گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
شیرین کننده‌های مصنوعی غالبا به صورت مواد افزودنی پودری برای شیرین کردن نوشیدنی‌‌ها در صنایع غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرند و برتری آن‌ها نسبت به قند و شکر، نداشتن کالری است. اما آیا وجود آن‌ها در رژیم غذایی برای بدن زیان‌بار نیست؟
برای دهه‌ها دانشمندان در پی یافتن پاسخ این پرسش بوده‌اند که شیرین کننده‌های مصنوعی چه تاثیری روی بدن انسان می‌گذارند. تا به امروز، محققان بیش از 210 هزار مطالعه مختلف را با تمرکز روی جایگزین‌های قند ترتیب داده‌اند؛ اما با این وجود، دانش ما از اثرات بهداشتی چنین ترکیباتی همچنان ناچیز است.
تنها چیزی که با یقین می‌توان گفت این است که مصرف شیرین کننده‌های مصنوعی در مقادیر اندک، احتمالا سبب بروز سرطان در انسان نخواهد شد. اما اگر ریسک ابتلا به سرطان را کنار بگذاریم، هنوز برخی از دانشمندان درباره مزایای مصرف جایگزین‌های قند (به جای قند و شکر معمولی) برای بدن تردید دارند و نگرانی‌ها در این زمینه رو به افزایش نهاده است. در همین راستا «آریل کوشمارو» استاد رشته بیوتکنولوژی میکروبی در دانشگاه بن‌گوریون می‌گوید:
توصیه من، عدم استفاده از شیرین کننده‌های مصنوعی است.
مضرات احتمالی شیرین کننده‌های مصنوعی برای بدن
به تازگی نتایج مطالعه اخیر کوشمارو روی شیرین کننده‌های مصنوعی، در مجله مولکول‌ها (Molecules) انتشار یافته است. بر اساس نتایجی که با همکاری محققان دانشگاه بن‌گوریون و دانشگاه نانیانگ سنگاپور به دست آمد؛ برخی از مرسوم‌ترین شیرین کننده‌های مصنوعی مورد استفاده‌‌ی ما، می‌توانند در عملکرد باکتری‌های مفید روده اختلال ایجاد کنند.
در این مطالعه کوشمارو و تیم تحقیقاتی او، نوع خاصی از باکتری زیست‌تاب اشرشیاکلای (E. coli) را در معرض 6 شیرین کننده مصنوعی رایج از جمله آسپارتام، سوکرالوز و ساکارین قرار دادند. گفتنی است که سازمان غذا و داروی امریکا (FDA)، این شیرین کننده‌ها را بی‌خطر قلمداد کرده است.
پس از خوراندن چندصدباره این شیرین کننده‌های مصنوعی به باکتری E. coli، کوشمارو نتیجه گرفت که چنین ترکیباتی دارای اثرات مخرب و سمی هستند و موجب می‌شوند که میکروب‌های مفید روده در رشد و تکثیر خود با مشکل مواجه شوند. به عقیده اعضای تیم تحقیقاتی، کافیست دوبار در روز اقدام به نوشیدن قهوه یا نوشابه‌ای بکنیم که با این مواد افزودنی شیرین شده‌اند، تا نه تنها به باکتری‌های مفید دستگاه گوارش خود آسیب بزنیم؛ بلکه فرآیند هضم قند طبیعی و سایر کربوهیدرات‌ها را نیز برای بدن‌مان مشکل‌تر کنیم.
همچنین بخوانید:
البته از آنجایی که این آزمایش به طور مستقیم روی باکتری‌ها انجام شده است، نمی‌توان با اطمینان از بروز آثار و علائم مشابه در بدن انسان سخن گفت. کوشمارو نیز در توضیح این نکته می‌گوید:
ما مدعی سمی بودن شیرین کننده‌های مصنوعی برای انسان نیستیم؛ بلکه احتمال سمی بودن این ترکیبات برای باکتری‌های روده را مطرح کرده‌ایم که در این صورت، روی سلامت بدن ما نیز اثرگذار خواهند بود.
کوشمارو و همکارانش اولین محققانی نیستند که آژیر خطر را به صدا درآورده‌اند. دانشمندان دیگری که اخیرا تاثیر شیرین کننده‌های مصنوعی روی موش‌ها را مورد بررسی قرار دادند هم از تغییر روند سوخت و ساز چربی و انرژی در بدن حیوانات سخن گفته‌اند. آن‌ها حتی به از کار افتادگی عضلات بدن موش‌ها نیز اشاره کرده‌اند.
شیرین کننده‌های مصنوعی ، اشتها و میل افراد به خوردن شیرینی‌جات را کاهش نمی‌دهند
در مطالعات انجام شده‌ی پیشین روی انسان‌ها نیز، مصرف شیرین کننده‌های مصنوعی با امراضی چون دیابت، فشار خون بالا و سکته مرتبط دانسته شده است. نتایج برخی مطالعات دیگر از آن حکایت دارند که اگرچه شیرین کننده‌های فاقد کالری می‌توانند در کاهش وزن به افراد کمک کنند؛ اما با مصرف نوشیدنی‌های حاوی این ترکیبات، اشتها و میل به خوردن کاهش پیدا نمی‌کند.
همچنین این احتمال وجود دارد که شیرین کننده‌های مصنوعی با فریب دادن مغز، سبب شوند افراد هنگام مصرف مواد غذایی حاوی این ترکیبات، آنچنان احساس سیری نکنند و همین امر به خوردن و نوشیدن بیش از حد بیانجامد.
کوشمارو با اشاره به اهمیت باکتری‌های روده، قصد دارد آزمایش‌های بیشتری را برای بررسی تاثیر شیرین کننده‌های مصنوعی بر جمعیت میکروبی دستگاه گوارش انسان تدارک ببیند.
همچنین بخوانید:
5 باور غلط در مورد شکر و تاثیرات آن بر بدن انسان (گجت تی وی)
البته رفته رفته مصرف کنندگان هم روی خوشی به این نوع شیرین کننده‌ها نشان نمی‌دهند و به دنبال جایگزین‌های بهتری چون عصاره برگ گیاه استویا (stevia) هستند. سال گذشته فروش استویا در امریکا 12 درصد افزایش داشته؛ در حالی که فروش آسپارتام با افت 8 درصدی و فروش سوکرالوز و ساکارین با کاهش حدودا 6 درصدی همراه بوده است.
با این حال محققان به سایر جایگزین‌های قند نیز مشکوک هستند و این شامل استویا هم می‌شود؛ چرا که مطالعات انجام شده روی این گیاه، نتایج ضد و نقیضی را به دنبال داشته و فعلا تصویر روشنی از مزایا و مضرات آن ترسیم نشده است. برگ استویا در امریکا هنوز مورد تایید FDA نیست و نگرانی‌هایی درباره تاثیر آن روی باروری، سلامت کلیه‌ها، سطح قند خون و سیستم قلب و عروق وجود دارد.
بنابراین برای داشتن یک رژیم غذایی سالم و حفظ تندرستی خود، احتمالا به حداقل رساندن مصرف قند و شکر (اعم از طبیعی یا مصنوعی) بهترین راهکار است.
