تاثیر ویروس کرونا روی فعالیت خطوط هوایی سراسر دنیا بیسابقه است. کنسل و لغو شدن پروازهای خطوط هوایی سراسر دنیا به قیمت از دست رفتن شغل میلیونها انسان تمام خواهد شد.
اگر به خاطر سرعت گرفتن شیوع ویروس کرونا در سراسر دنیا، خطوط هوایی سراسر دنیا همینطور زمینگیر باقی بمانند، نزدیک به 100 میلیارد دلار ضرر و زیان در انتظار آنها است. از زمان بحران مالی سال 2008 که گریبان اقتصاد جهان را گرفت، چنین ضرر و زیاد سنگینی به سازمانهای هواپیمایی متحمل نشده بود. متاسفانه با در نظر گرفتن وضعیت شیوع بیماری کووید 19 در سراسر دنیا با سرعتی بالا، نمیتوان به بهبود شرایط برای آنها در آیندهای نزدیک امیدوار بود.
تاثیر ویروس کرونا روی خطوط هوایی و در نتیجه ضرردهی 100 میلیاردی آنها، به معنی بیکار شدن بیشمار انسان در سراسر دنیا است. بر اساس ارزیابی که Air Transport Action Group چندی پیش انجام داد، صنعت حمل و نقل هوایی در کل دنیا 65.5 میلیون شغل به صورت مستقیم و غیر مستقیم ایجاد کرده است. این تعداد شغل، مسبب 2.7 تریلیون فعالیت مالی است!
در صورت عدم مهار کروناویروس و کاهش 19 درصدی بیزینس کسب و کارهای مرتبط با صنعت حمل و نقل هوایی، بخش قابل توجهی از 65.5 میلیون نفر یاد شده شغلشان را از دست خواهند داد.
مواجه شدن با اعداد و ارقامی بیسابقه
طی چند دهه اخیر، صنعت حمل و نقل هوایی چندین مرتبه با ضرر و زیانهای کلان مواجه شد، اما این مشکلات اقتصادی هرگز با تاثیر ویروس کرونا روی صنعت قابل مقایسه نیستند! تاثیر کروناویروس روی صنعت هوایی تا امروز، چیزی شبیه به زمین خوردن آن بعد از حادثه سپتامبر 11 سال 2001 است.
در آن زمان، بحران اقتصادی گریبان سازمانهای هواپیمایی را نگرفته بود، اما افتادن ترس و وحشت به جان مردم سبب شد در سراسر دنیا، عده زیادی پروازهای خود را کنسل و سفرشان را به زمان دیگری موکول کنند. از روز 11 سپتامبر تا پنج ماه بعد از آن، فروش بلیط هواپیما با 31 درصد کاهش مواجه شد! بر اساس ارزیابیها، درآمد خطوط هوایی در سراسر دنیا، بین سال 2001 الی 2006، حدود 10 میلیارد دلار کاهش پیدا کرد.
در سال 2003 و زمان شیوع بیماری سارس توسط یکی دیگر از کروناویروسهای تازه کشف شده، صنعت حمل و نقل هوایی تحت تاثیر قرار گرفت. به عنوان نمونه باید به توقف کامل فعالیتهای خط هوایی هنگ کنگی Cathay Pacific طی چند روز بعد از اعلام خبر شیوع یک بیماری تنفسی جدید اشاره کرد. میزان مسافرتهای هوایی در هنگ کنگ در جریان شیوع سارس 50 درصد کاهش یافت.
همانطور که میبینید، این نخستین مرتبهای نیست که یک بحران، در صنعت حمل و نقل هوایی اختلال ایجاد میکند. اما چرا تاثیر ویروس کرونا در مقایسه با بحرانهای قبلی بیشتر شده است؟
در مقایسه با سال 2008 و قبل از آن، اکنون در دنیای کاملا متفاوتی زندگی میکنیم. چین ارتباط بیشتری با دنیا پیدا کرده و در همکاری، به روی شرکتهای همه کشورهای دنیا باز است. در مقایسه با ده سال قبل، کسب و کارها بیشتر با تجارت بینالمللی ادغام شده است. چین طی ده سال اخیر رشد فراوانی داشت، به طوری که سهم آن از اقتصاد دنیا چند برابر شد. به همین دلیل فلج شدن آن در پی بروز یک بحران همچون شیوع گسترده یک بیماری، تاثیر بدتری روی اقتصاد کل دنیا خواهد داشت.
کشور چین، دومین قطب بزرگ در صنعت حمل و نقل هوایی محسوب میشود. در نتیجه توقف پروازهای خطوط هوایی به این کشور تاثیر منفی زیادی خواهد داشت. در جریان ممنوعیت 30 روزه مسافرت به این کشور نیز شرکتهای هواپیمایی زیادی ضرر کردند.
