یکی از بزرگترین دیتاسنترهای نقش آفرین در زیرساخت شبکه ملی اطلاعات یعنی مرکز داده شهید قاضی طباطبایی به زودی افتتاح خواهد شد. همراه اول طراحی و پیادهسازی این دیتاسنتر را بر عهده داشته است.
مرکز داده را باید گروهی از سرورها و سرویس دهندههای ایجادکننده زیرساختهای ارتباطی دانست که به منظور ارائه سرویسهایی تحت شبکههایی کامپیوتری، مخصوصا اینترنت، ایجاد شده است. سازمانها، شرکتها و حتی افراد قادر خواهند بود با استفاده از ظرفیتهای یک دیتاسنتر، خدمات خود را بر بستر اینترنت به کاربران ارائه کنند. البته ممکن است یک سازمان خاص، برای استفادههای درون سازمانی، اقدام به ایجاد مرکز داده اختصاصی کند، اما تعداد زیادی نیز با هدف سرویسدهی به سایرین ایجاد میشوند.
بدون وجود آنها، افراد و حتی شرکتهای بزرگ قادر به پیادهسازی ایدههای خود نخواهند بود، چرا که تهیه ظرفیتها و زیرساختهای سخت افزاری ضروری برای ارائه خدمات بر بستر اینترنت به طور عادی، نیازمند صرف هزینههای گزافی است. شرکتهای نوپا و کسب و کارهای دیجیتال بیش از هزار سازمان و شرکت دولتی و خصوصی از جمله وزارتخانهها، بانکها، بیمهها، دانشگاهها، مراکز آموزشی، فرهنگی، تحقیقاتی و دیگر موارد به خدمات مراکز داده نیاز دارند.
نیاز به ایجاد مراکز داده در کشور
طی چند سال اخیر، در کشور شاهد رشد سریع ارائه خدمات الکترونیکی و تولید محتوا بودهایم. این موضوع ضرورت دیتاسنترهای داخلی را افزایش داده است. در حال حاضر تاسیس مراکز داده استاندارد از نظر زیرساخت، امنیتی و پایداری به منظور رشد ارائه خدمات الکترونیکی و محتوا در کشور ضرورت بالایی دارد.
میتوان آنها را به نوعی کارخانه تولیدی در فضای مجازی قلمداد کرد، به طوری که باعث رشد و شکوفایی کسب و کارهای دیجیتال خواهند شد. افزایش حجم اطلاعات، تنوع و گوناگونی خدمات وب سایتها و اپلیکیشنهای ایرانی و همچنین رشد سریع کسب و کارهای دیجیتال تنها بخشی از دستاوردهای رشد سریع پهنای باند پرسرعت در کشور در کنار ایجاد مراکز داده داخلی محسوب میشوند. تولید حجم انبوهی از داده داخل کشور، ضرورت توسعه شبکه ملی اطلاعات و ایجاد دیتاسنترهای توزیع شده در نقاط مختلف کشور را افزایش میدهد.
مزیتهای متعددی میتوان برای استفاده از مراکز داده داخلی عنوان کرد. سازمانهای دولتی و خصوصی تا چند سال قبل به منظور ارائه سرویس مجبور به میزبانی سرورهای خود در مراکز داده واقع در خارج از کشور بودند. این موضوع چند نکته منفی دارد که مهمترین آنها کاهش امنیت، کاهش سرعت و در نتیجه آن کیفیت خدمات و همچنین افزایش هزینهها محسوب میشوند. بالا بودن هزینههای مربوط به استفاده از دیتاسنترهای خارجی، شرکتها را ناچار به بالا بردن تعرفه سرویسهای خود میکرد. این مشکلات به لطف توسعه شبکه ملی اطلاعات و ایجاد چندین مرکز داده در کشور از بین رفتهاند.
افزایش امنیت، حریم خصوصی و قابلیت اطمینان
حین استفاده از خدمات شرکتهای خارجی، داده شما روی سرورهای فیزیکی واقع در دیگر کشورهای دنیا قرار گرفتهاند. از طرفی نباید از آزار و اذیت احتمالی که این شرکتها برای کسب و کارهای ایرانی ایجاد میکنند، غافل شد. بعید نیست به یکباره دسترسی به اطلاعات خودتان غیر ممکن شده و سرویسهایتان متوقف شوند، چنانکه چنین مشکلاتی تا امروز برای بیزینسهای متعددی پدید آمدهاند.
