این روزها خرید خودروهای دست دوم بسیار رونق پیدا کرده و به همین دلیل قصد داریم نحوه محاسبه افت قیمت خودرو برای فروش در بازار خودرو ایران را مورد بررسی قرار دهیم.
در ایران، خودرو به عنوان یک کالای سرمایهای محسوب میشود و برخی از آنها ارزش زیادی دارند. در بازار خودرو کشور محصولاتی وجود دارند که قیمت آنها برابر یا یک آپارتمان یا زمین است. از این رو قیمتگذاری خودرو حائز اهمیت بوده و بازار دست دوم این محصولات بسیار پررونق است. به طور معمول اگر شما در حال حاضر یک خودرو را خریداری کنید، پس از گذشت چند سال استفاده به آسانی میتوانید آن را با قیمت پایینتری به فروش برسانید. در کشورهایی که خودرو از ارزش زیادی برخوردار است، بازار دست دوم آن نیز پررونق بوده و فروشنده به آسانی میتواند برای آن خریدار پیدا کند، اما سوال اصلی این است که یک خودرو پس از چند سال که مورد استفاده قرار میگیرد، به چه میزان باید قیمت آن کاهش پیدا کند یا افت قیمت خودرو چگونه محاسبه میشود؟
محاسبه افت قیمت خودرو
پس از چند سال اگر بخواهیم یک خودرو دست دوم را ارزشگذاری کنیم، باید شرایط کارشناسی را مد نظر قرار دهیم که این فرایند را کمی سخت خواهد کرد. علاوه بر آن، اگر خودرو مورد نظر شما دچار آسیبهای جدی مانند تصادف یا مشکلات فنی شده باشد، نحوه ارزشگذاری آن کاملا متفاوت است. از این رو باید برای فروش خودرو دست دوم و نحوه محاسبه افت قیمت ماشین به یک کارشناس مراجعه کنید تا هم فروشنده و هم خریدار متضرر نشوند.
برای محاسبه قیمت خودرو در بازار دست دوم عوامل مختلفی نظیر مدل خودرو، سال، رنگ خودرو، کارکرد خودرو، میزان کیلومتر، بخشهای رنگ شده یا تعویض شده خودرو، تنوع مدل موجود در بازار، زمان باقی مانده از بیمه و درصد تخفیف آن، بخشهایی که بدون رنگ صاف شدهاند، در بورس بودن خودرو یا میزان محبوبیت آن خودرو در قیمتگذاری خودرو دست دوم مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
افت قیمت خودرو به چند سال از عمر خودرو مربوط میشود؟
در ابتدا باید بدانید که به صورت معمول اکثر خودروها در سال اول و بعد ازآن در سالهای اولیه استفاده با افت بسیار بیشتری نسبت به سالهای بعدی مواجه میشوند که البته میزان این افت در خودروها بر اساس مدل، شرکت سازنده و میزان محبوبیت در بازار متفاوت خواهد بود. به همان میزان که یک خودرو در بازار از محبوبیت زیادی بهره ببرد، میزان افت آن نیز در سالهای اولیه کمتر خواهد بود. خودروهایی که به اصلاح در بازار دست دوم در بورس نیستند و میزان طرفداران آنها اندک است، در سالهای اول با افت زیادی مواجه میشود.
برای مثال خودروهای چینی که اخیرا به بازار عرضه شدند پس از خرید توسط مشتریان شاهد افت قیمت زیادی در سالهای اولیه بودهایم که این میزان نسبت به خودروهای تولید داخل بسیار چشمگیر بود. به طور کلی پس از گذشت 6 یا 7 سال از تولید، میزان افت قیمت خودرو به میزان اندکی خواهد بود که دیگر برای فروشندگان حائز اهمیت نیست و برای آن میتوان یک قیمت مشخص را تعیین کرد. در ادامه پارامترهای اصلی در تعیین افت قیمت خودرو را مورد بررسی قرار میدهیم.
پارامترهای تاثیرگذار در محاسبه افت قیمت خودرو
مدل خودرو
در محاسبه افت قیمت خودرو مدل خودرو یک پارامتر بسیار مهم محسوب میشود. به طور کلی کارشناسان برای افت خودرو در سال اول حدود 23 درصد ارزش خودرو را در نظر میگیرند که این میزان برای سال دوم 18 درصد، سال سوم 23 درصد و در سال چهارم برابر 27 درصد است. این میزان افت بر اساس هر نوع مدل میتواند متغیر باشد، اما به طور کلی این میزان افزایش افت در سالهای مختلف کاهش پیدا میکند و پس از 6 یا 7 سال دیگر تاثیری ندارد.
سال تولید خودرو و عمر مفید
در برخی از خودروها سال تولید نیز دارای اهمیت است و در بازار برخی از مدلهای خودرو دارای محبوبیت خاصی هستند. برای مثال برای خودرو تندر 90 بسیاری شایعه کرده بودند که خودروهای مدلهای پایینتر از سال 90 از کیفیت بیشتری بهره میبرند و به همین دلیل این خودروها با افت قیمت کمتری مواجه میشدند. همچنین میزان طول عمر مفید خودرو نیز در تعیین افت قیمت خودرو تاثیر گذار است. بسیاری از خودروها احتمال دارد چند سال مشخصی را به صورت مفید برای مالکان کار کنند و پس از گذشت از این دوره با استهلاک زیادی مواجه شوند. از این رو در سالهای نخست و سالهایی که با هزینه استهلاک بالایی روبهرو خواهند شد، میزان افت قیمت متفاوت است.
