هواپیماهای مسافربری امروزه به جزئی جداناپذیر از زندگی انسانها تبدیل شده و روزانه با انجام چند صد هزار پرواز در سراسر این کره خاکی، مسافران را جابجا میکنند. در این نوشتار قصد داریم تا شما را با بزرگترین هواپیماهای مسافربری که در دنیا آشنا کنیم.
شاید برای بسیاری جالب باشد که بدانند بزرگترین هواپیماهای مسافربری در جهان کدامها هستند؟ غولهای بیشاخ و با دمی که عموما سفید رنگ بوده و با سرعت بسیار بالا، در هر پرواز چند صد مسافر را بین دو نقطه جابجا میکنند. در این نوشتار به معرفی 10 فروند از بزرگترین هواپیماهای مسافربری میپردازیم.
بزرگترین هواپیماهای مسافربری
هواپیماهای مسافربری پیل پیکر برای مسافتهای طولانی استفاده شده و ضمن داشتن برد بالا، توان حمل مسافر و بار بسیار زیادی دارند. در ادامه با 10 فروند از بزرگترین آنها آشنا میشویم که همگی ساخت کمپانی هوافضا، دفاعی و امنیتی آمریکایی بوئینگ (Boeing) یا رقیب اروپایی آن یعنی ایرباس (AIRBUS) هستند. به عبارتی دیگر در این باشگاه جایی برای دیگر سازندگان نیست و فقط بزرگان توان خودنمایی و حضور در آن را دارند.
رتبه شماره 10: ایرباس A333-300
هواپیمای مسافربری Airbus A333-300 یک هواپیمای پهن پیکر با دوموتور است و با داشتن سه ردیف صندلی، میتواند 277 تا 400 مسافر را جابجا کند. این هواپیما میتواند در فرودگاههای بزرگ و کوچک نشست و برخاست انجام دهد. کابین ایرباس A333-300 یکی از راحتترین و بیصداترین کابینها در دنیاست. برد این هواپیما نیز 11750 کیلومتر است. دارازی این هواپیمای زیبا 63.66 متر، دهانه بال آن (فاصله بین دو سر بال از یکدیگر) 60.30 و ارتفاع هواپیما نیز 16.79 متر است. نزدیکترین رقیب A333-300 هواپیمای آمریکایی بوئینگ 777 مدل 200/200ER است.
رتبه شماره 9: ایرباس A340-300
ایرباس A340-300 یک هواپیمای پهن پیکر چهار موتوره با برد 13500 کیلومتر است. این هواپیما برای پروازهای مستقیم اما پیوسته در مسیرهای طولانی طراحی شده است و میتواند بین 277 تا 440 مسافر را جابجا کند. Airbus A340-300 برای اولین بار در سال 1993 ساخته شد. طول هواپیما 63.69 متر، دهانه بال 60.30 و ارتفاعش نیز 16.99 متر است. رقیب اصلی آن نیز بوئینگ 777 مدل 200ER است.
رتبه شماره 8: بوئینگ 200-777
بوئینگ 200-777 یک هواپیمای پهن پیکر با دو موتور ساخت آمریکاست که اولین بار در سال 1994 تولید و اولین خریدارش نیز یونایتد ایرلاینز بود. این هواپیما 63.7 متر داراز دارد و دهانه بال و ارتفاعش نیز به ترتیب 64.8 متر و 18.6 است. این هواپیما میتواند 400 مسافر را جابجا کند و بردش نیز 14260 کیلومتر است.
رتبه شماره 7: ایرباس A340-500
ایرباس A340-500 یک هواپیمای پهن پیکر با 4 موتور است که میتواند بین 293 تا 440 مسافر را جابجا کند. Airbus A340-500 اولین پروازش را سال 2002 انجام داد و در کارخانههای ایرباس در فرانسه ساخته شد. این هواپیما 16670 کیلومتر برد دارد و میتواند در دورترین مسیرهای پروازی دنیا به جابجایی مسافر بپردازد. بیان این نکته نیز خالی از لطف نیست که A340-500 در زمان تولید دوربرد ترین هواپیمای مسافربری دنیا بود. درازا، دهانه بال و ارتفاع هواپیما نیز به ترتیب برابر با 67.93، 63.45 و 17.53 متر است.
