مکمل های BCAAs یا اسید آمینه های شاخه دار در میان ورزشکاران رشته بدنسازی از طرفدران بسیاری برخوردار هستند و علت آن هم بر می گردد به تاثیر شگفت انگیزی که این دسته از آمینو اسید ها بر عملکرد ورزشکاران دارند.
ورزشکاران، بخصوص افرادی که علاقمند به ورزش بدنسازی هستند، تمایل بسیاری به مصرف مکمل های BCAAs از خود نشان می دهند، علت چنین استقبالی بر می گردد به تاثیر مشهودی که مصرف این دسته از مکمل ها بر روی عملکرد ورزشکاران بدنساز دارند.
مکمل هایBCAAs در درجه اول عملکرد ورزشی و ماهیچه ای ورزشکاران را ارتقا می دهند. اما مزایای این مکمل به این موارد محدود نمی شود. والین، لوسین و ایزولوسین سه اسید آمینه اصلی هستند که در مکمل های BCAAs وجود دارند. در زمان بدنسازی و یا ورزش، بدن برای ساخت بافت های ماهیچه ای جدید نیازمند پروتئین است.
پروتئین ها در واقع سنگ بنای ساخت سلول ها، بافت ها و ارگان های بدن هستند؛ پروتئین هایی که خود از اسیدهای آمینه تشکیل شده اند. اسیدهای آمینه و پروتئین همچنین نقش مهمی در متابولیسم بدن بر عهده دارند. پروتئین از ۲۰ اسید آمینه تشکیل شده است و از این ۲۰ اسید آمینه تعداد ۹ مورد بسیار حیاتی و اساسی هستند. بدین معنا که بدن قادر به ساخت آنها نیست و لذا برای تامین آنها به رژیم های غذایی نیازمندیم. از میان این ۹ اسید آمینه سه مورد که از هم اساسی تر هستند در مکمل های BCAAs قرار دارند.
مکمل های BCAAs و افزایش عملکرد ورزشی
یکی از تاثیرات مشخص مصرفBCAAs افزایش استقامت و کاهش روند خستگی در ورزشکاران است. در جریان پژوهش های مختلف مشخص شده است که مصرف BCAAs باعث کاهش میزان و سطح سروتنین در خون می شود. سروتنین یک ماده شیمیای ساخته شده توسط مغز است که نقش مهمی در ایجاد حس خستگی بر عهده دارد.
از سوی دیگر این مکمل، متابولیسم انرژی را ارتقا می دهد و سطح موادی مانند «کراتین کیناز» و «کالتات دی هیدروژناز» که تاثیر مستقیمی بر تخریب ماهیچه ها دارند را کاهش می دهد. مصرف این مکمل بر روی شکل گیری توده های ماهیچه ای بدون چربی تاثیر دارد و میزان چربی میان بافت ها را کاهش می دهد.
از سوی دیگر بدنسازان بسیاری به خاطر استفاده از وزنه های بزرگ دچار آسیب های ماهیچه ای می شوند که در صورت مصرف مکمل های BCAAs از بروز چنین آسیب های ماهیچه ای تا حدود بسیار زیادی پیشگیری می شود.
تحقیقات همچنین نشان داده است ورزشکارانی که روزهای متوالی درگیر در فعالیت ورزشی هستند با مصرف این مکمل و اسید آمینه دیگری بنام آرژنین می تواند عملکرد به مراتب بهتری داشته باشند.
تاثیر مکمل های BCAAs بر بیماریها
بروز بیمار های مختلف مخصوصا بیماری های مزمن باعث کاهش تراکم ماهیچه ها می شود. بر این اساس مصرف این مکمل می تواند تراکم ماهیچه ها را در این بیماران حفظ کند. در واقع چنین خاصیت مهمی در این مکمل را باید مدیون وجود اسید آمینه لوسین دانست.
مصرف این مکمل همچنین به بیماران کبدی کمک می کند. تحقیقات نشان داده است که این مکمل بر روی بیماران سیروز کبدی تاثیر مثبت دارد. از سوی دیگر بیماران سیروز کبدی، دچار کاهش بافت ماهیچه ها می شوند که در صورت مصرف این مکمل از این چالش رها خواهند شد.
منابع تامین، دوز مصرفی و تاثیرات جانبی مکمل های BCAAs
گفته شده که بدن قادر به ساختBCAAs نیست، اما منابع غذایی خوبی برای تامین این ماده در بدن وجود دارد که از آن جمله می توان به انواع گوشت قرمز و گوشت ماکیان، تخم مرغ، لبنیاتی مانند پنیر و شیر، دانه های روغنی و آجیل ها، حبوباتی مانند نخود،لوبیا و ماش و محصولات سویا مانند پنیر توفو اشاره کرد.
نمی توان BCAAs را به شکل دلخواه مصرف کرد. این مکمل با دوز مشخص مصرف می گردد، به همین خاطر باید حتما به برچسب های این مکمل توجه شده و بر اساس آن مصرف گردد. بطور کلی اگر مصرف مکمل های BCAAs بر اساس دستورالعمل صورت گیرد و از حد دوز تجویزی فراتر نرود تاثیر جانبی خاصی نخواهد داشت، اما برخی تحقیقات نیز نشان می دهند که مصرفBCAAs می تواند تا حدودی در تشدید بیماری دیابت نوع ۲، سرطان و بیماری های قلبی نقش منفی داشته باشد، زیرا تومورهای سرطانی می توانند از این منابع انرژی برای رشد خود بهره ببرند.