بررسیهای جدید نشان داده که داشتن سابقه سرماخوردگی و قرار گرفتن در معرض ویروسهای مورد نظر در گذشته میتواند به ما در مقابل بیماری کرونا کمک کند!
سابقه سرماخوردگی موضوع جدید تحقیقات دانشمندان بوده که برخلاف انتظار، از تاثیر مثبت این سابقه بیماری در کسانی که به کووید 19 مبتلا شدهاند، خبر میدهد. در بررسی این کشف جالبتوجه با ما همراه باشید.
اینطور که به نظر میرسد، سرماخوردگی که سالها پیش به آن مبتلا شدهاید، میتواند شانس شما در مقابل کرونا را بهبود ببخشد؛ در سه شنبه گذشته مقالهای منتشر شد که در آن، دانشمندان با اشاره به بروز سرماخوردگیهای شایع از طریق انواع دیگر ویروسهای خانواده کرونا، خبر امیدوار کننده در مورد سابقه بیماری سرماخوردگی را منتشر کردند.
لازم است بدانیم که بیماری کووید 19 تنها بیماری به وجود آمده از طریق خانواده ویروسهای کرونا نبوده و دیگر ویروسهای این خانواده از گذشتههای دور با ایجاد انواع بیماریهای تنفسی از جمله بسیاری از سرماخوردگیهای شایع، با نسل بشر سر و کار داشتهاند. به همین دلیل به نظر میرسد که داشتن سابقه سرماخوردگی ناشی از کرونا ویروسها میتواند به کسانی که به کووید 19 مبتلا میشوند، کمک کند.
سابقه سرماخوردگی و کرونا
سیستم ایمنی بدن ما شامل گلبولهای سفیدی در خون میشود که سلولهای مشخصی به نام سلولهای تی (T cells) را در خود دارند؛ این سلولها با داشتن وظیفه شناسایی و نابودی سلولهای دیگر آلوده شده به ویروسها، نقش مهمی در حفظ سلامت بدن دارند و به علاوه، سلولهای تی با اطلاعرسانی به نوع دیگری از سلولها با نام بی (B cells)، به تولید آنتیبادیهای مناسب برای مقابله با عوامل بیماریزا هم کمک میکنند.
در واقع وقتی بدن انسان به ویروسها و عوامل بیماریزای دیگر مبتلا میشود، سیستم دفاعی در کنار تولید آنتیبادی، سلولهای حیاتی تی را هم به میزان بیشتری تولید میکند تا با توان بیشتری به مقابله با بیماری مورد نظر بپردازد.
به علاوه قابلیت شگفتانگیز سلولهای تی برای به یاد آوردن مشخصات و اطلاعات عوامل بیماریزا، این امکان را فراهم میکند تا سالها پس از اولین مورد آلودگی بدن، سیستم ایمنی همچنان توانایی مقابله با آن عوامل را داشته باشد. به همین دلیل بوده که ماهها پس از بین رفتن آلودگی در بدن میزان تولید آنتیبادی سیستم دفاعی کاهش مییابد، اما سلولهای تی حافظهدار برای چندین سال در بدن باقی میمانند.
تحقیقات جدید دانشمندان در مورد سابقه سرماخوردگی هم به همین سلولهای تی مربوط میشود؛ در واقع به نظر میرسد که سلولهای حافظهدار تی به هنگام مقابله با سرماخوردگیهای قبلی ناشی از ویروسهای کرونا، اطلاعات ارزشمندی را به همراه دارند که به هنگام آلودگی به کووید 19، میتواند برای زنده ماندن فرد بسیار مفید باشند.
تواناییهای شگفتانگیز سلولهای تی
الساندرو ست (Alessandro Sette)، نویسنده تازهترین پژوهش منتشر شده در این رابطه میگوید که نتایج به دست آمده توسط او و همکارانش شاید توضیح اصلی برای ضعیف بودن علائم بیماری کرونا در برخی مبتلایان باشد. البته ست میگوید که هنوز برای نتیجهگیری قطعی و مطمئن در این رابطه زود است.