رتبه شماره 6: ایرباس A350-900
A350-900 نیز یک هواپیمای پهن پیکر دیگر ساخت ایرباس است که دو موتور دارد و در جایگاه ششم از لیست بزرگترین هواپیماهای مسافربری جهان قرار میگیرد. بدنه و بال این هواپیما از فیبرکربن تقویت شده با پلیمر ساخته شده و میتواند در طولانیترین مسیرها پرواز کند. این هواپیما که 15 هزار کیلومتر برد دارد، میتواند بین 325 تا 440 مسافر را جابجا کند. این هواپیما 66.80 متر طول دارد، دهانه بال آن 64.75 متر و ارتفاعش نیز برابر با 17.05 متر است. رقبای آن نیز بوئینگ 8-777 و بوئینگ 10-787 هستند.
رتبه شماره 5: بوئینگ 300-777
بوئینگ 300-777 یک هواپیمای پهن پیکر دو موتور است که به عنوان بزرگترین هواپیمای دو موتور در دنیا شناخته میشود. این هواپیما میتواند 500 مسافر حمل کند. برد هواپیما 11135 است که در نمونه ER از همین مدل به 13650 کیلومتر میرسد. طول، دهانه بال و ارتفاع هواپیما نیز به ترتیب برابر با 73.9 متر، 64.8 متر و 18.5 متر است.
رتبه شماره 4: ایرباس A340-600
ایرباس A340 با اشغال رتبه پنجم از لیست بزرگترین هواپیماهای مسافربری جهان، پر تکرارترین هواپیما در این مقاله است. Airbus A340-600 نیز همچون دیگر همخانوادههایش هواپیمایی پهن پیکر با چهار موتور است. این هواپیما بین 350 تا 475 مسافر حمل میکند. A340-600 که اولین پروازش را در سال 2001 انجام داد، بزرگترین نمونه در خانواده A340 است. این هواپیما 14450 کیلومتر برد دارد و طول بدنهاش 75.36، دهانه بال آن 63.45 و ارتفاعش نیز 17.93 متر است. رقیب اصلی آن نیز هواپیمای بوئینگ 777 مدل 300ER است.
رتبه شماره 3: بوئینگ 400-747
و اما به معروفترین هواپیمای مسافربری دنیا میرسیم؛ بوئینگ 747 افسانهای! این پرنده زیبا میتواند 624 مسافر را حمل کند و 13450 کیلومتر برد دارد. جالب است بدانید بوئینگ 747 حاصل یک طرح نظامی است. نیروی هوایی آمریکا به دنبال یک هواپیمای ترابری راهبردی بزرگ با برد پروازی زیاد بود که دو کمپانی هوافضا، امنیتی و دفاعی آمریکایی لاکهید (Lockheed) و بوئینگ طرحهای خود را ارائه داند. در نهایت طرح لاکهید انتخاب و هواپیمای C-5 گلکسی (Galaxy) به خدمت نیروی هوایی در آمد. بوئینگ نیز که زحمت زیادی برای طرح خود گرفته بود، تصمیم گرفت آن را به یک هواپیمای مسافربری تبدیل و بدینترتیب هواپیمایی که برای ترابری نظامی طراحی شده بود، با نام بوئینگ 747 وارد صنعت مسافربری شد. و اما از داستان 747 که بگذریم، طول، دهانه بال و ارتفاع بوئینگ 400-747 به ترتیب برابر با 70.66 متر، 64.44 متر و 19.41 متر است. البته این هواپیما از نظر طولی از دو هواپیمای ایرباس A340-600 و بوئینگ 300-777 اندکی کوتاهتر است، اما به دلیل توان حمل مسافر بیشتر بزرگتر از آنها محسوب میشود.
