نتایج یک تحقیق جدید نشان می دهد که ویروس کرونا تا 4.5 متر در هوا منتقل شده و 30 دقیقه معلق میماند؛ این یک هشدار جدی برای کسانی است که استفاده از ماسک را برای پیشگیری از کرونا بی دلیل می دانستند.
پیش از این فاصله ایمن از فرد مبتلا به کووید 19 دو متر اعلام شده بود، اما تحقیقات جدید نشان میدهد فاصله ایمن، حتی از دو برابر این میزان نیز بیشتر است. کروناویروس نوظهور میتواند تا 4.5 متر در هوا جابهجا شده و قبل از نشستن، تا نیم ساعت روی هوا معلق بماند! با در نظر گرفتن این موضوع بیشتر به دلیل سرعت بسیار بالای انتقال بیماری از فردی به فرد دیگر پی بردیم. تحقیق اخیر توسط گروهی از اپیدمیولوژیستهای وابسته به دولت چین انجام شده است.
مطالعه اخیر همچنین نشان داد ویروس میتواند در برخی شرایط، تا چند روز روی سطوح زنده بماند. این موضوع سبب میشود احتمال ابتلای افراد سالم در صورت بیتوجهی به قانون «عدم لمس صورت در هر شرایط» افزایش پیدا کند! در صورتی که فردی بیمار عطسه یا سرفه کند، ذرات آلوده از دهان و بینی وی خارج شده و روی سطوح مینشینند. با لمس این سطوح توسط فرد سالم، ویروس به دست وی منتقل خواهد شد.
دوام ویروس بعد از نشستن روز یک سطح به عوامل متعددی نظیر نوع آن و همچنین دما و رطوبت محیط بستگی دارد. تحقیقات نشان داده در دمای 37 درجه سانتیگراد، کروناویروس جدید میتواند بین دو الی سه روز روی شیشه و فلز یا پلاستیک زنده بماند.
اما مهمترین دستاورد مطالعه خیر اپیدمیولوژیستهای چینی، پی بردن به عقیده اشتباه قبلی درباره فاصله ایمن از افراد بیمار است. پیشتر توصیه شد باید بین یک الی دو متر از هر فردی که علائمی شبیه به سرماخوردگی دارد فاصله بگیرید، اما اکنون این فاصله ایمن تا حدود سه برابر افزایش پیدا کرده است!
در محیطی بسته و دارای دستگاه تهویه مطبوع، فاصله ایمن به مراتب از آن چه اعلام شده بیشتر است. نکته خطرناکتری که در مطالعه اخیر به آن اشاره شد، مدت زمان معلق ماندن ویروس در هوا محسوب میشود. به این ترتیب خطر انتقال به فردی سالم دیگر محدود به زمان لمس سطح آلوده و سپس لمس صورت نبوده و با استنشاق هوا نیز ویروس به بدن فردی دیگر راه پیدا خواهد کرد.
اپیدمیولوژیستهای چینی هشدار دادند ویروس کرونا جدید میتواند تا پنج روز در مدفوع یا ادرار باقی بماند. در نتیجه اگر فرد بیماری در منزل حضور دارد، حتما به این نکته توجه کنید.
تحقیق اخیر بیشتر ضرورت شستشوی مداوم دستها را نشان داد. نکته جدید، ضرورت استفاده از ماسک حین حضور در مکانهای عمومی است. این در حالی است که پیش از این، استفاده از ماسک برای افراد سالم ضروری قلمداد نشده و حتی بیفایده خطاب میشد. توصیه اکید محققان، قرار دادن ماسک روی صورت در زمان ورود به مکانهای عمومی از جمله اتوبوس و قطار مترو است.
مسافری که سیزده نفر دیگر را بیمار کرد!
در این تحقیق از یک گزارش بهره گرفته شد. این گزارش به حدود دو ماه قبل مربوط میشود. در روز بیست و دوم ژانویه (دوم بهمن)، مسافر A سوار اتوبوس شد و روی دومین صندلی از انتها نشست. در آن تاریخ کرونا هنوز تبدیل به بحران نشده بود، به همین دلیل مسافر A و دیگر افراد سوار بر اتوبوس ماسک روی صورت نداشتند. گفتنی است چین از مدتها قبل برای کمک به محققان در ردیابی چگونگی شیوع ویروس، در همه اتوبوسهای طویل دوربین قرار داده است.
