طالع بینی (Astrology) موضوعی عجیب و موردبحث بوده که به تازگی روزنامه بریتانیایی و معروف گاردین مطلبی فوقالعاده جنجالبرانگیزی را در مورد ارتباط آن با فیزیک کوانتوم منتشر کرده است!
یکی از معروفترین نشریات جهان، یعنی روزنامه بریتانیایی گاردین (Guardian) اخیرا مطالب جنجالی را در مورد موضوع شبهعلم طالع بینی (Astrology) یا همان ستاره بینی، در یکی از مقالههای خود منتشر کرده است. در این مقاله، نویسنده اشاره کرده که با گذشت زمان مردم بیشتر و بیشتر جواب سوالات خود را در طالع بینی جستجو میکنند و عدهای از خود میپرسند که آیا طالع بینی شکل دیگری از فیزیک کوانتم است؟!
به طور دقیقتر، نویسنده در مورد طالع بینی میگوید که مخالفان این پدیده به عدم ارتباط آن با حقایق علمی اشاره میکنند و از طرف دیگر، طرفداران و متخصصان ستاره بینی ریشههای این موضوع را در علوم پیچیده و سنگینی چون ستاره شناسی و فیزیک کوانتوم میدانند؛ جالبتر از این ارائه نشدن هیچ مدرک و توضیح بیشتری در مورد چنین ادعای عجیب و فوقالعاده بزرگی بوده و به دلیل اعتبار بالای گاردین در میان قشرهای مختلف جوامع، مطلب چاپشده بیشتر از آنچه که انتظار میرفت جنجال به پا کرده است.
در همین رابطه قصد داریم تا موضوع را از نگاهی دقیقتر بررسی کنیم؛ با ما همراه باشید.
ارتباط طالع بینی و فیزیک کوانتوم
در ابتدا باید بگوییم که فیزیک کوانتوم مربوط به نظریهای علمی و بنیادی است که بر اساس مشاهدات، محاسبهها و دادههای ارزشمند جمعآوریشده در طول بیش از یک قرن، از رفتار ذرات فوق کوچک برای توضیح ساز و کار جهان اطراف استفاده میکند.
از طرف دیگر، میتوان گفت که طالع بینی مجموعهای از حدسیات و فرضیات بیاساس بوده که متخصصان آن سعی میکنند تا بر طبق موقعیت اجرام آسمانی، اتفاقاتی که قرار است برای هر فرد بیفتد را پیشبینی کنند. با این وجود و در طول قرنها کار علمی و پژوهشهای مختلف بر اساس عقل و منطق، هنوز هیچ مدرک قابل قبولی وجود ندارد که بر اساس آن بتوانیم اثبات کنیم که محل قرارگیری سیارههای اطراف ما نوع شخصیت یک نوزاد فرضی را تعیین میکنند!
در مورد مقاله گاردین هم اختر فیزیکدانان برجستهای مانند کیتی مک (Katie Mack) صحبتهای انتقادی جالب و شنیدنی را مطرح کردهاند؛ جالب است بدانیم که نویسنده مطلب منتشرشده به جای مصاحبه با افرادی مانند مَک که توانایی بررسی ابهامات موضوع را از دیدگاهی علمی دارند، نظرات کارشناسان طالع بینی و طرفداران این شبهعلم را در مقاله خود منعکس کرده است.
مک در این رابطه میگوید که برخلاف صحبتهای مقاله گاردین، ریشه طالع بینی در ستاره شناسی قرار نگرفته و به صورت کاملا برعکس، علم پیشرفته ستاره شناسی در زمانهای دور از حدسیات و فرضیات طالع بینی شروع شده است؛ از طرف دیگر، ربط دادن فیزیک کوانتوم به صحبتهای متخصصان ستاره بینی که به صورت کلی از ارتباط میان پدیدههای مختلفی مانند موقعیت عطارد و مریخ نسبت به قمر انسلادوس زحل، با اخلاقیات افراد صحبت میکنند، کاملا کار غلطی است.
در مطلب اصلی یکی از طالعبینهای مصاحبه شده اظهار کرده که عدهای تصور میکنند ستاره بینی نوعی توهم و خیالپردازی است، چون صحبتهای افراد طالعبین بسیار کلی هستند؛ اما حقیقت با این تصورات یکی نبوده و دانش عمیقی پشت ستاره بینی قرار گرفته است.
همانطور که گفتیم، تمام اینها در حالی است که مقاله گاردین به صورت یک طرفه و از زبان طالع بینان یا شیفتگان طالع بینی نوشته شده و نویسنده از اشاره به حقایق علمی موجود در مورد ادعاها خودداری میکند و صحبتهایی مانند آنچه که در بالا از زبان یکی از طالع بینان گفتیم را با جزئیات بررسی نمیکند.
در ادامه مقاله آمده است که یک ستاره بینِ محلی چارت تولد نویسنده را برای او خوانده و شگفتانگیز است که این پیشبینیها تا چه حد با واقعیت مطابقت دارند! در پایان هم کتابها و اپلیکیشن های مختلفی در مورد طالع بینی معرفی میشود تا اگر کسی با توضیحات و منطق ارائهشده در مقاله، به صورت کامل به صحت طالع بینی و ارتباط آن با فیزیک کوانتوم ایمان نیاورد، از طریق این امکانات به تحقیق بیشتر در این رابطه بپردازد!
مک که معتقد است تحقیق واقعی و درستی برای تهیه این مقاله گاردین انجام نشده، همانند بسیاری از دانشمندان و صاحبنظران در انتهای صحبتهایش ابراز تاسف میکند که در قرن 21 و سال 2018، هنوز افراد زیادی طالع بینی را جدی میگیرند و به جای بهکارگیری نیروی فکر و ابزار منطق و استدلال، به پیشبینیهای واهی پناه میبرند.