نگهداری از هواپیماها هزینهبر است!
هواپیماها حتی در صورت خوابیدن در پارکینگ فرودگاهها نیز هزینه روی دوش خطوط هوایی میگذارند. به عنوان نمونه، هزینه مالیات و نگهداری از یک هواپیمای کوچک روزانه 10 هزار دلار است! این مبلغ برای هواپیماهای بزرگ همچون بوئینگ 747 به روزی 50 هزار دلار میرسد. فراموش نکنید این فقط هزینه نگهداری در آشیانه بدون داشتن پرواز است.
تلاش خطوط هوایی برای کاهش تاثیر ویروس کرونا
متاسفانه شرکتهای فعال در صنعت حمل و نقل هوایی در هر مرتبه متحمل شدن فشارهای این چنینی، با تعدیل نیرو از ضرردهی زیاد جلوگیری میکنند. به طور واضح، یکی از روشهای کاهش هزینهها، پایین آوردن مبالغ پرداخت شده به عنوان دستمزد به افراد است. از طرفی شرکتی که همه یا بخشی از پروازهایش متوقف شده، نیازی به کارمند نخواهد داشت!
به عنوان نمونه خط هوایی هنگ کنگی Cathay Pacific اعلام کرد قرار است نزدیک به 27 هزار کارمندش برای سه هفته به مرخصی بدون حقوق بروند. این اتفاق در مقایسه با خطوط هوایی که به طور کامل اعلام ورشکستگی کرده و کارمندانشان به طور کامل بیکار شدهاند، به مراتب بهتر ارزیابی میشود! هدف Cathay Pacific از فرستادن کارمندانش به این مرخصی اجباری، کاهش هزینهها است.
فقط ممنوعیت پرواز از برخی نقاط به نقاط دیگر از دنیا مسبب ضرردهی شرکتهای هواپیمایی نیست، بلکه در شرایط این چنینی، افراد نیز برای جلوگیری از ابتلا به بیماری (یا ترس از منفجر شدن هوا بعد از حادثه سپتامبر 11) از سفر کردن خودداری میکنند. یکی دیگر از روشهای خطوط هوایی برای کاهش ضرردهی، تلاش برای پر کردن بیشمار صندلی خالی هواپیماها به وسیله کاهش شدید قیمتها است.
در حالت عادی، متوسط قیمت بلیط هواپیما از سنگاپور به لسآنجلس آمریکا 800 دلار است، اما اکنون میتوانید بلیط پرواز بین این دو شهر را به قیمت 450 دلار خریداری کنید. چنین کاهش قیمتی بیسابقه محسوب میشود. تاثیر ویروس کرونا فقط روی پروازهای بین المللی نبوده و پروازهای داخلی نیز در کشورهای مختلف متوقف شدهاند. به عنوان نمونه باید به کاهش قیمت بلیط پرواز بین نیویورک تا میامی به 51 دلار اشاره کرد.
در دل کشور چین، وضعیت وخیمتر است! خط هوایی Shenzhen Airlines بلیط سفر از شنژن به چونگ کینگ را با 14 دلار به فروش میرساند! این در حالی است که قیمت بلیط هواپیمای بین دو شهر یاد شده، که 950 کیلومتر با یکدیگر فاصله دارند، در حالت عادی 275 دلار است!
یکی از ایدههای دولتها برای خطوط هوایی برای جلوگیری از ورشکستگی ادغام شدنشان با یکدیگر است. به عنوان نمونه باید به اجازه دولت چین به خطوط هوایی کوچکتر برای ادغام شدن با بزرگترها اشاره کرد. شرکتهای کوچکتر در بحرانهای این چنینی آسیبپذیری بیشتری داشته و خیلی زود باید با شرکتهای بالادست خود ادغام شوند، در غیر این صورت ورشکسته خواهند شد.
دریافت کمک از دولت راهکار دیگری است. دولت چین چندی پیش اعلام کرد به خطوط هوایی داخلی و حتی بین المللی که تاثیر ویروس کرونا روی کسب و کارشان ضرر و زیانهای زیادی در پی داشته است، کمک مالی خواهد کرد. دولت تصمیم گرفته به ازای هر صندلی خالی در پروازهای به مسافت حدود 1000 کیلومتر، 2.5 دلار پرداخت کند.
پیش از این، سایر کشورهای دنیا پروازهایشان به چین را متوقف کرده بودند، اما حالا که چین توانسته به خوبی ویروس کرونا را مهار کند، در حالی که آمریکا و بیشتر کشورهای اروپایی به تازگی با موجی از مبتلایان مواجه شدهاند، پروازها از این کشورها به چین باید متوقف شود! با در نظر گرفتن اهمیت چین در صنعت حمل و نقل هوایی، ضرردهی همچنان ادامه خواهد داشت.