مدیر اصلی تحقیق اخیر که در مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای واگیردار استان هونان چین فعالیت میکند، اعلام کرد بررسی دوربینهای مدار بسته نشان داد مسافر A که دارای علائمی از بیماری بود، طی چهار ساعت زمان رسیدن اتوبوس از مبدا به مقصد هیچ تعاملی با دیگر مسافران نداشت. با این حال تا رسیدن اتوبوس به مقصد، ویروس کرونا از او به هفت نفر دیگر منتقل شده بود! از بین این هفت نفر، تعدادی نزدیک و تعدادی دیگر با فاصله 4.5 متری از مسافر A نشسته بودند! در نهایت تست هر هفت نفر مثبت شد. یکی از آنها هیچ نشانهای از بیماری نداشت.
وقتی همه مسافران در مقصد اتوبوس را ترک کردند، حدود نیم ساعت بعد گروهی دیگر در مسیر برگشت سوار آن شد. حتی فردی که در ردیف جلوی صندلی، دورتر از مکانی که مسافر A در سفر قبلی نشسته بود، به بیماری کووید 19 مبتلا شد. این فرد نیز ماسک نداشت. به عقیده مدیر پژوهش اخیر، به احتمال زیاد وی ذرات ریزی که در اثر بازدم افراد آلوده در سفر قبلی در هوا پخش شده بود را استنشاق کرده است.
در محیط کاملا بسته اتوبوس، هوای گرم از طریق سیستم تهویه مطبوع جابهجا میشود. این جابهجایی هوا میتواند ذرات معلق حاوی ویروس را تا فاصله دورتری ببرد.
مسافر A بعد از رسیدن به مقصد نهایی سوار یک مینی بوس شد و حدود یک ساعت در آن حضور داشت. در این زمان ویروس کرونا به دو فرد دیگر انتقال پیدا کرد. یکی از آنها همچنان 4.5 متر با مسافر A فاصله داشت! در نهایت مشخص شد تا زمان اتمام نگارش پژوهش اخیر حدود سه هفته پیش، مسافر A نزدیک به سیزده نفر دیگر را آلوده کرد.
بر اساس عقیده کلی درباره کروناویروس نوظهور، احتمال انتقال آن از طریق هوا پایین است، چرا که ذرات به بیرون پرتاب شده از دهان و بینی افراد بیمار خیلی سریع روی سطوح نشسته و در هوا معلق نمیمانند. همین موضوع سبب شده فاصلهای ایمن، بین یک الی دو متر، بین افراد در مکانهای عمومی در نظر گرفته شود.
طبق مطالعه اخیر، هیج از افرادی که توسط مسافر A به ویروس کرونا آلوده شده بود، ماسک روی صورت نداشت. در نتیجه عقیده به عدم کاربرد و بیفایده بودن استفاده از ماسک توسط افراد سالم رد میشود. اپیدمیولوژیستهای چینی مسئول مطالعه اخیر عقیده دارند وقتی در مکانهای عمومی مخصوصا مکانهای پرتراکم همچون قطار مترو یا اتوبوس وارد میشوید، در کل زمان باید ماسک روی صورت داشته باشید. گفتنی است یکی از دلایل بسیار مهمی که تاثیر استفاده از ماسک را نشان میدهد، جلوگیری آن از لمس ناخودآگاه صورت است.
مطلب «چرا ترک عادت لمس صورت به طور مستمر دشوار است؟» نشان داد تمایل به لمس صورت یک عادت رایج بین انسانها است و ما این کار را بدون متوجه شدن، بارها در روز انجام میدهیم. استفاده از ماسک از لمس شدن مستقیم صورت توسط دستهای آلوده جلوگیری میکند.
یکی دیگر از تاکیدهای محققان، پایبندی همه افراد به اصول بهداشتی حین استفاده از وسایل نقلیه عمومی و تقویم سیستم تهویه مطبوع مورد استفاده در آنها است. محیط داخل اتوبوسها و قطارها باید یک الی دو مرتبه در روز ضدعفونی شوند.
به عقیده پزشکی متخصص در شهر پکن چین که در درمان بیماران کووید 19 حضور فعالی داشته است، در تحقیق اخیر، سوالهای زیادی بیپاسخ ماندهاند. به عنوان نمونه، فردی که دقیقا کنار مسافر A نشسته بود به ویروس کرونا مبتلا نشد! با در نظر گرفتن امکان انتقال ویروس از طریق دم و بازدم بین بیمار و فرد سالم، چیزی که دلیل بیمار شدن سیزده نفر دیگر توسط مسافر A اعلام شده، فرد کناری وی به طور پیوسته هوای بازدم شده توسط بیمار را استنشاق میکرده است، در نتیجه حتما باید مبتلا میشد.