به تازگی خبر رسیده که یکی از شگفتانگیزترین و جدیدترین پروژههای سازمان فضایی ناسا (NASA) تبدیل حفره یک دهانه ماه به نوعی تلسکوپ رادیویی پیشرفته است!
یک دهانه ماه در نیمه تاریک این جرم آسمانی به مکانی برای قرار گرفتن یک تلسکوپ رادیویی سازمان فضایی ناسا (NASA) تبدیل خواهد شد. به تازگی جزئیات این پروژه عجیب و شگفتانگیز توسط آژانس فضایی آمریکا ارائه شده و در ادامه قصد داریم تا جزئیات پروژه مورد نظر را بررسی کنیم. با ما همراه باشید.
تبدیل دهانه ماه به تلسکوپ
ناسا برای پروژه خلاقانه و جسورانه خود نام «تلسکوپ رادیویی دهانه ماه» (LCRT) را انتخاب کرده و با وجود بودجه جدیدی که به این طرح شگفتانگیز و طرحهای عجیب و غریب دیگر اختصاص داده شده، انتظار میرود که پروژه مورد نظر در آینده عملی شود.
هدف اصلی جا دادن یک تلسکوپ رادیویی 1 کیلومتری در حفرهای از دهانههای قسمت تاریک ماه بوده و در صورت اجرایی شدن طرح، تلسکوپ مورد نظر میتواند به شکلی بیسابقه، طولموجها و فرکانسهایی را از روی ماه دریافت کند که دریافت آنها برای تلسکوپهای زمینی امکانپذیر نیست. از آنجایی که بر روی سیاره ما نویزها و سیگنالهای مزاحم زیادی در جو وجود دارند، بر روی ماه چنین چالشهایی بر سر راه رصد تلسکوپهای رادیویی نخواهد بود و به همین دلیل ناسا به طور جدی به فکر عملی کردن طرح LCRT است.
ساپتارشی بندیوپدهیای (Saptarshi Bandyopadhyay) از آزمایشگاه JPL ناسا در مورد طرح قرار دادن تلسکوپ رادیویی در دهانه ماه میگوید که به دور از سیگنالهای مزاحم زمینی، تلسکوپ LCRT میتواند تحقیقات کیهان شناسی را به سطحی جدید ببرد و فرصتی را فراهم کند تا دانشمندان به تاریخچه کیهان و سالهای اولیه شکلگیری جهان نگاهی بیاندازند.
برای نصب تلسکوپ مورد نظر دانشمندان قصد دارند تا شبکهای از سیمها به طول کلی یک کیلومتر را به وسیله ماه نوردهای رباتیک در یک دهانه به قطر 5 کیلومتر قرار دهند و پس از ثابت شدن شبکه، با کار گذاشتن گیرنده معلق تلسکوپ در مرکز شبکه، پروژه LCRT را عملی کنند.
کل پروژه بدون دخالت مستقیم انسان بر روی ماه اجرا خواهد شد و همانطور که دانشمندان گفتهاند، عملی کردن طرح به کمک تجهیزات رباتیک بسیار کمهزینهتر از حالت کمک گرفتن از فضانوردان خواهد بود. البته در حال حاضر LCRT در مراحل ابتدایی قرار دارد و حتی هنوز مشخص نیست که کدام دهانه ماه به عنوان محل کار گذاشتن تلسکوپ رادیویی ماه انتخاب خواهد شد.
در حال حاضر بزرگترین تلسکوپ رادیویی دنیا با نام «فست» (FAST) در چین قرار گرفته و درست همانند تلسکوپ رادیویی دهانه ماه در محلی ثابت داخل زمین واقع شده است. فست نیم کیلومتر قطر دارد و همانطور که اشاره شد، عملی کردن پروژه LCRT رکورد تجهیزات رادیویی چینی را خواهد شکست.
در حال حاضر تلسکوپ چینی فست با کشف سیگنالهای رادیویی فضایی (FRB) که یکی از مرموزترین پدیدههای ستاره شناسی به شمار میروند، ارزش خود را برای کاوش دنیای خارج از جو زمین ثابت کرده است؛ اما از آنجایی که روز به روز تعداد ماهوارههای موجود در مدار پایینی سیاره ما بیشتر میشود، گوش کردن به سیگنالهای کیهان هم به تدریج سختتر خواهد شد.
به همین دلیل قرار دادن تلسکوپ در قسمتی از ماه که از نویزهای رادیویی زمینی در امان است، میتواند اطلاعاتی را از اعماق کیهان به ما بدهد که فوقالعاده ارزشمند هستند؛ در حال حاضر چین با همکاری هلند یک نوع از این تلسکوپها را در ابعادی کوچکتر در قسمت تاریک ماه قرار داده که اطلاعات جمعآوری شده خود را از طریق ماهوارههای اطراف ماه به زمین مخابره میکند.
در صورت عملی شدن تلسکوپ رادیویی دهانه ماه هم اطلاعات جمعآوری شده باید به چنین روشهایی به دست دانشمندان ساکن زمین برسند؛ تیم LCRT در حال حاضر 125 هزار دلار از بودجه تحقیقات ناسا را مال خود کرده و محققان قصد دارند تا با این مبلغ عملی بودن مراحل اولیه طرح را اثبات کنند.