در چند روز گذشته سازمان غذا و دارو ایالات متحده (FDA) در بیانیهای اعلام کرد که میزان نیکوتین داخل تنباکو و سیگارها در آینده نزدیک کاهش مییابد؛ اما این کار چگونه ممکن است؟
در تاریخ 15 مارس سازمان غذا و دارو آمریکا (FDA) رسما از برنامههای خود برای کاهش میزان نیکوتین داخل تنباکو خبر داد و اعلام شده که هدف نهایی از این کار، از بین بردن عامل اعتیادآور سیگار و سایر انواع دخانیات است.
دکتر اسکات گوتلییب (Scott Gottlieb)، از کارشناسان FDA میگوید که در مراحل اولیه، آژانس قوانین محدودکننده مربوط به این موضوع را اجرایی میکند و انتظار میرود که در آینده نزدیک، از میلیونها مرگ مرتبط با تنباکو جلوگیری شود. با اینکه در نظر بسیاری از افراد جامعه نیکوتین و تنباکو هم معنی و یکسان هستند، راههای مختلفی برای جدا کردن این دو ماده از یکدیگر وجود دارد که در ادامه به بررسی روش مدنظر سازمان غذا و دارو آمریکا خواهیم پرداخت.
حذف نیکوتین داخل تنباکو
همانطور که اندرو استراسر (Andrew Strasser)، از اساتید برجسته دانشگاه پنسیلوانیا گفته است، راهحل موردنظر FDA عرضه نوعی سیگار کمنیکوتین است که میزان ماده اعتیادآور موجود در آن در سطح مشخصی کنترل شده باشد.
یکی از تکنیکهای دستیابی به این هدف مهندسی ژنتیک و دستکاری گیاه تنباکو است؛ به بیان دقیقتر میتوان عملکرد ژنهای مسئول ایجاد ماده نیکوتین داخل تنباکو را مختل کرد و از این طریق، به مادهای بدون نیکوتین دست یافت. در قدم بعدی تنباکوی موردنظر با تنباکوی عادی حاوی نیکوتین مخلوط خواهد شد و نوعی سیگار کمخطر و بدون مواد اعتیادآور ساخته خواهد شد.
البته ورژن آزمایشگاهی این نوع سیگار در حال حاضر وجود دارد و در گذشته شرکتهایی محصولات کمنیکوتینی را به بازار عرضه کردهاند؛ به عنوان مثال بین سالهای 2002 تا 2010 کمپانی تنباکوی وکتور (Vector Tobacco) سیگاری حاوی مقادیر کم نیکوتین را با نام کوئست (Quest) در اختیار مصرفکنندگان قرار داد.
البته محصولاتی مانند کوئست با سیگارهای لایت که دارای طراحی متفاوتی برای رقیقتر کردن دود ناشی از سوختن تنباکو و کاهش مقدار نیکوتین هستند، فرق داشته و جالب است بدانیم که نیکوتین سیگار لایت تفاوت چندانی با سیگارهای دیگر ندارد. تحقیقات نشان میدهند که اگر مصرفکننده منافذ رقیقکننده دود محصولات لایت را مسدود کند و یا پکهای عمیقتری به سیگار بزند، نیکوتین بیشتری وارد ریههای او میشود.
این در حالی است که دستکاری ژنتیکی محصولات دخانیاتی چنین امکانی را حذف کرده و سلامت فرد را در سطحی بالاتر حفظ میکند.
پیشگیری از مرگهای ناشی از دخانیات
با این تفاسیر سوال پیشآمده این است که آیا چنینی محصولاتی میتوانند به صورت موثر از مرگ و میر ناشی از مصرف سیگار جلوگیری کنند و آیا این احتمال وجود ندارد که فرد برای دریافت مقادیر موردنیاز نیکوتین خود، تعداد دفعات سیگار کشیدنش را بیشتر کند و عملا تاثیر تکنیک کم کردن نیکوتین داخل تنباکو را از بین ببرد؟
میتوان گفت که نیاز به انجام تحقیقات گستردهای در این رابطه وجود دارد، اما مطالعات اولیه بسیار امیدوارکننده هستند؛ به عنوان مثال در سال 2015 تحقیقی در ژورنال “The New England Journal of Medicine” به چاپ رسید که نشان داد، داوطلبانی که مجبور به مصرف سیگارهای کم نیکوتین بودند، در طول روز به نسبت سایر اشخاص مورد آزمایش کمتر سیگار میکشیدند و وابستگی کمتری به دخانیات داشتند.
در سال 2016 هم استراسر و همکارانش مقاله مشابهی را تهیه کردند که همانند پژوهش سال 2015 کاهش نیکوتین را به محدود شدن مصرف دخانیات ارتباط میداد.
البته هنوز به طور دقیق مشخص نیست که وجود چه مقداری از نیکوترین داخل تنباکو خطر اعتیاد را از بین میبرد و از طرف دیگر، متخصصان نمیدانند که بهتر است قانون محدودیت نیکوتین به تدریج اعمال شود و یا بدون مقدمهچینی و یکدفعه؛ با این وجود میتوان اطمینان داشت که این کار قدمی مثبت در جهت ارتقای سطح سلامت افراد جامعه خواهد بود.