پس از سخنرانی سه شنبه شب دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا و خروج این کشور از برجام ، برخی شرکتهای خارجی از جمله پژو سیتروئن، زیمنس و ایرباس نسبت به احتمال تعلیق قراردادهای تجاری با ایران واکنش نشان دادند.
دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا، ساعت 22:30 سه شنبه به وقت ایران مقابل دوربینها ایستاد و خروج رسمی آمریکا از توافق هستهای با ایران موسوم به برجام را اعلام کرد. پس از این اتفاق، خبرهای ضد و نقیض زیادی در مورد احتمال به تعلیق درآمدن یا لغو برخی قراردادهای تجاری شرکتهای خارجی با ایران منتشر شد. برخی از این شرکتها از جمله پژو سیتروئن فرانسه، زیمنس آلمان و ایرباس فرانسه به خروج آمریکا از برجام واکنش نشان دادهاند که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم. بیشتر شرکتهای اروپایی که با ایران قرارداد همکاری امضا کردهاند، اعلام کردند که تا زمان تصمیمگیری مستقلانه اتحادیه اروپا در خصوص پایبندی به برجام منتظر میمانند و فعالیتهای آتی آنها به تصمیم ترامپ برای خروج از توافق هستهای ارتباطی نخواهد داشت.
شرکت خودروسازی پژو-سیتروئن (PSA) فرانسه یکی از بزرگترین و محوریترین شرکتهای اروپایی فعال در ایران است که با شرکتهای خودروسازی داخلی ایرانی مانند ایران خودرو قراردادهای تجاری منعقد کرده است. مسئولان این شرکت به تازگی ابراز امیدواری کردند که اتحادیه اروپا موضع مستقلانه و متکی به خود را در مورد پایبندی به برجام اتخاذ کند. سخنگوی پژو سیتروئن اظهار کرد شرکت پژو نیز همانند بسیاری از شرکتهای تجاری فعال در ایران باید از قوانین و مقررات بینالمللی و موضع اتحادیه اروپا پیروی کند.
رالف توماس، مدیر ارشد بخش اقتصادی شرکت زیمنس آلمان نیز در واکنش به خروج آمریکا از توافق هستهای با ایران و اعمال تحریمهای جدید علیه کشورمان گفت به دقت مواضع اتخاذ شده بینالمللی و اروپایی را بررسی کرده و مطابق آنها پیش خواهد رفت. وی افزود بدیهی است که ما نیز مانند سایر شرکتها از قوانین جهانی بازرسی بر صادرات متابعت کرده و باید منتظر باشیم تا ببینیم اتحادیه اروپا در این خصوص چه تصمیمی خواهد گرفت.
وضعیت هواپیماهای خریداری شده پس از برجام
شرکت هواپیماسازی ایرباس که دفتر اصلی آن در فرانسه قرار دارد هم اعلام کرد به زمان بیشتری نیاز دارد تا در مورد اثرات خروج آمریکا از برجام تصمیمگیری کند. دونالد ترامپ ضمن اعلام خروج از برجام، گفته بود که تحریمهای اقتصادی شدیدی را علیه ایران اتخاذ خواهد کرد و این تحریمها بیشتر از همه در مورد صادرات نفت و قراردادهای تجاری بزرگ از جمله خرید هواپیماهای مسافربری و غیر نظامی است.
شرکت ایرباس فرانسه و بوئینگ آمریکا در مجموع قراردادهایی به ارزش 40 میلیارد دلار را با شرکتهای هواپیمایی ایران ایر و آسمان به امضا رسانده بودند و قرار بود 100 هواپیمای ایرباس و 80 هواپیمای بوئینگ به ایران تحویل داده شود، اما حالا با این اتفاقات، احتمال لغو قراردادها وجود دارد. شرکت هواپیمایی ایران ایر پس از برجام 100 فروند هواپیمای ایرباس و 20 فروند هواپیمای توربو پراپ ATR را سفارش داده بود که از این تعداد تنها 3 فروند هواپیمای ایرباس و 8 فروند هواپیمای ATR به این شرکت تحویل داده شد.