نرم افزار تغییر چهره فیس اپ طی چند روز اخیر شدیدا جنجالی شده است. با وجود استفاده صدها میلیون کاربر از اپلیکیشن تغییر چهره FaceApp کمتر فردی از خطر نقض حریم خصوصی خود توسط توسعهدهنده آن باخبر است!
شبکههای اجتماعی، مدتی است هدف حمله دو دسته تصویر یا ویدیو قرار گرفتهاند. طی چند هفته اخیر، به احتمال زیاد داخل فید خود در اینستاگرام یا دیگر شبکههای اجتماعی، عکسها یا ویدیوهایی از افراد در پی ورود به منطقه 51 یا عکسهایی از دوران پیری آنها دیدهاید؛ اپلیکیشن تغییر چهره FaceApp افراد را به چندین دهه بعدتر برده و ظاهر آنها در اوج کهولت سن را نشان میدهد.
توسعهدهنده این نرم افزار توانست از طریق چالش AgeChallenge# افراد زیادی را به دانلود و نصب فیس اپ ترغیب کرده و جنجال به پا کند. اکنون و در نیمههای سال 2019، طی مدت زمانی کوتاه، نرم افزار تغییر چهره نام برده تبدیل به داغترین چالش بین کاربران شبکههای اجتماعی شده است. استفاده از این نرم افزار توسط تعداد زیادی از افراد سرشناس (سلبریتی) نشان میدهد توسعهدهنده اپلیکیشن تغییر چهره FaceApp در استراتژیهای بازاریابی خود به شدت موفق عمل کرده است!
اپلیکیشن تغییر چهره FaceApp چیست؟
اگرچه فیس اپ چند هفتهای است تبدیل به پراستفادهترین نرم افزار اندرویدی و آی او اسی شده است، اما عرضه اولیه آن به دو سال پیش برمیگردد. از همان ابتدا، به خاطر فلسفه خاص و متفاوت FaceApp، هدف این بود که برنامه مثل بمب صدا کند. وقتی یک عکس از خود یا دیگران به این برنامه ارائه میکنید، الگوریتم مبتنی بر هوش مصنوعی آن در پشت صحنه روی صورت فرد جادو کرده و عکسی جدید ارائه میکند. تصویر ارائه شده به حدی جذاب است که فرد را به اشتراکگذاری آن در شبکههای اجتماعی وادار خواهد کرد.
اگرچه طی هفتههای اخیر، کاربران از اپلیکیشن تغییر چهره FaceApp برای تماشای چهره خود در زمان پیری استفاده کردهاند، اما این تنها فیلتر فیس اپ نیست. با استفاده از این نرم افزار قادر خواهید بود صورت خود را پیر یا جوان کرده و چهره خود در صورت به دنیا آمدن با جنسیت متفاوت را مشاهده کنید. فیلترهای متعدد دیگری همچون تغییر استایل ریش یا مو نیز وجود دارند.
چند ماه بعد از عرضه اولیه نرم افزار، بحث و جدلهای فراوانی بر سر آن صورت گرفت. کاربران، توسعهدهنده فیس اپ را به نژادپرستی متهم کرده بودند. عذرخواهی سازنده نرم افزار تغییر چهره FaceApp از کاربران سیاه پوست به این اعتراضات خاتمه داد.
با وجود فیلترهای متعدد فیس اپ، چالش هشتگ AgeChallenge# سبب شده کاربران تنها از فیلتر پیر کردن صورت استفاده کنند. در این حالت، چهره به شدت پیر شده و سن فرد بین 30 الی 40 سال افزایش پیدا میکند. تصویری که FaceApp از چهره فرد داخل عکس در زمان پیری ارائه میکند، در اوج کهولت محسوب میشود، به طوری که فرد بیننده را کمی به ترس و دلهره میاندازد!
باید اعتراف کرد الگوریتمهای اپلیکیشن تغییر چهره FaceApp بسیار حرفهای عمل کرده و هر بینندهای را میخکوب نگه میدارند. هیچ راهی برای حدس زدن چهره خود حدود 30 الی 40 سال بعد وجود ندارد، اما تصویر نهایی ارائه شده توسط فیس اپ از چهره پیر فرد، به شدت باورپذیر است!
همچنین بخوانید:
برخلاف فیلتر پیر کردن صورت، فیلتر بردن چهره فرد به دوران کودکی چندان جالب نیست و اغلب بر حسب تصادف عمل میکند. نکته دیگر درباره این فیلتر، آگاهی ما از چهره دوران کودکیمان است، به همین دلیل به تفاوت اغلب زیاد چهره ارائه شده توسط فیس اپ و چهره واقعی خود در زمان کودکی پی میبریم. اما هیچکس از آینده خبر ندارد. این اصلیترین دلیل جذاب بودن چالش AgeChallenge# برای کاربران است.
