تمدن مایا جزو پیشرفتهترین تمدنهای باستان محسوب میشود که از آنها در زمینههای اخترشناسی، نجوم، کشاورزی و معماری آثار متعددی باقی مانده است. در ادامه 10 اختراع برتر قوم مایا را بررسی میکنیم.
تاریخچه تمدن مایا به 2600 سال قبل از میلاد مسیح بر میگردد که آنها از این تاریخ تا اشغال آن توسط اسپانیاییها در قرن شانزدهم در مکزیک فعلی و آمریکای مرکزی میزیستند. قوم مایا بسیار پیشرفته بود و در زمینه علم و کیهانشناسی توانستند اکتشافات متعددی را انجام دهند که میتوان از مهمترین آنها به ایجاد تقویم اشاره کرد. در بین تمدن مایا طراحان و معماران بسیار توانایی وجود داشتهاند که از دستاوردهای آنها میتوان به ساخت سکونتگاههای سلطنتی، رصدخانههای کهکشانی، اهرام، خیابانهای عریض و مخازن آب اشاره کرد. در ادامه با 10 اختراع برتر تمدن مایا آشنا خواهید شد.
10 اختراع برتر تمدن مایا
10. اخترشناسی
بررسی دانشمندان نشان میدهد تمدن مایا با رصد خورشید، ماه، زحل و ستارگان توانستند اطلاعات کیهانی بسیار خوبی را جمعآوری کنند. آنها با توجه به اینکه میدانستند یک سال شامل 365 روز است، اما به این اطلاعات دست پیدا کردند که ممکن است بعضا تعداد روزهای سال بیشتر از 365 روز شود. دانشمندان تمدن مایا توانستند طول سال را به صورت دقیق محاسبه کنند و عدد 365.2420 روز را برای آن تعیین کردند. محاسبه تمدن مایا حتی از عدد 365.2425 که در کتاب ثبت رویداد جورجیاییها استفاده شده نیز دقیقتر است.
دانشمندان تمدن مایا به این نتیجه رسیدهاند که 81 ماه قمری 2392 روز طول میکشد؛ از این رو طول هر ماه حدود 29.5308 روز خواهد بود که به عدد امروزی 29.53059 بسیار نزدیک است. همچنین این دانشمندان چرخه 584 روز سیاره زحل را فقط با 2 ساعت تفاوت اندک با عدد امروزی به دست آوردند. این تمدن در خصوص سیارههای مختلفی چون مشتری، مریخ و عطارد نیز اطلاعات خوبی را جمعآوری کرده بودند که تواناییهای آنها در خصوص اخترشناسی را نشان میدهد.
9. زمین بازی
سرگرمی و بازیهای مختلف برای تمدن مایا حائز اهمیت بود و همانند وجود ورزشگاهها در شهرهای مختلف امروزی، در تمدن مایا نیز زمینهای بازی بزرگ در هر شهر ساخته میشد. مایاییها بعضا این زمینهای بازی را در کنار مکانهای مذهبی میساختند تا به خدایان ادای احترام کنند. یکی از معروفترین بازی های تمدن مایا، بازی (Pok-A-Tok) بود که در این بازی یک فرد باید در کنار یک حلقه بایستد و با شانهها، دستها و کمر خود مراقب یک توپ کشسان و بزرگ باشد. هر فردی که در این بازی به پیروزی میرسید، به او اموال و داراییهای متعددی تعلق میگرفت.
8. نوشیدنیهای شکلاتی
بررسیهای باستانشناسان نشان میدهد تمدن مایا از دانههای کاکائو خرد شده برای تهیه نوشیدنیهای شکلاتی استفاده میکردند. برخی از باستانشناسان میگویند برای نخستین بار قوم مایا طعم لذتبخش دانههای کاکائو را کشف کردند. البته آنها برای افزایش طعم، کاکائو را با موارد دیگری مخلوط میکردند. همچنین در این تمدن با استفاده از ترکیب فلفل، ذرت و کاکائو، نوشیدنیهای شکلاتی تند تهیه میشد.
