در گذشته آزمایشاتی روی ارتباط مستقیم مغز به مغز انجام شده بود؛ اما اینک دانشمندان با به تکامل رساندن یک شبکه ارتباط مغزی ، سه نفر را قادر ساختهاند که افکار خود را به شیوهای نوین با یکدیگر به اشتراک بگذارند.
افراد حاضر در این شبکه ارتباط مغزی سه نفره، در یک بازی مشابه تتریس (خانهسازی) حضور داشتند و میبایست با همکاری یکدیگر و از طریق انتقال افکار خود، بلوکهایی که از بالای صفحه به سمت پایین میآمدند را با چرخش 180 درجه یا بدون چرخش، در جای مناسب فرود بیاورند. این شبکه ارتباطی بر پایه مجموعهای از مغزنگارههای الکتریکی یا EEG (برای نگاشت فعالیت مغزی افراد) و محرک مغناطیسی مغز یا TMS (برای ارسال اطلاعات) استوار بود.
ساز و کار این شبکه ارتباط مغزی
دو نفر از این سه نفر که به دستگاه EEG متصل بودند، قادر به مشاهدهی تمام صفحه بازی بودند؛ اما تنها میتوانستند اطلاعات مغزی خود را ارسال کنند و وظیفه راهنمایی نفر سوم برای چرخش صحیح بلوکها را بر عهده داشتند. برای نفر سوم که به دستگاههای EEG و TMS متصل بود، هم امکان ارسال و هم امکان دریافت اطلاعات وجود داشت؛ اما تنها میتوانست بخش بالایی صفحه، یعنی محل ظاهر شدن بلوکها را ببیند و از نحوه چیدمان آنها در پایین صفحه اطلاعی نداشت.
دو نفر اول با خیره شدن به چراغهای LED تعبیه شده در دو طرف تصویر، قادر به کنترل سیگنالهای مغزی خود و انتقال پیغامی به نفر سوم مبنی بر چرخش یا عدم چرخش بلوکها بودند. یکی از این چراغها در فرکانس 15 هرتز و دیگری در فرکانس 17 هرتز چشمک میزد که هر کدام معنای خاص خود را داشت و نفر سوم را از تصمیم صحیح مطلع میکرد. بدین ترتیب فرمان مغزی متناسب برای چرخش یا عدم چرخش بلوکها از سوی نفر سوم صادر میشد.
این شبکه ارتباط مغزی ، چیزی کاملا متفاوت از تلهپاتی است و همانطور که گفته شد راهاندازی آن وجود تجهیزات خاصی را میطلبد. در مقطع فعلی عمق بسیار محدودی هم دارد و در هر لحظه، تنها میتوان برای انتقال یک بیت (bit) داده روی آن حساب کرد. هر چند که در آینده امکان افزایش شمار افراد متصل به شبکه وجود دارد و شاید بتوان از این طریق، افکار پیچیدهتری را بین اعضا به اشتراک گذاشت.
البته این تکنولوژی چالشبرانگیزی خواهد بود و نگرانی بابت نقض حریم خصوصی نیز مطرح است؛ اما میتوان آن را در شکلدهی شیوهی نوینی از ارتباطات به کار گرفت. ضمن اینکه شناخت دانشمندان از نحوه کارکرد مغز انسان نیز با کمک این تکنولوژی، افزایش خواهد یافت.