نگرانیها از بابت نقض حریم خصوصی توسط اپلیکیشن فیس اپ
از زمان عرضه اولیه برنامه فیس اپ، تا امروز نزدیک به 100 میلیون کاربر دستگاههای اندرویدی آن را دریافت و نصب کردهاند. در فروشگاه نرم افزاری اپ استور نیز فیس اپ اکنون به عنوان محبوبترین برنامه رایگان شناخته میشود. با وجود جذاب بودن اپلیکیشن تغییر چهره FaceApp نگرانیهایی از بابت حریم خصوصی وجود دارد. توسعهدهنده این اپلیکیشن شرکتی روسی با نام Wireless Lab است. در صفحه قوانین و مقررات مربوط به دانلود و استفاده از این برنامه، به استثنای یک پاراگراف، ایراد دیگری دیده نمیشود. پاراگراف نام برده، به موضوعی اشاره میکند که متاسفانه کمتر کاربری آن را مطالعه کرده یا به آن اهمیت داده است.
طبق این پاراگراف، کاربر استفادهکننده از اپلیکیشن تغییر چهره FaceApp به توسعهدهنده آن یک مجوز دائمی، غیر قابل فسخ، غیر انحصاری با حق امتیاز آزاد، جهانی و قابل واگذاری ارائه میکند تا از محتواهای کاربر در تمامی فرمتها، اسم کاربر، نامهای کاربری و همچنین حسابهای کاربری کنونی و آتی که ساخته خواهند شد، به نفع خود بهره ببرد. منظور از بهره بردن، استفاده، تولید مجدد یا بازنشر، دستکاری، اقتباس گرفتن، انتشار، ترجمه، توزیع و نمایش است. اما منظور از این قانون وضع شده توسط سازنده اپلیکیشن تغییر چهره FaceApp دقیقا چیست؟
وقتی برنامه را دانلود و نصب کرده و شروع به استفاده از آن میکنید، به سازنده اجازه میدهید هر کاری که دوست دارد با عکسهای بارگذاری شده داخل نرم افزار فیس اپ توسط شما، انجام بدهد! به عنوان نمونه ممکن است روزی عکس شما در یک بیلبورد تبلیغاتی واقع در اتوبانی در مرکز مسکو مورد استفاده قرار بگیرد! بهره بردن از عکس یا عکسهای شما برای تربیت بیشتر هوش مصنوعی فیس اپ، بهترین حالت سو استفاده از آنها است.
نکته بسیار مهم درباره قانون استفاده از اپلیکیشن تغییر چهره FaceApp اینجاست که حق استفاده از تصاویر شما توسط توسط توسعهدهنده آن غیر قابل فسخ است. در نتیجه قادر نخواهید بود شرکت را از استفاده از تصاویر خود منع کنید.
علاوه بر آن، شرکت Wireless Lab به طور واضح اعلام کرده به نقل و انتقال اطلاعات شخصی کاربران میپردازد! اطلاعات مربوط به شما، که توسط نرم افزار فیس اپ جمعآوری شدهاند، ممکن است در هر جایی مورد استفاده قرار بگیرند. بر اساس گفتههای مستقیم سازنده، آنها قادر به دسترسی و ذخیره داده مربوط به موقعیتهای جغرافیایی و تاریخچه وبگردی کاربران هستند. البته به ادعای آنها قرار نیست این دسته اطلاعات خارج از شرکت مورد استفاده قرار بگیرند، اما Wireless Lab اجازه دارد در دیگر کسب و کارهای متعلق به خود از آنها بهره ببرد.
گری دیویس (Gary Davis)، رئیس بخش امنیت مشتریان شرکت مکافی عقیده دارد اگرچه به نظر اقدامات شرکت Wireless Lab در راستای جمعآوری اطلاعات مربوط به کاربران دارای چارچوبی خاص بوده و داده فقط داخل خود شرکت مورد استفاده قرار میگیرد، اما نگرانیهای بسیار زیادی بابت حریم خصوصی کاربران وجود دارد، چرا که به طور دقیق مشخص نیست در پشت پرده چه میگذرد. در حال حاضر و بر اساس شواهد موجود، وقتی کاربری از اپلیکیشن تغییر چهره FaceApp استفاده میکند، به سازنده آن دسترسی کامل به عکسهای بارگذاری شده داده است. این عکس در ادامه میتواند بدون محدودیت، به نفع شرکت نام برده، مورد استفاده قرار بگیرد.
