آیا خودروسازان فرانسوی به فعالیت خود در ایران ادامه میدهند؟ پس از اعلام خروج آمریکا از برجام توسط دونالد ترامپ، حرف و حدیثهایی در مورد ادامه فعالیت شرکتهایی مانند رنو، پژو و سیتروئن در ایران یا ترک کشورمان توسط این شرکتهای خارجی به گوش میرسد.
پس از خروج آمریکا از برجام و بر هم زدن توافق با ایران و احتمال تشدید تحریمها علیه کشورمان، شایعات زیادی پیرامون ادامه فعالیت یا خروج شرکتهای خارجی فعال در ایران به گوش رسید. پس از تصمیم دونالد ترامپ برای خروج از برجام، این سوال مهم به وجود آمد که سرنوشت همکاری خودروسازان داخلی با شرکتهای خارجی از جمله خودروسازان فرانسوی در فضای جدید چه خواهد شد؟
در این مدت، بررسی اخبار بینالمللی و مواضع رسمی سران کشورهای اروپایی نشان میدهد که این کشورها مایل به حفظ روابط اقتصادی با ایران هستند. امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه پس از تصمیم جنجالی دونالد ترامپ اعلام کرد که اتحادیه اروپا فعالیت شرکتهای خارجی در ایران، حتی پس از خروج آمریکا از توافق هستهای و بازگشت تحریمها را تضمین خواهد کرد. بنابراین خودروسازان فرانسوی یعنی پژو، سیتروئن و رنو که حضور فعالی در ایران دارند، مشکلی برای ادامه همکاری با شرکای ایرانی نخواهند داشت.
بررسی وضعیت خودروسازان فرانسوی در ایران
پژو از حدود دو سال پیش دور جدید فعالیتهای خود در ایران را با همکاری ایران خودرو و تاسیس شرکت ایکاپ آغاز کرد و خودروی پژو 2008 به عنوان نخستین محصول پسابرجامی این شرکت راهی بازار کشورمان شد. گفته میشود پژو 301 نیز به عنوان محصول بعدی ایکاپ، طی ماههای آینده وارد بازار ایران خواهد شد. مسئولان ارشد پژو چندی پیش در واکنش به خروج آمریکا از برجام اعلام کردند که در انتظار مواضع مستقل اروپا برای تصمیمگیری در رابطه با فعالیت در ایران هستند.
شرکت سیتروئن هم که در سال گذشته قرارداد همکاری خود را با گروه خودروسازی سایپا امضا کرده، خودروی سیتروئن سی 3 را به عنوان اولین محصول این مشارکت وارد بازار ایران خواهد کرد. از دیگر خودروسازان فرانسوی که در ایران حضور دارند باید به رنو اشاره کرد که پس از برجام روابط خود را با شرکای ایرانی توسعه داد و قرار است با همکاری سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) به تولید مستقل محصولات خود در کشورمان بپردازد. امور مربوط به اجرایی شدن این قرارداد در سایت بن رو در ساوه جریان دارد.
اما ماجرای شرکت خودروسازی رنو در ایران کمی پیچیدهتر از پژو و سیتروئن است. در حالی که قرار بود دور جدید فعالیتهای رنو در ایران از اوایل سال 2018 آغاز شود، برخی حواشی و اختلافات داخلی اجازه این اتفاق را نداد و همین مساله نیز باعث شد تا رنو خروج آمریکا از برجام را بهانه قرار داده و فعلا پروژه حضور در ایران را به حالت تعلیق در بیاورد. به نظر میرسد این خودروساز فرانسوی قصد دارد از شرایط به وجود آمده استفاده کند و ایران را بر سر دو راهی دادن امتیاز یا قطع همکاری قرار دهد. تا به امروز به دلایل مختلف انتقال سرمایه رنو به خودروسازی ایران عملی نشده و رنو تقریبا هیچ پولی به صنعت خودروی کشورمان تزریق نکرده است. با این حساب یکی از خودروسازان فرانسوی حاضر در ایران میتواند بدون دردسر و بی هیچ ضرر و زیانی ایران را ترک کند.
مسئولان شرکت خودروسازی رنو پس از خروج آمریکا از برجام، بر خلاف مسئولان پژو و سیتروئن، اظهار نظر واضحی در مورد ماندن در ایران یا ترک بازار کشورمان نکردهاند و همین مساله به شایعه خداحافظی رنو با ایران قوت میبخشد. کارشناسان میگویند، شرکتهای پژو و سیتروئن به دلیل حفاظت از سرمایهگذاریشان در ایران فعلا حاضر به ترک کشورمان نیستند، اما رنو سرمایهای نیاورده که بخواهد نگرانش باشد و به همین دلیل میخواهد امتیازات بیشتری را در قبال ماندن در ایران دریافت کند.
ماجرای واگذاری سایت بن رو به رنو
موضوع دیگری که در مورد ماندن یا رفتن رنو مطرح میشود، بحث واگذاری سایت بن رو به رنو است. با وجود تمام حواشی و مخالفتهایی که صورت گرفت، سرانجام قرار شد سایت بن رو به شرکت خودروسازی رنو واگذار شود، اما گفته میشود مبلغی که باید توسط رنو بابت خرید سایت بن رو به شرکت سایپا پرداخت شود، به دلیل خروج آمریکا از برجام معلق شده و اگر این روال ادامه پیدا کند، انتقال بن رو به رنو منتفی و فعالیتهای رنو در ایران دچار مشکل میشود. حالا باید دید در نهایت تکلیف حضور رنو در ایران چه میشود؟ آیا این شرکت با دریافت امتیازاتی، مشکلش حل میشود و در ایران باقی میماند یا عطای حضور در ایران را به لقایش میبخشد؟
اما علاوه بر خودروسازان فرانسوی ، شرکت هیوندای کره جنوبی نیز فعالیت جدی در ایران داشت که حالا به نظر میرسد فعلا مشکلی در راه ادامه این فعالیت وجود ندارد و این خودروساز مطرح کرهای همچنان در ایران حضور خواهد داشت. هیوندای از حدود دو سال پیش وارد همکاری با شرکت کرمان موتور شد و محصولاتی چون النترا را به صورت مونتاژ داخلی به بازار ایران عرضه کرد. همچنین عرضه خودروی مونتاژی توسان در بازار کشورمان تا پایان سال جاری از برنامههای آتی این شرکت خواهد بود.