افزایش سرعت و کیفیت خدمات
برای کاربران بیصبر کنونی، عدم انتظار حتی برای چند ثانیه به منظور دریافت خدمات، از اهمیت بالایی برخوردار است! یکی از مهمترین فاکتورهای تاثیرگذار در سرعت ارائه خدمات، فاصله کاربر تا سرور فیزیکی نگهدارنده اطلاعات محسوب میشود. به همین دلیل برای کاربران ایرانی، دیتاسنترهای مخصوصا توزیع شده واقع در کشور، گزینه بهتری محسوب میشوند.
کاهش هزینهها و پایین آمدن تعرفههای مشتریان
با در نظر گرفتن نرخ کنونی ارز، دریافت سرویس از دیتاسنترهای خارجی اصلا مقرون به صرفه نیست. نکته اینجاست که پرداخت هزینههای بالا در این زمینه، اجبار برای افزایش تعرفه خدمات را در پی خواهد داشت، موضوعی که به کاهش تمایل کاربران برای استفاده از سرویسهای شما منجر میشود.
اهمیت توزیع شدگی در بحث دیتاسنترها
دستیابی به سیاستهای ایمنی و پایداری و همچنین مقرون به صرفهگی، ضرورت ایجاد مراکز داده اقماری و توزیع شده در سراسر کشور را نشان میدهد. مزیت توزیع شدگی مراکز داده و عدم تجمیع همه سرورها در یک مرکز، افزایش قابلیت اطمینان (در صورت بروز خطاهای غیر قابل پیشبینی) و افزایش سرعت به واسطه ارائه سرویس به هر کاربر از طریق نزدیکترین مرکز داده محسوب میشود.
ایجاد امنیت و پایداری بیشتر ضمن فراهم شدن امکان بهرهمندی متوازن خدمات دیجیتال برای عموم، دستاورد توجه به اهمیت توزیع شدگی در پیادهسازی دیتاسنترها است. به این ترتیب کاربران ساکن در نقاط مختلف سراسر کشور، با سرعت و کیفیت بالا و به شکلی یکسان با یکدیگر، از خدمات استفاده خواهند کرد. در صورتی که کل سرورها در یک مرکز داده بزرگ واقع در پایتخت کشور تجمیع شده بودند، احتمال قطعی در صورت بروز سانحه وجود داشت و سرویسدهی، از نظر سرعت و کیفیت، به شکلی عادلانه صورت نمیگرفت.
جذابیتهای اقتصادی برای سرمایهگذاری در دیتاسنترها
سرمایهگذاری برندهای بزرگ اقتصادی در ایجاد و راه اندازی مراکز داده نشان از جذابیت و سودآوری آن برای سرمایهگذاران دارد. به عبارتی تاسیس دیتاسنترهای داخلی برای هر دو طرف، سرمایهگذار و کاربر نهایی، برد-برد محسوب شده و هر دو از این موضوع نفع میبرند.
تاسیس دیتاسنتر شهید قاضی طباطبایی در تبریز
احداث دیتاسنتر تبریز با نام مرکز داده شهید قاضی طباطبایی را باید جدیدترین اقدام در راستای دستیابی به همه نکات بررسی شده در بالا عنوان کرد. قرار است در روز یکشنبه 8 تیر ماه 1399، این مرکز با حضور وزیر ارتباطات در برج همراه اول در تهران، به شکل ویدئو کنفرانس افتتاح و زیر بار برود.
مرکز داده شهید قاضی طباطبایی بزرگترین دیتاسنتر غرب و شمال غرب کشور بوده و به زعم تلاشها و پیگیریهای آقای آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، احداث شده است. این مرکز موجب افزایش پایداری زیرساختهای دیتاسنترها داخلی و افزایش ظرفیت خدمات ابری خواهد شد که در نهایت نوید ایجاد و تقویت کسب و کارهای دیجیتالی را میدهد. گفتنی است برنامه افتتاح مراکز داده توسط همراه اول ادامهدار بوده و طی چند ماه دیگر، دیتاسنتر بعدی زیر بار خواهد رفت.
برخی اهداف کلی پروژه مرکز داده جدید:
- توسعه شبکه موبایل در شمال غرب و و غرب کشور
- تامین بستر و زیر ساخت مورد نیاز جهت مجازی سازی شبکه
- افزایش ظرفیت و توسعه Back up
- افزایش کیفیت خدمات
- افزایش پایداری شبکه
- افزایش قدرت مانور و کنترل ترافیک
- ارائه سرویس هایhosting به مشتری های سازمانی و خصوصی
- درآمد زایی از محل سرویسهای جدید (دیجیتال)