در حال حاضر، نشانهای از کاربردهای غیر اخلاقی و غیر قانونی محتواهای کاربران توسط Wireless Lab وجود ندارد. با این حال نباید فراموش کرد در برخی کشورها، همچون روسیه و چین، احترام برای حریم خصوصی کاربران استفادهکننده از تکنولوژیهای مربوط به آنها موضوعی خندهدار است. به همین دلیل کاربران باید درباره عکسهای بارگذاری و اشتراکگذاری شده در فیس اپ دقت زیادی داشته باشند.
صحبتهای مدیر عامل Wireless Lab درباره نگرانیها
یاروسلاو گانچاروو (Yaroslav Goncharov)، مدیر عامل شرکت توسعهدهنده اپلیکیشن تغییر چهره FaceApp اعلام کرد به خاطر دریافت پیغامهای متعدد از سوی کاربران و همچنین نهادهای مختلف درباره تصور نقض حریم خصوصی توسط نرم افزار موبایل فیس اپ، باید درباره یک سری قوانین شفافسازی کند:
1- نرم افزار فیس اپ، بیشتر پردازشهای مورد نیاز برای اعمال فیلترهای مختلف روی صورت کاربران را در فضای ابری انجام میدهد. با وجود دسترسی برنامه به فضای ذخیرهسازی داده گوشی های هوشمند کاربران، که پیش نیاز تمامی برنامههای ویرایش تصویر است، فقط عکسهای منتخب توسط کاربر به منظور اعمال فیلترهای مختلف، در فضای ابری بارگذاری خواهند شد.
2- توسعهدهنده ممکن است عکس بارگذاری شده در فضای ابری خود را ذخیره کند. حفظ عملکرد و کاهش ترافیک اصلیترین دلیل آن است. به عبارتی توسعهدهنده برای جلوگیری از بارگذاری یک عکس به دفعات توسط کاربر این اقدام را انجام میدهد. با گذشت 48 ساعت و اطمینان از عدم بازگشت کاربر برای اعمال فیلترهای دیگر روی یک عکس مشخص، تصویر مورد نظر از سرورهای Wireless Lab حذف میشود.
3- شرکت Wireless Lab درخواست کاربران برای حذف تمامی داده مربوط به آنها از سرورهای شرکت را قبول میکند. البته تیم پشتیبانی شرکت، در حال حاضر با انبوهی از این نوع درخواستها مواجه است، اما شرکت، رسیدگی به آنها را در اولویت قرار داده است. بهترین کار برای تسریع فرآیند صدور این درخواست، اقدام از طریق خود اپلیکیشن تغییر چهره FaceApp است. کافی است به مسیر ettings->Support->Report a bug رفته و در عنوان درخواست، کلمه “privacy” را قید کنید.
4- قابلیتهای اپلیکیشن تغییر چهره FaceApp بدون نیاز به لاگین کردن به سرورهای شرکت، در دسترس قرار دارند. لاگین کردن تنها با ورود به صفحه تنظیمات امکانپذیر است. به همین دلیل 99 درصد کاربران، بدون ورود به برنامه از فیلترها استفاده میکنند. این موضوع سبب میشود شرکت توسعهدهنده به صورت پیشفرض، از اطلاعات شخصی کاربران استفادهکننده برنامه غیر مطلع بماند.
5- شرکت Wireless Lab داده شخصی مربوط به کاربرانش را با دیگر شرکتهای اشتراکگذاری نکرده یا به آنها نمیفروشد.
6- اگرچه بخش تحقیق و توسعه (R&D) شرکت در روسیه قرار دارد، اما داده کاربران به سرورهای شرکت در این کشور منتقل نمیشود.
یاروسلاو گانچاروو در نهایت درباره یکی از متداولترین نگرانیهای کاربران اپلیکیشن تغییر چهره FaceApp اظهار نظر کرد. همانند هر برنامه دیگری که قرار است با یک سری داده ذخیره شده روی گوشی هوشمند کاربران کار کند، فیس اپ نیز نیازمند داشتن دسترسی به حافظه ثانویه دستگاه است. برخی کاربران تصور میکنند این دسترسی، به معنی تخلیه اطلاعاتی آنها و ارسال تمامی عکسهای گالریشان به سرورهای شرکت وایرلس لب در پسزمینه است. به گفته یاروسلاو گانچاروو آنها هرگز چنین کاری انجام نداده و فقط عکسهای منتخب کاربر، که توسط خودش برای اعمال یک فیلتر داخل فیس اپ بارگذاری شدهاند، به سرورهای وایرلس لب ارسال خواهند شد.