دستگاه تنفس مصنوعی ناسا وسیلهای ساخته شده توسط مهندسان آژانس فضایی آمریکا با یک مزیت بزرگ نسبت به دستگاههای مشابه بوده که در دوران پاندمی کووید 19 میتواند جان عده زیادی از مبتلایان را نجات دهد.
دستگاه تنفس مصنوعی ناسا وسیلهای برای ایجاد جریان هوای مصنوعی در ریه بیماران مبتلا به بیماری کووید 19 بوده که در طول 37 روز توسط مهندسان و نوابغ آزمایشگاه پیشرانش جت (JPL) آژانس فضایی آمریکا ساخته شده است. این دستگاه شگفتانگیز نسبت به وسایل مشابه یک مزیت مهم دارد که میتواند نقطه قوت آن برای جلوگیری از کشته شدن افراد آلوده به بیماری کرونا باشد. در بررسی این دستاورد مهم با ما همراه باشید.
سازمان غذا و داروی آمریکا به تازگی تاییدیههای اضطراری لازم برای تولید گسترده دستگاه ساخته شده توسط مهندسان ناسا را صادر کرده است؛ این دستگاه تنفسی با نام “VITAL” شناخته میشود و همانطور که فرد فارینا (Fred Farina)، مدیر آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا گفته، اجازه تولید انبوه و استفاده از نوآوریها و طرح به کار رفته در دستگاه ساخته شده برای علاقهمندان وجود دارد و سازندگان تجهیزات پزشکی میتوانند بدون نگرانی از بابت حق ثبت اختراع، دستگاه تنفس مصنوعی ناسا را برای کمک به توقف پاندمی کرونا تولید کنند.
وجه تمایز دستگاه تنفس مصنوعی ناسا
در وضعیتی که یک بیمار کرونایی امکان استفاده از ریههای خود را از دست میدهد و به شرایط بحرانی میرسد، یک دستگاه تنفس مصنوعی یا ونتیلاتور میتواند جان این بیمار را نجات دهد و از طرف دیگر، این اولین بار نیست که یک ونتیلاتور جدید توسط تولیدکنندگان و طراحان گوناگون عرضه میشود.
از زمانی شروع پاندمی کووید 19 نوابغ جهان و کسانی که تا پیش از این در حوزه ساخت تجهیزات پزشکی فعالیتی نداشتند، با کارشناسان این حوزه شروع به همکاری کرده و طرحهای شگفتانگیزی برای افزایش کارایی تجهیزات تنفس مصنوعی ارائه کردند؛ اما همانطور که اشاره شد، طرح ارائه شده توسط ناسا یک وجه تمایز عمده دارد.
نکته مهم در دستگاه تنفس مصنوعی ناسا به قطعات مورد استفاده در ساخت وسیله مربوط میشود. با وجود شیوع این ویروس مرگبار دستگاه تنفسی، چالشهای مختلفی از لحاظ بحث تولید وسایل گوناگون و به خصوص ونتیلاتورها به وجود آمده و از آنجایی که تجهیزات مورد نظر به صورت معمول دارای 700 قطعه مختلف هستند، باید راه حلهای هوشمندانهای برای برطرف کردن این چالشها ارائه شود.
همانطور که کارشناسان ناسا اعلام کردهاند، VITAL علاوه بر به کار گیری تعداد بسیار کمتری از قطعات مورد نیاز برای فراهم کردن امکانات دستگاههای مشابه، با قطعاتی ساخته شده که سازندگان تجهیزات گوناگون به آنها دسترسی دارند.
طرح اختصاصی
فارینا گفته است که دستگاه تنفس مصنوعی ناسا برخلاف وسایل مشابه بسیار راحتتر ساخته میشود و نگهداری و تعمیر آن هم به مراتب سادهتر است. اینطور که به نظر میرسد مهندسان ناسا بیش از هر چیزی به این مسئله توجه کرده بودند که ونتیلاتور ساخت آنها با قطعاتی سادهتر و کمتر عملی شود. از طرف دیگر VITAL برخلاف بسیاری از دستگاههای صنعتی مشابه، به راحتی در مکانهای گوناگون سرپا میشود و در کنار بازدهی مناسب، امکان نجات دادن افراد بسیار بیشتری را فراهم میکند.
البته همانطور که مهندسان آزمایشگاه پیشرانش جت اعلام کردهاند، دستگاه تنفس مصنوعی ناسا تمامی امکانات ونتیلاتورهای معمولی و پیشرفته بیمارستانی را فراهمی نمیکند و بیماران شرایط فوقالعاده حاد باید به دستگاههای معمولی ساخته شده توسط سازندگان تجهیزات پزشکی متصل شوند. با این حال VITAL برای آن دسته از بیمارانی مناسب است که به هر دلیلی نمیتوانند سطح استاندارد اکسیژن مورد نیاز بدن خود را به صورت طبیعی تامین کنند.
طرح به کار رفته در ساخت VITAL به گونهای است که هر دستگاه میتواند به مدت 4 ماه به خوبی کار کرده و تا مدت 20 روز بدون هیچ نوع تعمیر و نگهداری به صورت مداوم کار کند. فارینا و همکارانش بیش از همه بر روی بحث استفاده کوتاه مدت و سریع از ونتیلاتورها تمرکز کردند و به جای ساخت دستگاهی که برای سالها کار میکند، وسیلهای ساختهاند که در کوتاهترین زمان ممکن سرپا میشود و با به کار گیری کمترین قطعات، بازدهی قابل قبولی را ارائه میدهد.
از طرف دیگر به نظر میرسد که کار مهندسان ناسا اینجا به پایان رسیده و وظیفه تولید انبوه و گسترده محصول با انتشار طرح به کار رفته به صورت آزاد و بدون دریافت هیچ هزینهای، به عهده سایر سازندگان خواهد بود. البته سازندگان علاقهمند برای دریافت جزئیات کامل طرح باید درخواستی جداگانه را به ناسا ارائه دهند.