از زمان ورود خودروها به جهان، این ارابههای مکانیکی مورد توجه افراد مختلفی در سراسر جهان قرار گرفتند و بسیاری از افراد اگرچه توانایی جمع آوری کلکسیونی از این خودروهای جذاب را نداشتند، اما با رقمی بسیار کمتر اقدام به جمعآوری مدلهای ماکت ماشین کردند و حال چند دههای است که ماکت خودرو و تبدیل به یک کسبوکار بسیار بزرگ و جذاب در سراسر دنیا شده است.
با پیشرفت فناوری ساخت ماکت و تسریع روند تولید، از میانه قرن بیستم شاهد عرضه انبوه ماکت خودرو به بازار بودیم و این ماشینهای کوچک و دوست داشتنی، تبدیل به راه حلی برای تمامی دوستداران خودرو شدهاند تا علاقه خودشان را نسبت به ماشینها ابراز کنند.
بسیاری از افرادی که به تازگی با ماکت ماشین آشنا شدهاند، از ورود به این دنیای شلوغ و پرتنوع، دچار سردرگمی میشوند. در ابتدا باید بدانید که ماکتها از نظر جنس به دو دسته تقسیمبندی میشوند: ماکتهای دایکست یا فلزی و ماکتهای کامپوزیت یا آلیاژهای غیرفلزی. ماکتهای فلزی یا دایکست مرسومتر هستند و ماکتهای کامپوزیتی، توسط تعداد انگشتشماری از سازندگان حرفهای به تولید میرسند. انعطافپذیری بالا و قابلیت فرم دهی بهتر نسبت به فلز، از مزایای اصلی استفاده از آلیاژ غیرفلزی به شمار میروند و در بین تولیدکنندگان، کامپوزیت به فیبرکربن مقرون به صرفه شهرت دارد. علاوه بر دو جنس یاد شده، در سالهای اخیر، شاهد تولید ماکتهایی از جنس رزین بودهایم، که ماکت سیلد نام دارند و دربهای این خودروهای کوچک قابل باز شدن نیست. این ماکتها بیشتر شباهت به یک مجسمه دارند، تا یک ماکت خودرو!
مساله بعدی در مورد تولیدکنندگان ماکتهاست. در ابتدا افراد ماکتها را با اسباببازیها اشتباه میگیرند، اما پس از یک جستجوی ساده، متوجه میشوند که ماکت نسبت به اسباببازی، قیمت بسیار بالاتری دارد، از کیفیت ساخت بیشتری برخوردار است، و ابزارهای اسباببازیها، همانند چرخدندهها را در آنها نمیتوان دید و اصلا مخاطبان ماکت خودرو افراد بزرگسال هستند. ماکتهای حرفهای و مطرح بازار، معمولا توسط سازندگان آلمانی، فرانسوی و ژاپنی تولید میشوند و قیمت بالایی دارند. در این بین، تولیدکنندگان چینی نیز با ارایه ماکت خودرو نیمه حرفهای، سطح میانی کیفیت و قیمت بازار را در اختیار دارند و تولیدات آنها به فروش مناسبی رسیده است.
ماکت ماشین را در سایزهای مختلفی در بازار میتوان یافت. در حال حاضر، مقیاسهای 1:18 ، 1:24 و 1:43 مرسوم هستند و سایزهای دیگر نظیر 1:64 ، 1:12 و … به تعداد بسیار انگشتشمار موجود هستند. مقیاس 1:18 ، عمدهترین و پرتراکمترین سایز تولیدی در بازار ماکت به شمار میرود و تقریبا هر محصولی با هر سطح کیفی و با قیمت متفاوتی را میتوان در این بین یافت. همانطور که گفتیم، برندهای متفاوتی در بازار ماکت خودرو حضور دارند، که این برندها در چند سطح طبقهبندی میشوند. در سطح اول، برندهای خاص نظیر سی ام سی، فرانتی آرت و ام آر کالکشن حضور دارند. تولیدات این برندها نسبتا کمیاب است، و با سطح بالایی از جزئیات، نظیر جزئیات کامل شاسی، فنربندی، سیستم تعلیق، سیستم ترمز و داشبورد ارایه میشوند. لازم است بدانید محصولات این برندها، معمولا دستساز هستند و ارزش کلکسیونی بالایی دارند، و علاوه بر آن، با قیمت بسیار بالایی، در حد یک ماشین واقعی به فروش میرسند.
در رده بعدی، برندهای حرفهای تولید ماکت ماشین حضور دارند و نامهایی همچون اتوآرت، مینی چمپس، کیوشو، نورِو، پائودی، پاراگون و تاحدودی بوراگو در این رده به چشم میخورند. ساختههای این دسته از ماکت سازان صنعتی هستند، اما از کیفیت و جزئیات بسیار بالایی برخوردارند و بسیاری از آنها، محصول رسمی هستند، یعنی شرکت تولید کننده خودرو در همکاری نزدیک، اجازه تولید ماکت خودرو با استانداردها، طرحهای اصلی و رنگآمیزی مشابه رنگ نمونه واقعی را دارد، و البته این ماکتها را در نمایندگیهای رسمی خودروسازی یاد شده، میتوان خریداری کرد. ماکتهای حرفهای، گزینه خوبی برای سرمایهگذاری محسوب میشوند، چرا که تولید آنها معمولا محدود بوده و پس از توقف تولید، دچار رشد شدید قیمت شده و به جواهری ارزشمند در کلکسیون شما تبدیل میشوند.
سومین رده بازار نیز به تولیدکنندگان نیمه حرفهای چینی و هنگکنگی اختصاص دارد که با تولید ماکتهای نیمه حرفهای و مقرون به صرفه در سایز 1:18 و 1:24، بخش عمده فروش بازار از نظر تعداد را در اختیار دارند. برندهای ولی، مایستو و موتورمکس در این رده جای دارند که در دو دهه گذشته با رشد تکنولوژی تولید انبوه ماکت خودرو، به سطوح بالایی از کیفیت رسیده و با ارایه قیمت رقابتی، فضا را برای برندهای مطرح تنگ کردهاند. خریداران این برندها، معمولا مجموعه دارانی از قشر متوسط هستند که دو فاکتور قیمت مناسب و کیفیت قابل قبول برای آنها اهمیت دارد. با توجه به گسترش فروشگاههای مجازی فروش ماکت خودرو در کشورمان، طرفدار هر کدام از انواع ماکتها، از هر جنس و هر مقیاس و هر ردهای که باشید، ماکت بازی راهی کم هزینه، کم دردسر و کم ریسک برای فرونشاندن عطش عشق به ماشین و خودرو برای شما خواهد بود. با خرید ماکت خودرو میتوان ارزش پول خود را حفظ کنید و در هر زمانی که بخوانید، ماکت خود را با قیمت مناسب و متناسب با قیمت جهانی آن بفروشید. همانطورکه گفته شد، بعضی از ماکتها پس از چند سال و با توقف تولید توسط عرضهکننده، ارزشی چند برابری پیدا میکنند و آن را تبدیل به یک سرمایهگذاری عاقلانه میکنند.
ماکت بانک به عنوان یکی از زیرمجموعههای وبسایت معروف خودروبانک، فروشگاه آنلاین ماکت تخصصی خودرو است و در وبسایت www.maketbank.com میتوانید ماکت ماشین های مختلف را در برندهای مطرح جهانی ببینید و با اطمینان و ارسال رایگان (در تهران) خریداری کنید.