7. داروهای توهمزا
رسمهای فرهنگی در تمدن مایا با غرور خاصی برگزار میشد و برای باشکوهتر برگزار شدن جشنهای خود افرادی را آموزش میدادند تا برای خدایان و مردم کارهای هنری انجام دهند. گروهی به نام Shamans در این تمدن باستانی وجود داشتند که از موادی برای تحریک سایر افراد استفاده میکردند. همچنین از این مواد تحریککننده برای کاهش درد نیز مورد استفاده قرار میگرفت.
6. قانون و دستور
تمامی ایالتهای تمدن مایا موظف به اجرای قوانین بودند و این قوانین به صورت یکسان اجرا میشد و درباریان نسبت به قانون از شرایط ویژهای برخوردار نبودند. هنگامی که فردی قانون را نقض میکرد، مسئولان قضایی شرایط آن را مورد بررسی قرار میدادند و هنگامی که به عنوان مقصر شناخته میشد، با او صحبت میکردند تا اصلاح شود، اما اگر فردی اموال مردم را سرقت میکرد، برای آن مجازات شدیدی در نظر گرفته میشد. با توجه به قوانین سخت در تمدن مایا، وقوع جرم به ندرت اتفاق میافتاد.
5. ریاضی
در تمدن مایا چارچوب عددی منحصربهفردی وجود داشت که به کمک آن قادر بودند اعداد بزرگ را بنویسند و بخوانند. در این چارچوب سه تصویر قرار دارد، عدد صفر به شکل پوسته و عدد یک به شکل ماهی و پنج نیز به شکل میله بود. آنها با استفاده از این سه تصویر اعداد از صفر تا 19 را میخواندن و برای خواندن اعداد بالاتر از 19 نیز از رویکردهای دیگری استفاده میکردند. مایاییها بعدها این چارچوب را برای خواندن اعداد بزرگتر گسترش دادند.
4. هنر
هنر تمدن مایا نوآوری منحصربهفردی محسوب نمیشود، اما تماشای این آثار لذتبخش است. البته با گذشت زمان سبکهای هنری آنها بهبود پیدا کرد. سازههای دستی آنها از جنس چوب، سنگ و سایر مواد مربوط به آن دوران بود که باستانشناسان حتی دیوارنوشتههای رنگی نیز پیدا کردهاند که خیرهکننده است. مجسمههای سنگی چون Quirigua دارای جزئیات بسیار دقیقی هستند. در حال حاضر نواحی شهری این تمدن به دلیل برخورداری از آجرکاریهای ضربی بالای در و پنجره در جهان بسیار معروف است.
3. تقویم مایایی
تقویم مایایی در نوع خود به دلیل جدول زمانی ویژه بسیار مدرن محسوب میشود. در این تقویم شاهد 3 چارچوب متفاوت هستیم که برای تعیین تاریخ استفاده میشود؛ Tzolkin به معنای جدول زمانی الهی، Haab به معنای تقویم رایج و Long Count به معنای شمارش دراز مدت در این تقویم قرار دارند. بر اساس افسانههای مربوط به تمدن مایا در حال حاضر انسانها در جهان چهارم یا جهان آفرینش زندگی میکنند.
2. سیستم نوشتار مایایی
در تمدن مایا شاهد پیشرفتهترین نوع نوشتار هستیم. در این تمدن برای نشان دادن کلمات، آواها و هجاها از گلیفها یا نگارههای حکاکی شده بر روی سنگها یا فلزات استفاده میکردند. بررسی باستانشناسان نشان میدهد که مایاییها از 700 نگاره مختلف استفاده میکردند و 80 درصد از زبانشناسان میتوانند این نگارهها را بفهمند.
1. لاستیک
بررسی دانشمندان نشان میدهد آنها توانسته بودند موارد ارتجاعی و کشسان نظیر توپ بسازند. در زمینه کشاورزی نیز تمدن مایا پیشرفته بودند و توانستند ابزارهای پیشرفتهای را بسازند.