شپش ها ۱۰۰ میلیون سال پیش بر روی بال دایناسورها جولان می دادند!

هستند حشرات بسیاری که خود را در زیر لایه های پر پرندگان مخفی و از آنها تغذیه  می کنند. در میان آنها شپش بیشتر از بقیه حشرات برای انسان آشناست، اما تحقیقات اخیر نشان داد حشره ای به مانند شپش در حدود ۱۰۰ میلیون سال پیش با قرار گرفتن بر روی پر دایناسورها از آنها تغذیه می کرده است.

حشره ای به مانند شپش در حدود ۱۰۰ میلیون سال پیش با رساندن خود به پر دایناسورها از آنها تغذیه می کرد. این حشره به مانند حشرات امروز که خود را در زیر لایه های پر پرندگان مخفی می کنند، خود را به زیر لایه های عظیم پر دایناسورها می رساند و از آنها تغذیه می نمود.

تحقیقات دیرینه شناسان نشان داد که گونه ای حشره شپش مانند با نام علمی  Mesophthirus engeli قادر بوده است تا در زیر پر دایناسورها مخفی شود. این شپش باستانی دارای دهانی بزرگ و قدرتمند بوده است و با همین دهان می توانسته پر دایناسورها را بجود و به آنها آسیب های جدی وارد نماید.

ویژگی های شپش باستانی

این حشره باستانی دارای چنگال و کرک های چسبناکی بر روی پای خود بوده است که آن را قادر می ساخت به راحتی خود را به پرهای دایناسور بچسباند و یا اینکه از آنها بالا برود. بر این اساس دایناسورهای پردار به عنوان جد دیرینه پرندگان امروزی ، در حدود ۱۰۰ میلیون سال پیش شاهد حضور حشراتی به مانند شپش در زیر پرهای خود بوده اند.

اما فسیل کشف شده متعلق به کجاست؟ اخیرا در کشور میانمار یک کهربای دو تکه پیدا شده که متعلق به دوره کرتاسه است. دوره موسوم به کرتاسه بعد از تریاس و ژوراسیک سومین دوره از دوران میانه‌زیستی است که از ۱۴۵ تا ۶۵ میلیون سال پیش به طول انجامیده است. در واقع کرتاسه در حدود هفتاد میلیون سال به طول انجامید و از این لحاظ طولانی‌ترین دوره در میانه‌زیستی است. در دوران کرتاسه آب و هوا گرم و معتدل بوده و گیاهان پرگل و گیاهان نهان‌دانه در سطح زمین پراکنده شدند و نیز در اواخر این دوره برخی پستانداران کوچک به وجود آمدند. در اواخر کرتاسه بود که دایناسورها منقرض شدند.

در فسیل یافت شده در میانمار، پر یک دایناسور به خوبی محافظت شده است. این فسیل قدیمی ترین نشانه ها از وجود حشرات شپش مانند که در زیر پر پرندگان مخفی می شوند را در خود دارد. این در حالی بود که فسیل قبلی مربوط به این حشره قدمتی ۴۴ میلیون ساله داشت، اما فسیل جدید وجود شپش در ۱۰۰میلیون سال پیش را تایید کرد.

حشره موسوم به M. engeli شباهت بسیاری به شپش امروزی دارد. این حشره فاقد بال است و از بدنی زمخت و دندان هایی تیز برخوردار بوده است. این حشرات همچنین دارای خصوصیات آناتومیکی هستند که در سایر نژادهای موسوم به ectoparasites مشاهده می شود – آنهایی که در خارج از بدن میزبان خود زندگی می کنند. در کهربای کشف شده نه حشره روی یک پر دایناسور قرار دارند. آنها در انتهای پر آسیب های جدی وارد کرده اند، اما به پایه پر آسیب نرسانده اند. این همان الگویی است که شپش های کنونی هم از آن پیروی می کنند.

در پرنده های جدید زمانی که شپش ها به پر حمله می کنند و به آن آسیب می زنند، پرنده در نهایت پر انداخته و پرهای جدید را جایگزین آن می کند. اما گویا آسیبی که شپش باستانی به پرهای دایناسور وارد می کرده قابل جبران نبوده است.

لذا دانشمندان احتمال می دهند که دایناسورهای پردار قادر به تجدید پرهای خود نبوده اند و صدمه رسیدن به پرها توسط حشرات در طول تاریخ تکامل، پرنده ها را واداشته تا پر انداخته و پرهای خود را تجدید کنند. در واقع پرانداختن امتیازی بوده که تکامل در اختیار پرنده ها قرار داده است. بر این اساس رابطه انگلی حشرات شپش مانند با حیوانات دست کم از ۱۰۰ میلیون سال پیش آغاز شده است.