سوال های بنیاد ملی علوم آمریکا (NSF) برای سنجش دانش مردم و آشنایی آنها با علوم منتشر شد. این مجموعه شامل 10 سوال مختلف در زمینههای گوناگون میشود. تصور میکنید به چه تعداد از آنها میتوانید پاسخ صحیح بدهید؟
هر دو سال یکبار، بنیاد ملی علوم باید گزارشی از عملکرد ایالات متحده آمریکا در رابطه با مهندسی و علوم پایه را در اختیار رییس جمهور قرار دهد. در همین راستا، حالا جدیدترین سوال های بنیاد ملی علوم آمریکا در 11 کشور مختلف مطرح و نتایج آن منتشر شده است.
NSF در جدیدترین گزارش خود تحت عنوان «شاخصهای علم و مهندسی 2018» میگوید با رشد اقتصاد و افزایش وابستگی آن به علوم مختلف در سراسر جهان، «ظرفیت نوآوری حیاتیتر از همیشه میشود.»
مطابق با این گزارش، آمریکاییها به شکلی فزاینده به مسائل زیستمحیطی علاقهمند بوده و نسبت به سالهای گذشته، نگرانی بیشتری را در مورد تغییرات آب و هوایی و نقش بشر در آن از خود نشان دادهاند. آنها همچنین به دانشمندان و انجمن علمی، بیش از هر حوزه دیگری همچون رسانه و پزشکی -به جز حوزه نظامی- اعتماد دارند. با این حال، آمریکا در مقایسه با تعداد تحصیلکردهها و اعطای مدارک پیشرفته در علوم پایه، فناوری، ریاضیات یا مهندسی عقبتر از بسیاری از کشورها قرار میگیرد.
در ادامه، سوالهایی که بنیاد ملی علوم برای جدیدترین گزارش خود ار مردم پرسیده است را بررسی خواهیم کرد. تصور میکنید به چه تعداد از این سوالات، پاسخ صحیح میدهید؟ بعد از طرح هر پرسش، میزان پاسخگویی مردم کشورهای مختلف به سوال مورد نظر هم در قالب یک تصویر ضمیمه شده است.
سوال های بنیاد ملی علوم آمریکا
پرسش اول:
درست یا غلط؟ مرکز زمین بسیار داغ است.
دانشمندان تخمین میزنند که دمای هسته زمین بیشتر از 10 هزار درجه فارنهایت باشد؛ چیزی نزدیک به دمای سطح خورشید. در نتیجه، این جمله درست است.
پرسش دوم:
درست یا غلط؟ برای چندین میلیون سال است که قارهها در حال جابجایی هستند و از این به بعد هم به حرکت خود ادامه میدهند.
زمینساخت صفحهای دلیل چگونگی تشکیل بیرونیترین لایه زمین توسط صفحههای بزرگی از پوسته با اندازه قارهها، حرکت مداوم و بازسازی آنها است. مطابق با اطلاعات منتشر شده توسط “Pacific Northwest Seismic Network”، اغلب قارهها کمتر از چند اینچ در هر سال حرکت میکنند. به همین جهت، پاسخ این سوال هم درست است.
پرسش سوم:
کدامیک صحیح است؟ A. زمین به دور خورشید میچرخد. یا B. خورشید به دور زمین میچرخد.
ما میدانیم این موضوع در سطحی ابتدایی صحیح است چرا که میتوانیم جابجا شدن ستارهها را در طول زمان ببینیم. علاوه بر این، پیشرفت علم و انتشار تصاویر مختلف نیز به تایید این موضوع کمک میکنند. به همین جهت، جمله اول صحیح است.
پرسش چهارم:
درست یا غلط؟ منشا همه رادیواکتیویته فقط انسانی است.
تابش طبیعی در همهجا، خصوصا در فضا، وجود دارد. به علاوه، مقدار کمی از مواد رادیواکتیو در خاک، آب و گیاهان نیز وجود دارد. حتی بخشی از پتاسیم پیداشده در موز هم رادیواکتیو است. در نتیجه، «غلط» پاسخ این سوال است.
