نقاشی لبخند ژکوند با استفاده از باکتری

نقاشی لبخند ژکوند اسرارآمیزترین اثر و شاهکار هنری در دنیای پررمز و راز نقاشی است. خالق این اثر لئورناردو داوینچی یکی از نخبگان و اساتید طراز اول هنر نقاشی و طراحی است. اخیرا پژوهشگران با استفاده از نوعی باکتری مبادرت به خلق مجدد این اثر کرده و از روی آن یک کپی شگفت‌آور ترسیم کرده‌اند.

نقاشی لبخند ژکوند یا مونالیزا پرتره‌ای سحرآمیز است. بسیاری از هنرمندان به امید ارائه اثری هم شان این شاهکار، سعی کردند پالت رنگ را در دست گرفته و تمامی هنر خود را در ترکیب رنگ ها به نمایش بگذارند،  اما تمامی تلاشهایی که در طول تاریخ هنر در این زمینه صورت گرفت عبث و بیهوده بودند. مونالیزا تکرار شدنی نیست. با این وجود گروهی دیگر که سررشته ای از هنر ندارند به این اثر و کپی برداری از آن علاقمند شدند. این بار نوبت به پژوهشگران رسید تا این اثر را کپی برداری کنند؛ آن هم نه با رنگ، بلکه با چفت و بست میلیونها باکتری در کنار یکدیگر!

به نظر شما چه تعداد باکتری باید در کنار هم قرار بگیرند تا بتوانند لبخند را بر چهره مونالیزا ثبت کنند و یک کپی قابل قبول از آن ارائه دهند؟ به یقین میلیونها باکتری برای خلق مجدد این اثر لازم خواهد بود. پژوهشگران دانشگاه رم در جهت تقلید از استاد داوینچی، سلول های گونه ای از باکتری موسوم به Escherichia coli  را با استفاده از تکنیک های مهندسی ژنتیک تغییر دادند و به این باکتری دو ویژگی که مورد نیاز آنها بود را اضافه کردند. از یک سرعت شنا کردن را در آن افزایش دادند و از سوی دیگر حساسیت این باکتری به نور ارتقا پیدا کرد.

شاید برای بسیاری از شما این سوال پیش بیاید که چرا باید پژوهشگران انرژی خود را با چنین کارهایی تلف کنند. اما اینگونه نیست، برای محققان فرآیند کنترل باکتری ها با استفاده از نور دارای اهمیت بالایی است و می تواند نوید بخش پیشرفت های ارزشمندی در دنیا پزشکی و سلامت باشد. بطور کلی فرایند کنترل باکتری با استفاده از نور که فوتوکینس نام دارد، از مدتها پیش در میان محققان شناخته شده است. تکمیل این فرآیند می تواند رهگشای ساخت دیوایس های میکروسکوپی با قابلیت حمل و نقل باشد.

نقاشی لبخند ژکوند با استفاده از باکتری ای کویل

باکتری مورد استفاده در خلق مونالیزا که به اختصار به ای کویل معروف است یک ویژگی جالب توجه دارد؛ این باکتری به شکل طبیعی شناگری با مهارت بسیار بالا است. آنها قادرند با سرعت بالا شنا کنند و ظرف یک ثانیه مسافتی ۱۰ برابر اندازه خود را طی نمایند.

ای کویل دارای یک موتور سلولیاست، این موتور با سوخت اکسیژن کار می کند و به باکتری اجازی شنا با سرعت بالا را می دهد. سرعت بالا یکی از امتیازاتی است که تکامل در اختیار این باکتری قرار داده و ای کویل با چنین مهارتی قادر خواهد بود بسرعت خود را از مکان های نامناسب خارج کند و به منظور رشد و بقا، خود را به جایی که شرایط و امکانات بهتری دارد برساند.

پژوهشگران با انجام تحقیقاتی در خصوص این باکتری به این نتیجه رسیدند که باید آن را در مقابل نور حساس تر سازند. تیم یا شده با ایجاد تغییرات ژنتیکی در سلول ای کویل  آن را به گونه یا طراحی کردند تا بتواند گونه ای از پروتئین موسوم به پروتورودوپسین را در خود جای دهد.

پروتئین یاد شده در واقع در باکتری های اعماق اقیانوس وجود دارد. هدف محققان آن بود تا حساسیت باکتری ای کویل به نور را با استفاده از این پروتئین زیاد کنند و این باکتری را آماده سازند تا در صورت دریافت نور بسرعت شنا کرده و از محل نورانی بگریزد.

آنان در نهایت به لحظه هیجان انگیز در خلق کپی بیولوژیک از اثر داوینچی رسیدند. در ابتدا با کپی برداری از تصویر مونالیزا، سایه روشن هایی را بر روی سطحی که میلیونها باکتری بر روی آن شناور بودند تاباندند. باورش سخت بود اما بتدریج لبخند مونالیزا از میان میلیون ها باکتری که به این سو و آن سو شناور بودن نمایان شد.

باکتریهای ای کویل با تجمع در نقاط تاریک، سایه های مورد نیاز برای طراحی مونالیزا را ایجاد کردند و با گریز از نقاط روشن نیز در نهایت هایلایت ها و نقاط روشن پرتره را ترسم نمودند. این لحظه شگف انگیر بود. نقاشی لبخند ژکوند بتدریج ظاهر می شد.

تابلوی رنسانسی مونالیزا یا همان نقاشی لبخند ژکوند با آن لبخند رازآلودش قرن‌ها تاریخدانان و دوستداران هنر را مسحور خود کرده و حتی افرادی که سررشته‌ای از هنر نقاشی ندارند، مونالیزا را می‌شناسند و از اسرار لبخند ژکوند شنیده‌اند. این نقاشی که هم اکنون در موزه لوور قرار دارد یکی از اصلی ترین آیکون های هنری است که بشدت در جذب توریست ها نقش دارد.

مونالیزا اثری بوده که داوینچی خود به آن تعلق خاطر بسیاری داشته است تا حدی که گفته می‌شود وی هرجا می‌رفته، این تابلو را به همراه خود می‌برده است. هنوز مشخص نیست که آیا علاقه شدید هنرمند ایتالیایی بوده که مونالیزا را این‌ چنین بر سر زبان‌ها انداخته و یا واقعا رازی در چهره این زن مرموز وجود دارد که لبخندش را تا ۵ قرن پس از مرگ خالقش زنده نگه داشته است. وجود مثلثی طلایی در نقاشی برجسته داوینچی از جمله جذاب‌ترین رازهای این شاهکار هنری است. با متصل کردن نقاط طلایی این نقاشی، شکلی جام‌مانند ظهور می‌کند که گفته می‌شود همان جام مقدس مسیحیان است. دن براون در کتاب پرفروش رمز داوینچی خود به این تئوری پرداخته است و بیش از پیش بر جذابیت انی اثر افزود.