ناسا اخیرا جزئیات قابل توجهی را در مورد ماموریت کاوشگر استقامت (Perseverance) و تلاش این سازمان برای یافتن حیات روی سیاره مریخ منتشر کرده است.
به تازگی اطلاعات مهمی از جزئیات ماموریت کاوشگر استقامت (Perseverance) برای کشف نشانههای حیات مریخی منتشر شده است. ناسا این اطلاعات را در حالی اعلام کرده که مریخنورد مورد نظر نیمی از مسافت لازم برای رسیدن به سیاره سرخ را طی کرده است.
ناسا اطلاعات مورد نظر را که مربوط به یکی از غیر معمولترین تجهیزات استقامت بوده، در روزهای گذشته اعلام کرد و در مورد کاوش زیر سطح مریخ به کمک این تجهیزات، جزئیات جالبی را در اختیار علاقهمندان قرار داده است. این مریخنورد در ماه ژوئن به سمت مقصدش پرتاب شد و گفته شده که در تاریخ 18 فوریه 2021 به سطح سیاره سرخ میرسد.
تجهیزات مورد نظر هم برای نقشهبرداری از محیط زیر سطحی مریخ ساخته شدهاند و در کنار سایر وسایل شگفتانگیز قرار گرفته روی کاوشگر، استقامت را به یک آزمایشگاه مجهز و سیار شش چرخه تبدیل میکنند.
قبل از شروع پروژه این کاوشگر که با نام مریخ 2020 هم شناخته میشود، مریخنورد کنجکاوی به سیاره سرخ فرستاده شده بود. گفته شده که کاوشگر جدید هم مانند مریخنوردهای پیشین از وسایلی برخوردار بوده که به بهترین شکل ممکن محیط سیاره سرخ را آنالیز کرده و اطلاعات ارزشمندی را برای ما جمعآوری میکنند.
تجهیزات ماموریت کاوشگر استقامت
در مورد تجهیزاتی که ماموریت کاوشگر استقامت به کمک آنها انجام خواهد شد، میتوان به سوپرکم (SuperCam) اشاره کرد. این وسیله مجموعهای از تجهیزات بوده که ترکیبات شیمیایی خاک و سنگهای مریخی را از فاصلهای مشخص آنالیز میکند. از طرف دیگر مستکم زد (Mastcam-Z) هم یک دوربین استروسکوپی پیشرفته بوده که تصویربرداری از بالا را انجام میدهد.
اما موضوع مهمی که اطلاعرسانی اخیر ناسا روی آن متمرکز شده، وسیلهای به نام ریمفکس (RIMFAX) بوده که با قرار گیری در قسمت پایینی مریخنورد، وظیفه آنالیز سطح از زیر را بر عهده دارد؛ ریمفکس یک تصویربردار راداری بوده که توانایی شناسایی شرایط زیر سطحی را دارد. این اولین باری بوده که ناسا کاوشگر خود را به وسیلهای با این ویژگیها برای کاوش زیر سطحی مجهز میکند.
پس از شروع ماموریت کاوشگر استقامت ناسا، رادار ریمفکس به کمک قسمت آنتن مانندی که در عکس بالا با رنگ آبی مشخص شده، امواج الکترومغناطیسی را به سطح مریخ تابانده و بازتاب امواج روی مواد مختلف را آنالیز میکند. این امواج به ازای هر 10 تا 20 سانتیمتر جابهجایی استقامت منتشر میشوند و گفته شده که به کمک آنها میتوان وضعیت زیر سطح را تا عمق تقریبی 9 متر مشخص کرد.
ناسا میگوید که از این طریق میتوان لایههای پنهان شده زیر سطح خارجی مریخ را آنالیز کرد و در نهایت، اطلاعاتی در مورد وضعیت پیشین سیاره سرخ و قابلیتهای آن برای پشتیبانی از حیات کسب کرد.
تصویربرداری راداری
نتایج به دست آمده با آنالیز رادار ریمفکس در ماموریت کاوشگر استقامت ناسا به صورت دو بعدی خواهند بود، اما اعلام شده که به کمک مدلسازیهای پیشرفته، تصویربرداری دوربینهای دیگر و پردازش دادههای هر لایه، میتوان این اطلاعات را به مدلی سه بعدی از شرایط زیر سطح مریخ تبدیل کرد.
دهانه جزرو (Jezero Crater) محلی بوده که مریخنورد استقامت پس از فرود در آن کاوش خواهد کرد. بر اساس اطلاعات موجود این دهانه میلیاردها سال پیش شکل گرفته و وضعیت کنونی آن حاصل برخورد یک جرم آسمانی دیگر با مریخ است. به نظر میرسد که این دهانه 45 کیلومتری سنگهایی را از اعماق پوسته مریخ به بیرون آورده و 3.5 میلیارد سال پیش در مکان مورد نظر دریاچه و رودخانه وجود داشته است.
دانشمندان معتقدند که این دهانه محلی برای پیدایش حیات مریخی بوده و در ماموریت کاوشگر استقامت هم تلاش خواهد شد تا بقایای مدرن این بخش از تاریخ سیاره سرخ پیدا شود. در واقع تصویربردار راداری ریمفکس در کنار سایر تجهیزات استقامت برای بررسی بقایای شیمیایی، معدنی و ساختاری به سیاره سرخ فرستاده شدهاند و با جستجو در دهانه جزرو، دانش ما در مورد مریخ را تکمیل خواهند کرد.
به علاوه ابزار حفاری تعبیه شده در مریخ 2020 نمونههای با ارزشی را از سطح مریخ جمعآوری و بستهبندی میکنند تا در ماموریتهای آینده ناسا، امکان انتقال نمونهها به زمین و آنالیزهای دقیقتر روی سیاره ما فراهم شود.
در حالی که رادار ریمفکس برای اولین بار در ماموریت کاوشگر استقامت استفاده میشود، به کار گیری تجهیزات مشابه این وسیله روی زمین امری معمول است؛ به عنوان مثال محققان از چنین تجهیزاتی برای بررسی شرایط زیر سطح زمین، تشخیص وجود کانالها و حفرههای مختلف و حتی وضعیت کوههای یخی استفاده میکنند.