آژانس پروژههای تحقیقاتی پیشرفته دفاعی آمریکا (دارپا) از انجام آزمایشی کلیدی در زمینه حملات پر تعداد سامانه های بدون سرنشین خبرداد.
یکی از استراتژیهای آمریکا برای پیروزی در نبردهای بزرگ آینده، فرستادن تعداد زیادی از هواگردها، شناورها، خودروها و البته ابزارهای دیگر برای حمله به دشمن است. این سامانه های بدون سرنشین تا حد زیادی به شکل خودکار عمل خواهند کرد و از طریق یک شبکه ارتباطی به یکدیگر متصل خواهند بود. اما مسلما اولین مانع چنین حمله هماهنگ و گستردهای از زمین، هوا، دریا و فضای سایبری، اقدامات دشمن در زمینه دفاع الکترونیکی برای مختل کردن شبکه ارتباطی بین این تسلیحات خواهد بود.
در همین زمینه مقامات دارپا اعلام کردند که مجموعهای از آزمایشات را در مرکز آزمایشی یوما در ایالت آریزونا انجام دادهاند. در طی این آزمایشات چندین سامانه بدون سرنشین واقعی و مجازی با سطوح بالایی از خودمختاری و در همکاری با یکدیگر موفق شدهاند ماموریت خود را حتی در شرایطی که ارتباطاتشان و سیگنالهای GPS تحت حملات الکترونیکی هستند به خوبی انجام دهند.
در بیانهای که توسط دارپا منتشر شده است گفته شده “سامانه های بدون سرنشین توانایی خود را در به اشتراک گذاری موثر اطلاعات، برنامهریزی و تعیین اهداف عملیات با همکاری یکدیگر، اخذ تصمیمات تاکتیکی هماهنگ شده و واکنش به محیطهای با سطح خطر بالا و دائما درحال تغییر را با کمترین میزان از ارتباطات مابین نشان دادند.”
حتی بهترین ابزارهای دفاع الکترونیکی هم ضعفهایی دارند. وزارت دفاع آمریکا برای سالها در تلاش بوده است تا با به کار گیری تکنولوژیهای در حال ظهور مانند یادگیری خودکار و هوش مصنوعی، نقاطی در دفاع دشمن پیدا کند که از طریق آن بتوان مقداری کم اما بسیار مهم از اطلاعات را به تجهیزات نظامی رساند. مانند پنجرهای کوچک که مقداری کافی از اطلاعات از آن عبور کند تا اجزاء مختلف بتوانند با یکدیگر کار کنند. این چیزی بود که در آزمایشات دارپا محقق شد.
در این آزمایشات 6 پهپاد واقعی و 24 پهپاد مجازی برای یک ماموریت ضربتی فرستاده شدند تا توانایی آنها در همکاری با یکدیگر، مسیریابی بدون GPS، پیدا کردن و نابودی اهداف از پیش تعیین شده، عبور از موانع پیشبینی نشده و مقابله با هواگردهای دشمن و دریافت اطلاعات مربوط به ماموریت از طرف فرمانده انسان ارزیابی شود.
اسکات ویرزبانوسکی، مدیر برنامه “همکاریهای عملیاتی در محیطهای انکار شده” یا به اختصار CODE اظهار داشت:
“چیزی که در این آزمایش انجام شد، زمینهساز ایجاد تیمهایی از تجهیزات خودکار است که میتوانند با یکدیگر همکاری کنند و خود را با نیازهای عملیاتی و محیط در حال تغییر تطبیق دهند”
این برنامه سال آینده به نتیجه خواهد رسید و سپس برای توسعه بیشتر به نیروی دریایی آمریکا سپرده خواهد شد.
توانایی حفظ ارتباط با فرمانده انسان، هرچند به صورت مقطعی، قابلیتی کلیدی برای ارتش آمریکا است، چرا که بر اساس سیاست وزارت دفاع این کشور، حضور یک انسان در حلقه تصمیمگیری حداقل در زمانی که مساله گرفتن جان یک انسان در میان است الزامی است. توانایی حفظ ارتباط برای دریافت چنین فرمانهایی از کاربر انسان، حتی در محیطهایی که به شدت تحت تاثیر اختلالات الکترونیکی است، اجرای سیاست وزارت دفاع آمریکا را به شکل محدود تضمین میکند.
و اما در پایان میتوان گفت با این آزمایشات ارتش آمریکا به دادن اختیارات بیشتر به سلاحهای هوشمند در میدان نبرد نزدیکتر شده است. این مساله مزایا و معایب خود را خواهد داشت که برخی قابل پیشبینی و برخی دیگر به هیچ وجه قابل پیشبینی نیستند.