پرسش پنجم:
درست یا غلط؟ الکترونها کوچکتر از اتمها هستند.
جرم الکترونها بسیار کمتر از پروتونها و نوترونها است که هستههای اتمها را تشکیل میدهند. در نتیجه، پاسخ این سوال هم صحیح است.
پرسش ششم:
درست یا غلط؟ لیزرها با متمرکز کردن امواج صدا کار میکنند.
این جمله صحیح نیست چرا که لیزرها امواج نور را متمرکز میکنند.
پرسش هفتم:
درست یا غلط؟ جهان با یک انفجار بزرگ آغاز شده است.
این بهترین تئوری موجود در رابطه با نحوه آغاز شدن دنیا است: گیتی از یک وضعیت بسیار چگال (متراکم) نخستین آغاز شده و در گذر زمان انبساط یافته است و کهکشانها، سیارهها و ستارهها را که امروز میتوانیم آنها را ببینیم و البته همچنان در حرکت هستند، ایجاد شد.
مردم از چنین چیزی با نام «بیگ بنگ» یاد میکنند؛ هرچند، از نظر فنی این یک انفجار نیست.
“Nabin Rijal”، یکی از دانشجویان مقطع دکترا در رشته اخترفیزیک هستهای از دانشگاه ایالتی فلوریدا، در ایمیلی به بیزنس اینسایدر میگوید «برای رخ دادن یک انفجار، نیاز به وجود فضایی پیش از آن است و [بعد از انفجار،] اجزای آن در فضا پراکنده میشوند. به عنوان مثال، یک ستاره منفجر شده و متریال آن را در هوا پراکنده میکند. بینگ بنگ بسیار متفاوت از آن بوده و انبساط خود فضا است.» او میگوید متریال طی پروسه انبساط ایجاد میشوند؛ به همین جهت، انفجار خواندن آن نادرست است.
پرسش هشتم:
درست یا غلط؟ این ژن پدر است که تصمیم میگیرد بچه، دختر باشد یا پسر.
جنسیت به وسیله دو کروموزوم تعیین میشود و اسپرم حامل یکی از آنها است: یک کروموزوم X (ماده) یا یک کروموزوم Y (نر).
هرکدام از اسپرمها که برای پیوستن به کروموزوم X در تخمک زن زودتر به آن برسد، جنسیت بچه را تعیین خواهد کرد. (XX یک دختر است و XY یک پسر.) در نتیجه، این جمله صحیح است.
پرسش نهم:
درست یا غلط؟ آنتیبیوتیکها، ویروسها و باکتریها را از بین میبرند.
آنتیبیوتیکها باکتریها را از بین میبرند، نه ویروسها را.
پرسش دهم:
درست یا غلط؟ انسانها، آنگونه که امروزه آنها را میشناسیم، از گونههای اولیه حیوانات توسعه پیدا کردهاند.
فسیلهای داخل زمین، مطالعات ژنتیکی و دیگر تحقیقات انجامشده طی یک قرن اخیر، باز هم نشان دادهاند که سیر تکاملی نهتنها باعث به وجود آمدن گونههایی مثل انسان شده است، بلکه در شکل دادن فرزندان ما نیز ادامه پیدا خواهد کرد.
عملکرد کشورها در پاسخ به سوال های بنیاد ملی علوم آمریکا
سوالهایی که در برخی از کشورها مطرح نشده یا گزارش آن وجود ندارد، از نتیجه نهایی حذف شدهاند.
مطابق با تصویر ضمیمهشده، مردم کشور کانادا با امتیاز -C بهترین عملکرد را در پاسخ به سوال های بنیاد ملی علوم آمریکا داشتهاند. آمریکا نیز با نمره -D در جایگاه چهارم قرار گرفته است.
شما به چه تعداد از سوال های بنیاد ملی علوم آمریکا پاسخ صحیح دادید؟