گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
ساخت ویروس کرونا در آزمایشگاه شایعه‌ای بوده که از ابتدای همه‌گیری بیماری کووید 19 بر سر زبان‌ها افتاد؛ اما آیا چنین ادعایی در مورد مهندسی ژنتیکی کرونا درست است؟
ساخت ویروس کرونا در آزمایشگاهی در ووهان چین، مرکز شیوع بیماری کووید 19، شایعه‌ای بوده که مدت‌هاست در شبکه‌های اجتماعی و بین علاقه‌مندان به این موضوع رد و بدل می‌شود؛ همیشه در چنین اتفاقاتی تئوری‌های توطئه گوناگونی مطرح می‌شوند که بحث عمدی بودن وقایع را پیش می‌کشند و انگشت اتهام را به سمت طرفی که از ماجرا سود می‌برد، می‌گیرند. با این وجود آیا در مورد پاندمی کرونا همچنین موضوعی صحت دارد و درست است که بیماری کووید 19 با تکنیک‌های مهندسی ژنتیک به وجود آمده است؟ در ادامه به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت.
ساخت ویروس کرونا به دست انسان
از همان ابتدای همه‌گیری کووید 19 دانشمندان بحث ساخت ویروس کرونا در آزمایشگاه را قاطعانه رد کردند؛ اما همان‌طور که انتظار می‌رود، چنین صحبت‌هایی همچنان ادامه دارند و بحث تولید این ویروس مرگبار توسط انسان هم حالا حالاها از بین نخواهد رفت.
از طرف دیگر انتشار خبر تحقیقات سرویس‌های اطلاعاتی ایالات متحده در مورد دلایل احتمالی شروع پاندمی هم به شایعات موجود دامن زده و با اینکه دانشمندانی مانند نایجل مکمیلان (Nigel McMillan) از کووینزلند استرالیا تایید می‌کنند که بر اساس شواهد موجود، کووید 19 توسط انسان ساخته نشده، بحث مصنوعی بودن کروناویروس جدید همچنان داغ است.
مکمیلان می‌گوید که دست‌کاری ژنتیکی ویروس کرونا باعث به وجود آمدن توالی‌هایی می‌شود که تنها وضعیت این عامل بیماری‌زا را بدتر می‌کند و بررسی‌ها نشان می‌دهند که ایجاد برخی جهش‌های ژنتیکی مشاهده شده در ویروس کووید 19 به دست انسان، به هیچ وجه امکان پذیر نیست.
مدتی پیش هم ژورنال “Nature Medicine” مقاله‌ای را در مورد وضعیت ژنتیکی ویروس مورد نظر منتشر کرده بود که یکی از نتایج به دست آمده آن، ساخت ویروس کرونا به دست انسان را رد می‌کرد. ایمنی شناس کریستین اندرسون (Kristian Andersen) در این رابطه می‌گوید که تحقیق مورد نظر با مقایسه وضعیت کووید 19 با کروناویروس‌های پیشین، اثبات کرد که شرایط ساختارهای اتصالات پروتئین‌های میخی سطح ویروس از تکامل طبیعی کرونا خبر می‌دهند.
سایر احتمالات مطرح شده
با وجود رد شدن احتمال ساخت ویروس کرونا در آزمایشگاه، احتمال دیگری که بسیاری از مخاطبان در نظر گرفته‌اند انتشار ویروس کووید 19 از داخل موسسه ویروس شناسی ووهان (WIV) به صورت تصادفی بوده است؛ عده‌ای معتقدند که دانشمندان این موسسه در حین کار بر روی کرونای جدید به اندازه کافی مراقب نبوده‌اند و به نحوی ویروس مورد نظر از محیط امن آزمایشگاه فرار کرده و انسان‌های بی‌گناه را آلوده کرده است؛ اما هنوز نمی‌توان در مورد این مسئله با اطمینان صحبت کرد.
البته در سال 2018 هم روزنامه واشینگتن پست گزارش‌هایی را در مورد نگرانی مقامات سفارت آمریکا در چین، در مورد وضعیت ایمنی WIV منتشر کرده بود؛ اما با وجود هشدار دیپلمات‌های ایالات متحده، مدارک لازم و قابل قبولی برای مطرح کردن اتهام بی‌دقتی دانشمندان چینی وجود ندارد.
ویروس شناس تکاملی، ادوارد هولمز (Edward Holmes) از دانشگاه سیدنی می‌گوید که در گزارش واشینگتن پست به ویروس “RaTG13” اشاره شده بود که به عنوان نزدیک‌ترین عامل بیماری‌زا کروناویروس جدید شناخته می‌شود. با این حال ویروس مورد نظر آن‌قدرها هم شبیه کووید 19 نیست و تقریبا چیزی بین 20 تا 50 سال تکامل لازم است تا RaTG13 به کووید 19 تبدیل شود.
هولمز تاکید می‌کند که امکان تکامل طبیعی ویروس کرونا در محیط‌های مختلفی از جمله بدن انسان، بدن حیوانات و یا حتی ظروف آزمایشگاهی وجود دارد و در حال حاضر مشخص نیست که بحث تبدیل شدن این ویروس از عامل بیماری‌زای حیوانی به یک ویروس انسانی دقیقا چگونه رخ داده است. البته بسیاری از محققان معتقدند که حیواناتی مثل پانگولین و یا مار بستر تکامل را فراهم کرده‌اند، اما همانند بحث بی‌دقتی کارشناسان موسسه ویروس شناسی ووهان، این مسئله هنوز در هاله‌ای از ابهام است.
حقایق موجود
از همان ابتدای مطرح شدن بحث ساخت ویروس کرونا به دست انسان و ایده فرار کووید 19 از محیط آزمایشگاهی موسسه ویروس شناسی ووهان، مدیران WIV شایعات موجود را رد کردند؛ شی ژنگلی (Shi Zhengli)، رئیس تحقیقات خفاشی این موسسه هم اعلام کرد که در اولین فرصت نمونه‌های جمع‌آوری شده از بیماران کووید 19 را با ویروسی که در WIV وجود داشته مقایسه کرده و هیچ تطابقی بین این دو عامل بیماری‌زا وجود نداشته است. ژنگلی گفت که تا قبل اثبات بی‌گناهی آزمایشگاهش در آن دروان بی‌وقفه کار می‌کرد و چند روزی بی‌خوابی کشیده بود.
با وجود شایعات مطرح شده در مورد ساخت ویروس کرونا دانشمندان بر سر این موضوع توافق دارند که همه‌گیری‌هایی مثل پاندمی کووید 19 غیر قابل اجتناب هستند و از چندین سال پیش هم محققان در مورد وقوع وضعیت کنونی و انتشار ویروسی مسری و مرگبار هشدار داده بودند.
از سال‌ها پیش کارشناسان گفته بودند که بسیاری از کشورها برای مقابله با اپیدمی‌های ویروسی آمادگی ندارند و اشخاص مطرحی مانند میلیاردر بزرگ، بیل گیتس هم در رابطه با این موضوع اظهارنظر کرده بودند؛ اما به نظر می‌رسد که تا قبل از وقوع حادثه کسی به این صحبت‌ها بها نداده بود.