وی پی ان (VPN) نامی آشنا است، اما تا چه اندازه از کاربرد واقعی آن مطلع هستید؟ در این مطلب تصمیم داریم به سوال وی پی ان چیست پاسخ داده و کاربردهای وی پی ان را بررسی کنیم. سپس به آموزش ساخت وی پی ان در سیستم عاملهای مختلف میپردازیم.
عموم کاربران در پاسخ به سوال وی پی ان چیست آن را برنامهای به منظور دور زدن تحریم یا فیلترینگ بیان میکنند، حال آن که این سطحیترین کاربرد VPN محسوب میشود! تقریبا همه شرکتها، در زمانی خاص به لزوم استفاده از وی پی ان پی میبرند.
شرایطی را در نظر بگیرید که یک شرکت، نیازمند راهاندازی شبکهای خصوصی است. در این شبکه، همه کامپیوترها با یکدیگر متصل هستند، اما به خاطر گستردگی جغرافیایی، لزوما همه این کامپیوترها به صورت فیزیکی در یکجا قرار ندارند. شرکتهای سرمایهدار و یا آنهایی که دفاتر مختلفشان به یکدیگر نزدیک است، تلاش میکنند یک شبکه داخلی راهاندازی کرده و از اینترنت بینیاز شوند، اما برای گسترهای از شرکتها و مجموعههای دیگر، چنین امکانی وجود ندارد. در اینجا لزوم استفاده از وی پی ان مشخص میشود.
وی پی ان چیست ؟
وی پی ان یا شبکه خصوص مجازی (VPN – Virtual Private Network)، یک شبکه خصوصی را بر بستر شبکهای عمومی گسترش میدهد. به این ترتیب کاربران میتوانند از طریق کامپیوترهای متصل به یک شبکه عمومی (اغلب اینترنت)، با یکدیگر تبادل داده داشته باشند، گویا این سیستمهای کامپیوتری تحت یک شبکه خصوصی به یکدیگر متصل هستند. اپلیکیشنهای اجرا شده از طریق وی پی ان به این ترتیب میتوانند از مزایای زیادی همچون مدیریت ساده شبکه خصوصی و همچنین امنیت بهره ببرند.
در پاسخ به پرسش وی پی ان چیست میتوان به صورت مختصر گفت VPN، یک شبکه کامپیوتری منتقلکننده اطلاعات از طریق یک شبکه عمومی مانند اینترنت است، اما به لطف بهره بردن از الگوریتمهای رمزنگاری، این ارتباطها همچنان خصوصی باقی میمانند. با در نظر گرفتن هزینههای سرسامآور راهاندازی شبکههای محلی، وی پی ان راهکاری فوقالعاده برای اتصال کامپیوترها به یکدیگر محسوب میشود.
کاربردهای گسترده وی پی ان
وقتی تکنولوژی وی پی ان توسعه یافت، کاربرد اولیه آن فراهم کردن امکان دسترسی به منابع و اپلیکیشنهای کامپیوترهای واقع در دور دست برای کاربران بود. به عنوان نمونه، در حال حاضر یکی از پرکاربردترین موارد استفاده از وی پی ان، اتصال کارمندان به شبکه کامپیوتری شرکت محل کار از طریق اینترنت و فراهم شدن امکان انجام دورکاری است. یعنی کارمند میتواند در منزل نشسته و بدون این که اتصال فیزیکی به شبکه کامپیوتری محل کار داشته باشد، از طریق اینترنت (شبکه عمومی)، به شبکهای خصوصی متصل شود.
در فناوری وی پی ان برای اطمینان از امنیت، دیتا از طریق مسیرهایی ایمن تبادل شدن و کاربران مجبور به پشت سر گذاشتن متدهای احراز هویت هستند. این متدها شامل استفاده از پسورد، توکن و دیگر روشهای منحصربهفرد احراز هویت میشود.
یک وی پی ان از طریق راهاندازی اتصالی نقطه به نقطه به صورت مجازی ایجاد میشود. در این راه اتصالهای اختصاصی همچون پروتکلهای تونلزدن مجازی (Virtual Tunneling Protocols) و یا رمزنگاری ترافیک مورد استفاده قرار میگیرند. وی پی ان در دسترس از اینترنت عمومی، میتواند برخی قابلیتهای شبکه گسترده یا همان WAN را فراهم کند. از دید کاربرد، منابع موجود درون شبکه خصوصی متصل شده به آن، از راه دور قابل استفاده خواهند بود.
کلید پی بردن به کاربرد VPN و یافتن پاسخ وی پی ان چیست ، درک عبارت «شبکه خصوصی مجازی» است. درون هر سازمان و شرکتی که استفاده از کامپیوتر ضروری است، برپاسازی شبکه کامپیوتری و وصل کردن سیستمها به یکدیگر نیز غیر قابل چشمپوشی به شمار میرود. در این راستا، مجموعهها با صرف هزینه، شبکههای محلی (LAN) یا شبکههای گسترده (WAN) را راهاندازی میکنند. لن و ون، نمونهای از تقسیمبندی شبکههای کامپیوتری بر اساس وسعت جغرافیایی است. به این ترتیب شرکتی که شبکهای از نوع WAN جوابگوی نیاز آن نیست، باید میلیون یا شاید میلیارد دلاری هزینه کرده و یک اتصال اختصاصی گسترده برای خود فراهم کند! وی پی ان نیاز به انجام چنین کاری را از بین برده است.
همانطور که دیدید، پاسخ سوال وی پی ان چیست بسیار گستردهتر از کاربردی است که تا امروز از این تکنولوژی داشتید. به عبارت دیگر، برخلاف تصور، وی پی ان صرفا یک برنامه برای دور زدن فیلترینگ یا تحریم نیست، بلکه یک تکنولوژی به شمار رفته و دغدغهای بسیار مهم را در دنیای فناوری برطرف کرده است. برای یادگیری نحوه راهاندازی وی پی ان در ویندوز یا در دو پلتفرم اصلی دنیای موبایل، میتوانید از مطلب بالا استفاده کنید.