گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
پیچیدگی اتمسفر عاملی است که پیش‌بینی طولانی مدت وضعیت آب و هوا را به امری چالش برانگیز بدل کرده؛ اما شما می‌توانید با شناختن 6 نوع ابر، مهارت نسبی در هواشناسی به دست بیاورید.
هواشناسی مدرن بر پایه شبیه‌سازهای پیچیده‌ی کامپیوتری و بررسی مولفه‌های مختلف اتمسفر از جمله جابه‌جایی هوا، گرمای خورشید و تشکیل ابر و باران استوار است. پیشرفت‌های اخیر سبب شده امروزه سازمان‌های هواشناسی بتوانند وضعیت آب و هوا در پنج روز آینده را آنچنان با دقت پیش‌بینی کنند که در 20 سال قبل تنها برای سه روز آینده ممکن بود. اما برای هواشناسی لزوماً به یک ابررایانه نیاز نیست و می‌توان با نگاه دقیق به آسمان و اندک اطلاعاتی درباره چگونگی تشکیل ابرها، بارش قریب‌الوقوع باران را پیش‌بینی کرد.
1- کومولوس (Cumulus)
ابرها هنگامی تشکیل می‌شوند که هوا سرد شده و به نقطه شبنم برسد؛ یعنی دمایی که هوا دیگر قادر به حفظ تمام بخار آب موجود در خود نیست. در چنین دمایی بخار آب متراکم شده و به قطره‌های بسیار ریز آب تبدیل می‌شود که ما آن‌ها را به شکل ابر می‌بینیم. البته برای به وقوع پیوستن این فرآیند، لازم است که هوا در اتمسفر به سمت بالا حرکت کند و یا هوای مرطوب در تماس با یک سطح سرد قرار بگیرد.
در یک روز آفتابی، پرتو خورشید سبب گرم شدن سطح زمین و بالتبع هوای بالای آن می‌شود. این هوای گرم در اثر فرآیند انتقال حرارتی به سمت بالا اوج گرفته و ابرهای کومولوس را تشکیل می‌دهد. این ابرها که سطح تحتانی صاف و چهره‌ی پنبه مانندی دارند غالباً معرف هوای ملایم هستند؛ پس با رویت آن‌ها در آسمان منتظر بارش باران نباشید.
2- کومولونیمبوس (Cumulonimbus)
کومولوس‌های کوچک، بارش باران را در پی ندارند اما عریض شدن و حرکت رو به بالای آن‌ها نشانه‌ی در راه بودن باران شدید است. این پدیده معمولاً در تابستان بروز پیدا می‌کند؛ هنگامی که کومولوس صبحگاهی با حرکت به عمق اتمسفر، کومولونیمبوس را در بعد از ظهر تشکیل می‌دهد.
سطح فوقانی این ابرها اغلب مسطح است و ابرهای کومولونیمبوس واقع در لایه‌های بالاتر اتمسفر، لبه‌های تُنک شده‌ای دارند که ناشی از وزش بادهای شدید به آن‌هاست. این بدان معناست که آن‌ها نه از قطره‌های ریز آب بلکه از کریستال‌های یخی تشکیل شده‌اند.
در ابرهای کومولونیمبوس هوای گرم در اثر انتقال حرارتی به سمت بالا حرکت کرده و این فرآیند تا زمانی که دمای ابر با دمای اتمسفر پیرامون خود برابر شود ادامه پیدا می‌کند. در این مقطع، حرکت رو به بالای کومولونیمبوس متوقف شده و در عوض به صورت افقی گسترش می‌باید.
3- سیروس (Cirrus)
سیروس در لایه‌های فوقانی اتمسفر شکل می‌گیرد. این ابرها که از کریستال‌های یخ تشکیل شده‌اند ظاهر تُنک و کم تراکمی دارند. وزش باد و حرکت افقی ابرهای سیروس در سرعت‌های متفاوت می‌تواند شکل چنگک مانندی به آن‌ها بدهد.
سیروس تنها در ارتفاعات و یا عرض‌های جغرافیایی بالا موجب بارندگی می‌شود اما پوشیده شدن بخش وسیعی از آسمان با این ابرها و متراکم و نزدیک‌تر شدن آن‌ها به سطح زمین نشانه‌ی ورود جبهه هوای گرم است.
در چنین شرایطی توده‌های هوای سرد و گرم با یکدیگر ملاقات می‌کنند و هوای گرم به علت سبک‌تر بودن، با حرکت به سمت بالای توده هوای سرد تشکیل ابر می‌دهد. با رویت این ابرهای تیره و پر تراکم در آسمان، احتمال بارش باران طی 12 ساعت آینده متصور خواهد بود.
4- استراتوس (Stratus)
استراتوس ابر پیوسته و کم ارتفاعی است که آسمان را می‌پوشاند. حرکت بسیار آرام هوا به سمت بالا موجب شکل‌گیری چنین ابری می‌شود. همچنین رطوبتی که توسط باد ملایم از سمت دریا یا مناطق سرد آورده می‌شود نیز می‌تواند ابر استراتوس را تشکیل بدهد. این ابرها رقیق و کم‌تراکم هستند بنابراین با وجود ظاهر گول زننده و تیره‌ی خود، کمتر موجب بارش باران شدید می‌شوند و اغلب نم‌نم باران را در پی دارند.
جالب اینکه استراتوس دقیقاً مشابه مه است؛ بنابراین اگر در منطقه‌ای کوهستانی و مه‌آلود در حال پیاده‌روی باشید، در واقع از میان ابر استراتوس گذر خواهید کرد.
5- لنتیکولار (Lenticular)
دو ابر پایانی این فهرست کمک چندانی به پیش بینی وضع آب و هوا نمی‌کنند اما شمایی از طبیعت پیچیده‌ی اتمسفر را به تصویر می‌کشند.
ابرهای لطیف و عدسی شکل لنتیکولار با دمیده شدن هوا به سمت بالا بر فراز مناطق کوهستانی شکل می‌گیرند اما پس از گذر از قله‌ی کوه، بخشی از هوا دوباره به سطح قبلی خود فرونشست می‌کند. هوایی که به سمت پایین در حال حرکت است گرم و تبخیر شده و این امر موجب شکل گیری دوباره‌ی ابر لنتیکولار می‌شود. این پروسه، زنجیره‌ای از ابرها را ایجاد می‌کند که گاهی به ورای مناطق کوهستانی نیز گسترش می‌یابند.
رابطه بین باد با کوهستان و سایر سطوح این‌چنینی بسیار پیچیده است و در این نواحی برای پیش‌بینی دقیق وضعیت آب و هوا می‌بایست به شبیه‌سازهای کامپیوتری متوسل شد.
6- کلوین-هلمهولتز (Kelvin-Helmholtz)
این ابرها تداعی کننده‌ی امواج اقیانوسی در ذهن بیننده هستند. هنگامی که توده‌های هوا در ارتفاعات مختلف، با سرعت متفاوت در جهت افقی حرکت کنند حالتی ناپایدار ایجاد می‌شود. نتیجه‌ی این وضعیت، موج‌دار شدن کرانه‌ی این توده‌ها و سرانجام ایجاد موج‌های بزرگ‌تر است.
ابرهای کلوین-هلمهولتز بسیار نادر هستند و در نقاط معدودی از جمله برخی نواحی اسکاندیناوی ظاهر می‌شوند؛ چرا که فرآیند شکل گیری آن‌ها در اتمسفر تنها زمانی رخ می‌دهد که توده هوای زیرین، حاوی ابر باشد.