اینطور که به نظر میرسد، برخی سلولهای تی بدن افراد بدون قرار گرفتن در معرض بیماری کرونا میتوانند ذرات ویروسی مورد نظر را شناسایی کنند.
تیم ست با آنالیز نمونه خون جمعآوری شده از 25 نفر در بین سالهای 2015 تا 2018، نشان دادند که برخی افراد دارای نوعی از سلولهای تی هستند که در کنار شناسایی ویروس کرونا جدید، چهار نمونه قدیمیتر ویروس کرونا که باعث بروز سرماخوردگیهای معمولی میشوند را هم شناسایی میکنند. این در حالی بوده که افراد مورد نظر در آن سالها به هیچ وجه در معرض ویروس جدید کووید 19 نبودهاند و به نظر میرسد که سابقه سرماخوردگی دلیل اصلی توانایی شگفتانگیز سلولهای تی آنها باشد.
در ماه می گذشته هم تیم ست مقاله مشابهی را در مورد 10 نفر که دارای سلولهای خاص تی بودند، منتشر کرد؛ بر اساس اطلاعات منتشر شده در آن مقاله، سیستم ایمنی افراد مورد نظر هم بدون قرار گرفتن در معرض ویروس جدید ووهان چین، توانایی شناسایی ذرات ویروسی را داشت.
به علاوه این دانشمند و همکارانش دادههای زیادی را از مبتلایان در کشورهای آمریکا، آلمان، بریتانیا، سنگاپور و هلند جمعآوری کرده بودند و این دادهها نشان دادند که بین 20 تا 50 درصد افراد تحت آزمایش، سلولهای تی با قابلیت شناسایی بیماری کرونا را در بدنشان داشتند.
سابقه سرماخوردگی و ایمنی
ست در این رابطه میگوید که موضوع سابقه سرماخوردگی و تواناییهای سیستم ایمنی افراد برای شناسایی بیماری کرونا تا حد مشخصی در تمامی جوامع جهانی وجود دارد. این در حالی بوده که دو مقاله دیگر از ژورنال “Nature” که توسط تیم ست انجام نشدهاند، نتیجهگیریهای مشابهی را در مورد وجود سلولهای تی خاص با قابلیت شناسایی کووید 19، در بدن 25 تا 50 درصد افراد ارائه کردهاند.
به علاوه یکی از این دو تحقیق با بررسی بیماران نجات یافته از بیماری سارس هم نشان داد که حتی با گذشت 17 سال بعد از بهبودی، همچنان سلولهای تی با قابلیت شناسایی این بیماری در بدن این افراد وجود دارد؛ سارس هم از خانواده ویروسهای کرونا به شمار میرود و سالها پیش این بیماری به صورت اپیدمی در جهان گسترش یافته بود. سلولهای تی مورد نظر در این افراد کووید 19 را هم شناسایی میکردند.
نتیجه نهایی
اما نتیجهگیری نهایی در مورد سابقه سرماخوردگی و حافظه سلولهای تی سیستم ایمنی برخی افراد این بوده که به احتمال قوی، افراد مورد نظر واکنش سریعتری به بیماری کرونا جدید نشان میدهند. در واقع بهترین توضیحی که میتوان در مورد چنین پدیدهای ارائه داد به موضوع «واکنش متقابل سلولهای تی» مربوط میشود.
موضوع مورد نظر وقتی صادق است که سیستم ایمنی بدن و سلولهای تی مورد نظر با داشتن اطلاعات در مورد ویروسی مشابه، به ویروسی جدید و ناشناخته واکنش نشان میدهند. چنین پدیدهای میتواند به سیستم ایمنی ما در مقابله با کووید 19 کمک قابلتوجهی کند.
ست در این رابطه میگوید که افراد دارای سابقه سرماخوردگی با ویروسهای قدیمی کرونا، نوعی برتری را نسبت به سایرین در مقابل بیماری کووید 19 دارند و این در حالی بوده که در صورت نداشتن چنین سابقهای، بدن مبتلایان باید واکنش دفاعی خود را از صفر شروع کند؛ چنین مسئلهای به این معنا بوده که سرعت واکنش دستگاه ایمنی مبتلایان مورد نظر کمتر خواهد بود.