کاترین سولیوان به عنوان اولین زنی که به عمیق ترین نقطه اقیانوس های جهان رفته، تاریخساز شد؛ سولیوان به عنوان نخستین بانوی آمریکایی که در فضا راه رفت هم شناخته میشود.
بسیاری از مردم جهان کاترین سولیوان (Kathy Sullivan) را به اسم اولین زنی از کشور آمریکا که در فضا راه رفت، میشناسند. با این حال در روزهای گذشته این فضانورد بازنشسته مجددا تاریخساز شد و با رفتن به عمیق ترین نقطه اقیانوس نام خود را به عنوان اولین زنی که به این مکان رفته در کتاب رکوردها ثبت کرد.
گودال چلنجر (Challenger Deep) که حدودا در عمق 11 کیلومتری اقیانوس آرام فرار گرفته، به عنوان عمیقترین نقطه در کل اقیانوسهای زمین شناخته میشود. این گودال در فاصله 300 کیلومتری جنوب غربی گوام قرار دارد و با سفر سولیوان به این محل، بار دیگر توجهها به چلنجر جلب شد.
شرکتی با نام ایوس (EYOS) که سفر علاقهمندان به عمیق ترین نقطه اقیانوس را برنامهریزی و هدایت میکند، اعلام کرده که سولیوان هشتیم نفری بوده که به گودال چلنجر رفته است. کاترین سولیوان 68 ساله در یکشنبهای که گذشت به همراه سرمایهداری به نام ویکتور وسکوو (Victor Vescovo)، یک کپسول مخصوص برای سفر به اعماق اقیانوسها را هدایت کرد و به چلنجر رفت.
سولیوان 25 سال پیش با انجام راهپیمایی فضایی که نامش را در تاریخ ثبت کرد، تواناییهای شگفتانگیز زنان در تمامی عرصههای علمی و تکنولوژیکی را مجددا به جهانیان نشان داده بود و زمانی هم که او و وسکوو از کپسول اقیانوسی خود با نام “Limiting Factor” پیاده شدند، سولیوان در اولین فرصت به فضانوردان ساکن ایستگاه فضایی بینالمللی زنگ زد.
چالشهای رسیدن به عمیق ترین نقطه اقیانوس
سولیوان در این رابطه گفت که به عنوان یک اقیانوس شناس و فضانورد، دیدن منظره شگفتانگیز عمیق ترین نقطه اقیانوس های جهان و مقایسه این منظره با توصیف فضانوردان ناسا در خارج از جو زمین، اتفاقی منحصر به فرد است.
این فضانورد بازنشسته و همسفرش وسکوو مدت زمان 10 ساعت را در زیردریایی مخصوص رسیدن به گودال چلنجر سپری کردند. گفته شده که مسیر رسیدن به عمق 10941 متری این گودال چهار ساعت طول میکشد و از آنجایی که مسافران کپسول Limiting Factor حدودا 1.5 ساعت را هم در کف اقیانوس وقت گذراندند، سفر آنها در کل 10 ساعت طول کشید.
راب مککالوم، از کمپانی ایوس میگوید که گودال چلنجر به عنوان عمیق ترین نقطه اقیانوس منحصر به فردترین مقصد در کل زمین به حساب میآید؛ در واقع تعداد کسانی که به ماه رفتهاند از تعداد افرادی که کف اقیانوس آرام در منطقه چلنجر را دیدهاند، بیشتر است. عمق این گودال حدودا 1.6 کیلومتر از ارتفاع کوه اورست بیشتر بوده و سفر روز یکشنبه سومین مرتبهای بود که وسکوو به این محل میرفت.
در چنین عمقی که دمای آن کمی بالاتر از دمای انجماد آب بوده، فشار محیطی در حدود هزار برابر از فشار هوا در سطح اقیانوس است. سولیوان در وبلاگ خود در این رابطه نوشته که فشار تحمل شده توسط کپسول Limiting Factor برابر وزن 291 جامبو جت یا 7900 اتوبوس دو طبقه است. این کپسول که تا به حال پنج مرتبه دیگر هم به گودال چلنجر رفته، با داشتن دیواره بدنهای از آلیاژ تیتانیوم به قطر 9 سانتیمتر، به سادگی توانایی تحمل چنین فشارهایی را دارد. از طرف دیگر زیردریایی مورد نظر اولین کپسولی در جهان بوده که میتواند فشار عمیق ترین نقطه اقیانوس ها را برای بیشتر از یک بار تحمل کند.
میراثی از علم و اکتشاف
کاترین سولیوان در طول فعالیت 15 ساله خود به عنوان عضوی از ناسا، به قرار گرفتن در شرایط پرخطر و چالشبرانگیز عادت دارد؛ این فضانورد باسابقه در دوران کاری در سه ماموریت مجزا، سوار بر فضاپیمای شاتل به خارج از جو زمین رفت که در یکی از این ماموریتها تلسکوپ هابل به فضا برده شد.
در سال 1978 این دانشمند به عنوان یکی از معدود زنانی که توسط ناسا برای انجام ماموریتهای فضایی در نظر گرفته شده بودند، انتخاب شد و در 11 اکتبر 1984 به عنوان اولین زن آمریکایی که در فضا راه رفت، تاریخساز شد.
پس از پایان فعالیتش در ناسا، سولیوان به عنوان اقیانوس شناس وارد فعالیتهای علمی این حوزه شد و در سال 1993 هم به عنوان دانشمند ارشد انجمن ملی اقیانوسی و اتمسفری آمریکا (NOAA) انتخاب شد. سولیوان قبل از شکستن رکورد مربوط به عمیق ترین نقطه اقیانوس ها، در بین سالهای 2014 تا 2017 مدیریت NOAA را بر عهده داشت.