسیاری از مردم در مورد آن مینویسند، بسیاری از مردم از آن عصبانی هستند. گروهی هم که احتمالا رئیس جمهور ایالات متحده را شامل میشود، آن را باور ندارند. اما از جهات بسیاری این اتفاق در حال وقوع و غیرقابل انکار است.
یک مطالعه در ماه می نشان داد ارتباطی که تغییرات آب و هوایی را پیشنهاد می کند می تواند سه روز اضطراب اضافی در هر صد نفر در هر ماه داشته باشد و تعداد زیادی از مردم با آن مواجه هستند . اما این مطالعه بر اساس یک مدل، همبستگی داده ها از دو مجموعه بود.
شما باید بدانید که مدلها هرگز 100 درصد درست نیستند. شما همچنین باید بدانید که همبستگی به این معنا نیست که وقوع یک چیز بلافاصله منجر به وقوع دیگری شود. اما مشکل واقعی این است که این نوع اخبار متضاد میتواند مردم را از اثرات جدی و واضحتری از تغییرات آب و هوایی منحرف سازد.
اما پس از آن مقاله دیگری (که مجددا یک مدل) در ماه سپتامبر منتشر شد، دریافت که این چشم انداز ممکن است خیلی غم انگیز باشد، ما شاید بتوانیم کربن بیشتری تولید کنیم تا درجه حرارت سیاره زمین را تا 1.5 درجه سانتیگراد افزایش دهیم.
رسانههایی مانند “Breitbart” و “Daily Mail” بلافاصله ادعا کردند که دانشمندان علوم آب و هوایی میگویند دلیلی برای ترس از گرمایش جهانی وجود ندارد. این خبر اصلا درست نبود و موجب تولید یک مدل جدید شد.
در این مورد برخی از دانشمندان با آن مخالف بودند. دانشمندان در پی تحقیق خود گزارشات رسانهای را بیاعتبار اعلام و بیانیهای را منتشر کردند که مجددا تایید کنند که باید میزان انتشار گازهای گلخانهای را کاهش داد.
یک دانشمند عمل پیوند سر را روی یک جسد انجام داد
احتمالا تا به حال نام “سرجیو کاناورو”، پزشک جراحی که در پی تحقق پیوند سر در انسان است را شنیدهاید. اگر به خبرگزاری تلگراف رجوع کنید تصور میکنید این کار انجام شده است! اما حقیقت آن است که این عمل بر روی یک جسد انجام شده است.
بسیاری از افراد در حال رصد دقیق فعالیتهای کاناورو هستند. وی ادعا میکند عمل پیوند سر را با موفقیت روی میمون و موش انجام داده است.
در مورد موشها وی اشاره نکرد که نخاع به درستی کار میکرد یا خیر. تاکنون شواهد قانع کنندهای در انجام عمل پیوند سر از وی دیده نشده است و بایستی قبل از هیجان زده شدن راجع به این اخبار، منتظر ماند تا مراحل پیشرفت این کار اثبات شود.
یک زوج از سال 2008 بدون خوردن غذا زنده ماندهاند
چند ماه قبل، یک خبر عجیب در برخی رسانهها منتشر شد که حکایت از بیخوراکی (Breatharian) بودن یک زوج داشت که ادعا میکردند از سال 2008 تا کنون هیچ غذا و آبی نخوردهاند و تنها با هوا زنده هستند.
بیخوراکی، ادعای برخی افراد مبنی بر توانایی زندگی بدون خوردن غذا است که توسط مجامع علمی رد شده است.
افراد معتقد به بیخوراکی، غذا و در برخی موارد آب را برای انسان غیر ضروری میدانند و معتقدند که فقط بوسیله پرانا(نیروی حیاتبخش در هندوئیسم) میتوان به زندگی ادامه داد. برخی از آنها مدعی هستند که با دریافت انرژی از نور خورشید نیاز خود را بر طرف میکنند.
این خبر به حدی غیر علمی و مضحک بود که نویسنده این مطلب دلیلی برای توضیح آن ارائه نمیدهد. هر کس که چنین اخبار زردی را مخابره میکند، به دنبال یک تعبیر هجوآمیز است و سعی در گنجاندن اخبار غیر علمی و شبه علم در اخبار علمی دارد.