رتبه شماره 2: بوئینگ 8-747
بوئینگ 8-747 نسل سوم از خانواده 747 و جدیدترین عضو آن خانواده است که در سال 2005 معرفی شد. این هواپیمای پهن پیکر همچون دیگر مدلهای 747 دارای 4 موتور است و البته بزرگترین مدل در بین انوع هواپیماهای بوئینگ 747 است. در این مدل طراحی بال و موتور مجددا از ابتدا صورت گرفته و هواپیمایی با کارایی بالاتر داریم. بوئینگ 8-747 بزرگترین هواپیمای مسافربری ساخت آمریکا و طویلترین هواپیمای مسافربری در دنیاست. طول این هواپیما به 76.3 متر افزایش یافته و دهانه بال و ارتفاعش نیز به ترتیب برابر با 68.4 متر و 19.4 متر هستند. این هواپیما میتواند بیش از 700 مسافر حمل کند و برد پروازیاش نیز 15 هزار کیلومتر است.
رتبه شماره 1: ایرباس A380-800
و اما به پیل پیکرترین در لیست بزرگترین هواپیماهای مسافربری میرسیم. Airbus A380-800 یک هواپیمای مسافربری پهن پیکر با 4 موتور است که اولین پروازش را در سال 2005 انجام داد و از سال 2007 وارد خدمت شد. این هواپیما آمد تا به انحصار بوئینگ در ساخت هواپیماهای فوق بزرگ پایان دهد. در حال حاضر هواپیمایی امارت متحده عربی بزرگترین دارنده ایرباس A380 است. این هواپیما توان حمل 853 مسافر را دارد و برد پروازی آن نیز 15200 کیلومتر است. این هواپیما در کارخانههای ایرباس در فرانسه ساخته میشود و هر فروند آن 445.6 میلیون دلار قیمت دارد. طول این هوایپما 72.72 متر، دهانه بالش 79.75 متر و ارتفاعش نیز 24.09 متر است. ناگفته نماند با وجود اینکه ایرباس A380-800 بزرگترین هواپیمای مسافربری حال حاضر در دنیاست، اما ایرباس مشغول کار روی نمونه ایرباس A380 پلاس است که تا 2020 آماده پرواز میشود. این هواپیما 80 صندلی بیشتر نسبت به A380-800 دارد و ضمن مصرف سوخت کمتر، هزینه کمتری به ازای هر صندلی نیز دارد.
اما بزرگترین هواپیمای دنیا کدام است؟
در بالا به معرفی ده مورد از بزرگترین هواپیماهای مسافربری فعال در دنیا پرداختیم. اما بزرگترین هواپیمای فعال در دنیا کدام است؟ برای پاسخ به این سوال باید به اروپای شرقی سفر کرده و با «رویا» ملاقات کنیم. آنتونوف An-225 که با نام میرای (در زبان اوکراینی به معنی رویا) شناخته میشود، بزرگترین هواپیمای دنیاست. این هواپیما توسط کمپانی هوافضای اوکراینی آنتونوف طراحی و ساخته شده و تنها یک فروند از آن در دنیا موجود است. البته اواسط 2016 آنتونوف با ساخت دومین نمونه از این هواپیما برای چین موافقت کرد. طول An-225 برابر با 84 متر، دهانه بالش 88.4 و ارتفاعش نیز 18.1 متر است. این هواپیمای ترابری راهبردی 6 موتور دارد و میتواند 250 تن بار حمل کند که بیشتر از توان حمل هر هواپیمای دیگری است. این هواپیما در خدمت خطوط هوایی آنتونوف است و به صورت سفارشی به حمل بارهای فوق سنگین میپردازد. بد نیست بدانید این هواپیما در ابتدا برای حمل فضاپیمای بوران (رقیب روسی شاتل) طراحی شده بود که با شکست پروژه بوران، کاربری هواپیما نیز تغییر یافت.
البته حکومت رویا تنها تا سال 2020 دوام خواهد داشت. در حال حاضر کمپانی هوافضای آمریکایی استراتولانچ سیستم کورپوریشین (Stratolaunch Systems Corporation) مشغول کار روی یک هواپیمای حامل به منظور پرتاب فضاپیما به فضا است. این هواپیما دارای دهانه بال به طول 117 متر است و با داشتن 6 موتور، میتواند 250 تن بار را جابجا کند. گرچه برد پروازیاش بسیار کمتر از آنتونوف An-225 میرای خواهد بود.