آشنایی با بهترین پارک های ملی ایران ؛ از پارک ملی گلستان تا لار

ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی و وضعیت آب‌وهوایی خود مکان مناسبی برای زندگی جانوران مختلف است. از این رو در ادامه شما را با بهترین پارک های ملی ایران از جمله پارک ملی گلستان، پارک ملی لار و پاری ملی کویر آشنا می‌کنیم.

ایران در موقعیت جغرافیایی مناسبی قرار دارد و به همین دلیل در کشورمان شاهد کوهستان، دشت‌های وسیع، رودهای بزرگ، جنگل‌های بارانی انبوه و آبگیرهای بیابانی متعددی هستیم که چنین منابعی شرایط ایجاد پارک های ملی، پناه‌گاه‌ها و مناطق حفاظت شده مناسبی را برای گونه‌های جانوری مختلف فراهم کرده است. همچنین این مناطق به محل مناسبی برای گردشگران تبدیل شده‌اند که از مهم‌ترین و بهترین پارک های ملی ایران می‌توان به پارک ملی گلستان، پارک ملی کویر، منطقه حفاظت ‌شده خارتوران و پناهگاه حیات وحش نایبندان اشاره کرد که در ادامه با هر یک از‌ آن‌ها آشنا می‌شویم.

بهترین پارک های ملی ایران

1.‌ پارک ملی گلستان

اغلب مردم پارک ملی گلستان را با نام جنگل گلستان می‌شناسند که با مساحت 919 کیلومتر مربع در حوالی شمال شرقی ایران قرار دارد. بوته‌ها، چمنزارها و دشت‌های سنگی سطح این پارک ملی را پوشانده‌اند که میزبان حدود 69 گونه پستاندار، 24 گونه خزنده، 150 گونه پرنده و دو گونه دوزیست است. از مهم‌ترین حیوانات پارک ملی گلستان می‌توان به شغال، پلنگ ایرانی، خرس قهوه‌ای، گوزن قرمز خزر یا مارال، پازن (زیرگونه از بز کوهی ایرانی) و گوسفند وحشی اوریال اشاره کرد. در این پارک ملی گیاهان مشهوری چون سرو کوهی و درخت آهن ایرانی نیز می‌رویند. علاقه‌مندان در تمام فصول سال می‌توانند از جذابیت‌های پارک ملی گلستان به عنوان یکی از بهترین پارک های ملی ایران بازدید کنند.

2. پارک ملی کویر

پارک ملی کویر شامل سرزمین‌های بیابانی با مساحت 3885 کیلومتر مربع در نیمه شمالی ایران قرار دارد. از مهم‌ترین حیواناتی که در این پارک ملی وجود دارند می‌توان به گرگ ایرانی، کفتار راه راه، یوزپلنگ آسیایی و آهو اشاره کرد. سطح این پارک ملی را پوشش‌های گیاهی بیابانی چون بوته‌ها و درختچه‌های خاردار پوشانده است. هم‌اکنون پارک ملی کویر با مشکلاتی چون شکارهای غیرقانونی، چرای بی‌رویه دام، پروژه‌های حفاری نفت و مسابقه‌های اتوموبیل‌رانی مواجه است که شدت این مشکلات باعث شد یوزپلنگ‌های آسیایی و گورخرهای ایرانی از این پارک بگریزند.

3. پارک ملی خارتوران

پارک ملی خارتوران با مساحت 14 هزار کیلومتر مربع به عنوان دومین منطقه حفاظت شده گسترده ایران محسوب می‌شود که در آن حیوانات در حال انقراضی چون یوزپلنگ آسیایی وجود دارند. همچنین این پارک ملی از حیوانات دیگری مانند گورخر ایرانی، غزال هندی، غزال ایرانی و گوسفند وحشی میزبانی می‌کند. از پرندگان این پارک ملی نیز می‌توان از کبک و دم جنبانک سفید نام برد.

4. پناهگاه حیات وحش نایبندان

پناهگاه حیات وحش نایبندان با برخورداری از مساحتی حدود 15001 کیلومتر مربع به عنوان بزرگ‌ترین منطقه حفاظت شده ایران شناخته می‌شود که شامل دشت‌های بیابانی و تپه‌ای، رشته کوه و دشت‌های شنی است. در این منطقه حفاظت شده شاهد زندگی حیوانات مختلفی چون پلنگ ایرانی، روباه شنی، جبیر، بز کوهی، بز وحشی و گوسفند وحشی هستیم. از پرندگان موجود در پناهگاه حیات وحش نایبندان می‌توان به زاغ بور، کوکو، چکاوک شاخدار و کبک اشاره کرد. همچنین این پارک ملی میزبان خزندگانی مانند مار جعفری، شتر مار، افعی و مارمولک است.

5. پارک ملی سرخه حصار 

پارک ملی سرخه حصار در سال 1359 تاسیس شد و با مساحتی حدود 93 کیلومتر مربع در شهر تهران قرار دارد که در فصل زمستان میزبان پرندگان مهاجر است. از زمان تاسیس، این پارک ملی توسط سازمان حفاظت از محیط زیست ایران مدیریت می‌شود و به دلیل برخورداری از آب‌وهوای نیمه‌خشک مکان مناسبی برای زندگی حیواناتی چون گوزن زرد ایرانی، پلنگ ایرانی، روباه قرمز، شاهین و عقاب طلایی است. گفتنی است در گذشته حیوانات این پارک ملی توسط شکارچیان شکار می‌شدند که خوشبختانه هم‌اکنون شکار در این مناطق غیرقانونی است.

6. پارک ملی لار

پارک ملی لار در البرز مرکزی و حوالی دامنه جنوب غربی دماوند قرار دارد که به همین دلیل دارای اکوسیستم‌های کوهستانی مرتفع و آبی است. این پارک ملی در سال 1354 در مرز دو استان تهران و مازندران تاسیس شد و هم‌اکنون در آن شکار و تیراندازی ممنوع است. پارک ملی لار حدود 30 هزار هکتار وسعت دارد و فاقد نقاط مسکونی دائمی است، اما به عنوان زیست‌بوم‌های مهم عشایری به شمار می‌رود و عشایر در دوره ییلاقی به آنجا کوچ می‌کنند. از این پارک ملی دو گروه ارگان‌های دولتی و بخش‌های خصوصی نظیر عشایر و دامداران کوچ‌کننده بهره‌برداری می‌کنند.

حفاظت از پارک های ملی ایران

کشورمان از بهترین پارک های ملی و مناطق حفاظت شده بهره می‌برد که برای زندگی گونه‌های مختلف و در خطر انقراض مکان بسیاری مناسبی به شمار می‌رود و به همین دلیل می‌بایست ارگان‌های دولتی و مردم در حفاظت از آن‌ها کوشا باشند. در حال حاضر سازمان حفاظت از محیط زیست از تمامی پارک های ملی ایران حفاظت و مدیریت می‌کند.

آماری از مساحت پارک های ملی ایران