امروزه صنعت ساخت پهپاد با سرعت در حال پیشرفت و تکامل است و هر روز شاهد معرفی طرحهای جدید از سوی سازندگان هستیم. پهپاد فینکس نیز یکی از طرحهای نوین است که با تنفس هوا حرکت میکند.
همانطور که گفته پهپادها امروزه با سرعت زیادی پیشرفت میکنند و همواره شاهد ارائه طرحهای جدید و پیچیدهای از سوی سازندگان هستیم. پهپاد فینکس و روش حرکت منحصر به فرد آن نیز یک طرح جالب است که توسط مهندسان انگلیسی از چند دانشگاه و کمپانیهای کوچک با پشتیبانی سازمان دولتی Innovate UK طراحی و ساخته شد. این پهپاد میتواند کاربردهای نظامی و غیرنظامی زیادی داشته باشد.
با 120 کیلوگرم وزن، 15 متر درازا و 10 متر پهنا، پهپاد فینکس شبیه یک بمب پرنده است که البته روی بالهای کوچک و دم خود صفحات خورشیدی دارد و این صفحات ظاهر تاثیرگذاری به پهپاد دادهاند. این صفحات برق مورد نیاز برای پرواز در روز و همچنین شارژ باتریهای لیتیومی پهپاد برای تامین انرژی در شب را فراهم میکنند. البته راهکار دیگری نیز برای شارژ پهپاد در مواقع خاص همچون مواقعی که خورشید پشت ابرها به سر میبرد نیز وجود دارد که فناوی شارژ با لیزر است.
و اما به پیشران منحصر به فرد پهپاد فینکس بپردازیم. این پیشران که سامانه پیشران شناوری متغیر نامیده میشود، هوا را به درون خود مکیده و آن را در یک کیسه ارتجاعی ذخیره میکند. با مکش هوا، پهپاد سنگین شده و سپس همچون یک گلایدر با کمک بالهایش خود را در حالت شیرجهای به سمت جلو حرکت میدهد. به این صورت که ضمن کم کردن ارتفاع، به سمت جلو نیز حرکت میکند.
برای اوج گیری نیز پهپاد هوای مکیده شده را آزاد میکند که آزادسازی هوا نیز سبب ایجاد رانش میشود. ناگفته نماند پهپاد برای شناور ماندن در هوا درون خود گاز هلیم دارد. بالها و دم پهپاد نیز سطوح متحرک کنترلی دارند تا مسیر آن را هنگام پرواز تنظیم کنند.
پهپاد فینکس در نیمی از زمان پرواز خود یک هواگرد سبکتر از هوا و نیمی دیگر از زمان پروازش نیز سنگینتر از هواست. از آنجا که فینکس فاقد موتور درون سوز داخلی است و نیازی به سوختگیری ندارد، به صورت تئوری میتواند برای مدت زمان نامحدود در ارتفاع بسیار بالای حدود 20 کیلومتر از سطح زمین معلق بماند و به عنوان یک سنسور شناور یا یک گره ارتباطی برای کاربریهای نظامی به ایفای نقش بپردازد.
بدنه این پهپاد از نوعی فیبر مصنوعی بر پایه پلیمر کریستال مایع به نام وکرتن و بالهایش نیز از فیبر کربن ساخته شدهاند. موادی که پهپاد فینکس با آنها ساخته شده آنقدر ارزان قیمت است که سازندگان آن را پهپادی تقریبا یکبار مصرف توصیف میکنند. بدین ترتیب میتوان آنها را در شمار بالا به خدمت گرفته و در مواقع نیاز به منطقه مورد نظر اعزام کرد.
طراحی و توسعه فینکس سه سال زمان برد و حاصل پهپادی بسیار ارزان با کاربری نظامی فراوان شد. علاوه بر موارد گفته شده در بالا، از فینکس میتوان به عنوان جایگزینی برای ماهوارهها به منظور برقراری ارتباط امن رادیویی در خط میدان دید استفاده کرد و به کمک آن پیامهای نظامی رمزنگاری شده را از طریق بستری امن به هزاران کیلومتر دورتر منتقل کرد.
بد نیست تاکید کنیم که این کاربرد با توجه به اینکه کشورهایی نظیر چین و روسیه نیز دیگر توان هدف قراردادن ماهوارههای مدار پایین را دارند، بسیار کارامد است و در زمان جنگ هنگامی که ماهوارهها ذز بازی خارج شدهاند، میتواند مانع از قطع ارتباط نیروها با مرکز فرماندهی شود.
همچنین با نصب دوربین و سنسورهای مختلف روی آن، پهپاد میتواند از ارتفاع بالا به دنبال دشمن بگرد، حرکات آنان را تحت نظر بگیرد و تعقیبشان کند و یا همچنین با شنود امواج آنها به جاسوسی الکترونیکی از دشمن بپردازد. استفاده از این پهپاد برای حراست از مرز و مبارزه با قاچاق نیز کاربردی دیگر است.
اما کاربردهای پهپاد فینکس تنها محدود به موارد نظامی نیست. بلکه کاربردهای غیرنظامی نیز دارد و میتوان از آن به عنوان بالون ارتباطی در مواقع بحرانهای طبیعی یا پست مخابراتی شناور برای رساندن اینترنت به مناطق دور افتاده استفاده کرد. همچنین با کمک دوربینها و سنسورهای مخصوص میتواند پوششهای طبیعی، جنگلها و یا یخچالهای قطبی را برای مطالعه تحت نظر بگیرد و از آنجا که ارزان قیمت است، حتی گروهها و کمپانیهای تحقیقاتی کوچک و همچنین دانشگاهها نیز میتوانند آن را تهیه کنند.