وجود منابع آبی در سیارات دیگر میتواند نشانه ای از حیات در آن سیارات باشد. سیارات منظومه شمسی و سیارات فراخورشیدی دیر زمانی است که با پیشرفتهای صورت گرفته در حوزه فناوری های مختلف، مورد توجه اخترشناسان قرار گرفته تا از وجود منابع آبی در آنها مطلع شوند.
وجود منابع آبی بخصوص در سیاره مریخ از جمله حوزه های مطالعاتی بسیاری هیجانانگیز است که مورد توجه سازمانهای مختلف هوا فضا در سراسر دنیا از جمله ناسا بوده است. اما وجود منابع آبی این بار در خصوص هفت سیاره شبیه به زمین رصد شده که به نتایج جالبی منتهی شده است.
زمانی زیادی از کشف تراپیست وان نگذشته است. تراپیست وان یک ستاره کوتوله سرخ فرا سرد است که در صورت فلکی آکواریوس قرار دارد. در اطراف این کوتوله سرخ، ۷ سیاره در مدار خود گردش میکنند.
تراپیست وان جرمی معادل ۸ درصد جرم خورشید را دارد. قبلا تیمی از ستاره شناسان از دانشگاه لیژ بلژیک با استفاده از تلسکوپ تراپیست در رصدخانه لاسیا واقع در بیابان آتاکامای شیلی به رصد این ستاره و سیارات واقع در مدار آن پرداختند و سه سیاره هماندازه زمین را در اطراف آن کشف کردند. در ماه فوریه سال ۲۰۱۷ خبر کشف چهار سیاره دیگر در مدار تراپیست وان اعلام شد.
وجود منابع آبی در سیارات فراخورشیدی
مطالعات اخیر نشان میدهد که ۷ سیاره فراخورشیدی که گرداگرد تراپیست وان میچرخند اکثرا سنگی و صخره ای هستند و برخی از آنها دارای منابع آبی به مراتب بیشتر از زمین هستند. این موضوع میتواند برای ستاره شناسان خبر هیجانانگیزی باشد. از یک سو وجود منابع آبی در سیارات دیگر است که توجه آنها را جلب میکند و از سوی دیگر منابع آبی موجود در این سیارات به مراتب بیشتر از زمین است.
جمعآوری اطلاعات بدست آمده از تلسکوپ اسپتزر ناسا و نیز رصدخانه اروپا در شیلی، دانشمندان را به فهم دقیقی از چگالی این هفت سیاره رساند. فهم چگالی این هفت سیاره از آن جهت مهم است که ستاره شناسان را قادر میساخت درک درستی از این موضوع داشته باشند که چند درصد جرم سیارات را آب تشکیل میدهد و در نهایت می توانند آن را با جرم زمین و جرم آب موجود در زمین مقایسه کنند.
همچنین بخوانید:
تمامی سیارات مربوط به تراپیست وان شبیه زمین هستند. آنها دارای هسته ای منجمدند و در لایه ای از اتمسفر پیچیده شدهاند. دانشمندان با استفاده از شیوه ای موسوم به تی تی وی، جرم سیارات را برآورد کردند. بر آورد صورت گرفته تا حدود زیادی دقیق است و جرم هر سیاره به صورت مجزا برآورد شد. نتایج نشان داد که سیارات اطراف تراپیست وان، چگالی بین شش دهم تا ۱ برابر چگالی زمین را دارا هستند.
سیارات هفت گانه یاد شده از لحاظ منابع آبی بسیار غنی هستند و در منابع آبی در حدود ۵ درصد چگالی سیارات را شکل میدهد. ۵ درصد یاد شده رقم بسیار بالایی است و نشان میدهد که این سیارات منابع آبی بسیار عظیمی را در خود جای دادهاند، زیرا در مقایسه با آنها تنها در حدود ۰۲/۰ درصد جرم زمین شامل آب میشود.
اما این همه ماجرا نیست؛ یکی از این سیارات میتواند ویژگیهای آشنایی برای زمینیها داشته باشد. این سیاره تراپیست وان ای نام دارد که به عنوان یک سیاره فراخورشیدی بیشترین مشابهت را با زمین از خود نشان داده است.
تراپیست وان ای از لحاظ جرم بسیار به زمین نزدیک است، همچنین دارای شعاعی برابر با شعاع زمین بوده و نیز انرژی دریافتی آن از ستاره میزبان به اندازه انرژی است که زمین از خورشید دریافت میکند.
ستاره شناسان هشدار میدهند که در خصوص منابع آبی موجود در این سیارات و نیز مشابهتهای عجیب آنها با زمین نباید به شکل افراطی هیجانزده شد و به سرعت نتیجهگیری کرد که این سیارات فراخورشیدی قابل سکونت هستند. سیارات تراپیست وان تنها در سطح نظری شرایط زندگی برای انسان را دارا هستند و هنوز مطالعات بسیاری باید صورت گیرد تا به برآوردهای دقیقتر رسید.
متاسفانه رصد سیارات فراخورشیدی بسیار چالشی است. این سیارات در منظومه های خورشیدی دیگری غیر از منظومه شمسی ما وجود دارند و فاصله آنها با زمین بسیار دور است. لذا جمعآوری اطلاعات از آنها و نیز شناخت آنها با موانع بسیاری همراه است. با این وجود اخترشناسان دیدگاه خاصی نسبت به سیارات فراخورشیدی دارند و آنها را دنیاهایی تصور میکنند که احتمال حیات بر روی آنها وجود دارد و یا اینکه زمانی وجود داشته است.