میزان کارکرد خودرو
میزان کارکرد و کیلومتر خودرو نیز جزو پارامترهای اساسی و تعیین کننده در افت قیمت خودرو محسوب میشوند. کارکرد استاندارد هر خودرو برای هر سال به صورت حدودی بین 20 تا 30 هزار کیلومتر از سوی کارشناسان اعلام شده است که اگر یک خودرو کارکرده میانگین کمتر از 20 هزار کیلومتر را دارا باشد، این خودرو را میتوان به عنوان یک خودرو کمکار محسوب کرد و اگر میزان کارکرد بیش از 30 هزار کیلومتر در سال باشد، آن خودرو را باید پرکار به شمار آورد و افت قیمت خودرو بسیار زیاد است.
موضوع دیگری که باید مورد توجه قرار بگیرد این است که در پارامتر میزان کارکرد فقط به عدد کیلومتری که بر روی صفحه نمایش نشان داده میشود اکتفا نکنید. متاسفانه برخی از مالکان وسایل نقلیه با ترفندهای مختلفی که برای آن وجود دارد و یا به صورت دستی میزان کیلومتر را کاهش میدهند. از این رو میبایست میزان کهنه شدن فرمان، دسته دنده و صندلی راننده را نیز بررسی کنید.
میزان اعتبار بیمه و تخفیف آن
خریداران خودرو مهلت اعتبار بیمه را در هنگام خرید پر اهمیت میدانند. اگر یک خودرو بدون بیمهنامه معتبر باشد، به طور معمول مبلغ بیمه جدید از قیمت آن کسر خواهد شد. البته تخفیفهایی که طی سالهای مختلف برای خودرو ذخیره شدهاند نیز اگر به مالک جدید انتقال پیدا کند یک امتیاز مثبت بوده و میزان افت قیمت خودرو را کاهش میدهد. بیمهای با مهلت 11 تا 12 ماه قادر است برای یک خودرو بسیار مفید و ارزشمند باشد.
رنگشدگی قطعات خودرو
اگر قطعات مختلف خودرو رنگشدگی دارند، این مورد باعث کاهش قیمت خودرو میشود. برخی از قطعات در خودرو از اهمیت بیشتری برخوردارند و رنگشدگی آنها به نسبت سایر قطعات میزان افت قیمت را افزایش میدهد. برای مثال سقف و ستونها، سینیهای جلو و عقب خودرو، کاپوت و در صندوق عقب اگر دارای رنگشدگی باشند باعث افزایش افت قیمت خواهند شد. برخی از قطعات خودرو مثل سپر، دستههای در خودرو و به طور کلی بخشهایی که بر روی خودرو قابل تعویض هستند و از قطعات اصلی خودرو به شمار نمیروند، تاثیر چندانی بر روی افت قیمت خودرو ندارند.
تصادف سنگین
اگر یک خودرو دچار تصادف سنگین شود، قطعا با افت قیمت شدیدی مواجه خواهد شد. برای مثال تصادفهایی که به قسمتهای زیادی از یک خودرو آسیب برسانند که دچار رنگشدگی شود یا شاسی خودرو آسیب ببینید، میبایست بیشترین افت قیمت را برای آن لحاظ کرد. همچنین چپ کردن خودرو یا تصادفاتی که باعث میشود بخشهایی چون سقف یا گلگیرها تعویض شوند نیز جزو تصادفات سنگین شناخته خواهند شد.
شرایط داخلی خودرو
شرایط داخلی مثل سالم بودن قطعات داخلی، تمیز بودن کابین و روکشهای صندلی، سیستم صوتی و تصویری و میزان سروصداهایی که در کابین شنیده میشود جزو عواملی محسوب میشوند که در افت قیمت خودرو بسیار تاثیر دارند. همچنین کف پوشهای سالم جزو مواردی هستند که خریداران خودروهای دست دوم به آنها توجه دارند و این موضوع نیز بر روی قیمت خودرو تاثیرگذار است. برخی از خریداران به بوی داخلی کابین نیز اهمیت زیادی میدهند.
وضعیت فنی خودرو
مشکلات فنی خودرو مانند سوختن واشر سر سیلندر، مشکلات فنی جعبه دنده و موتور، دود کردن خودرو، خراب بودن سیستم تعلیق خودرو و سروصداهای اضافی که از این سیستم شنیده میشود در تعیین قیمت حائز اهمیت هستند. از سویی اگر این مشکلات جدی باشند، میزان افت قیمت نیز افزایش پیدا میکند. هرچند خودروهای دست دوم، یک خودرو صفر کیلومتر نخواهند بود و ایراداتی دارند، اما نباید مالکان را همواره به تعمیرگاهها بکشانند و باید حداقل عمر مفید مشخصی داشته باشند. از این رو هنگام خرید خودرو دست دوم حتما وضعیت فنی خودرو را مورد بررسی دقیق قرار دهید.
آپشنهای خودرو
امکانات و آپشنهایی که به صورت پیشفروش در کارخانه بر روی خودرو قرار گرفتهاند، میبایست دارای سلامت استاندارد باشند. از سویی امکاناتی اضافهای که مالک خودرو بر آن نصب میکند نیز میتواند میزان افت قیمت خودرو را کاهش دهد.