پانوراما : سفر به سرزمین باستانی کاپادوکیه ، ترکيه

کاپادوکیه  Kapadoukia یا با نام قدیمی و پارسی  کَتپَتوکه یا کاپادوسیه در پارسی باستان : Katpatuka و  Cappadocia به معنای سرزمین اسبهای زیبا است , بخش باستانی و پهناوری است که امروز در ترکیه مرکزی قرار گرفته و به دلیل ارزش های تاریخی و باستانی ,توریستی ترین بخش استان نوشهیر؛ ترکیه کنونی را در بر می گیرد. بازمانده های آتشفشانی منظره عجیب و شگفت آوری به وجود آورده که جاذبه های طبیعی این شهر بشمار میرود , این محوطۀ باستانی از سال 1985 از طرف یونسکو جزو میراث فرهنگی جهان شناخته و ثبت شده است .

امّا ارزش تاریخی و گردشگری آن شهر به خانه ها و پناهگاه های کوچک و پرشماری است که در اثر فوران آتشفشان دردل کوهها و تپه ها تشکیل شده، و برخی از آن خانه ها با تصاویر زیبایی از حضرت مسیح و نمادهای مسیحیت در سالهای ظهور مسیح و پس از آن نقاشی شده اند که احتمالا این آثار از مسیحیانی است که از ترس تهاجم سربازان رومی به آنجا پناه برده اند.ترکیه برای سال 2012 با تبلیغات گسترده , درینکویو را به عنوان یکی از شگفت انگیزترین مکانهای تاریخی و توریستی خود معرفی کرده است. ترکیه در حال حاضربالاترین درآمد و توریست رااز صنعت گردشگری ؛ درمیان کشورهای منطقه دارد.

کاپادوکیا نام سرزمین باستانی پهناوری در آسیای کوچک (ترکیه کنونی) است. نام کاپادوکیه پس از روزگار باستان در زمان چیرگی مسیحیت بر این بخش پایدار ماند و امروزه هم  توریستی‌ترین بخش کاپادوکیه استان نوشهر ترکیه کنونی را دربرمی‌گیرد. در نقشه بالا فاصله این شهر را از استانبول و آنتالیا و … مشاهده میکنید .

کاپادوکیه سرزمینی است در مرکز آناتولی (خود آناتولی بمعنای محل برآمدن خورشید بزبان یونانی می‌باشد و از اینجهت می‌توان برابر با خراسان دانست) و محوطه‌ای را در بر میگرفت که امروز میان اورگوپ ( همان شهری که در سریال شمیم عشق مشاهده میکنید ) و نوشهیر، نیغده، آکسرای ، کرشهیر و قیصریه قرار دارد. از نامی‌ترین قسمتهای این سرزمین امروزه بنام " گورمه" یاد می‌گردد که مجسمه‌های باستانی را در دل خود جای داده است.

{photo}92/11/20/capadokia{/photo}

نقش‌های باستانی در غارهای کاپادوکیه

از زمان مادها کاپادوسیه بخشی از شاهنشاهی ایران بوده است. در تاریخ برای نخستین بار در پایان سده ششم پیش از میلاد است که نامی از کاپادوکیه می‌رود و آن هم در سنگنبشته‌های سه‌زبانه دو تن از پادشاهان هخامنشی، داریوش بزرگ و خشایارشا. از دیر باز فرهنگ و آیین ایرانی آنچنان در ارمنستان و کاپادوسیه پذیرفته و گسترش یافته بود که می‌توان گفت که مردمان این نواحی در زمان هخامنشیان و اشکانیان دیگر انیرانی شمرده نمی‌شدند. پرستش ایزدان ایرانی بویژه مهر و آناهیتا در کاپادوسیه رواج داشت و نویسندگان یونانی چگونگی برگزاری مراسم مذهبی ایرانی را در آنجا گزارش کرده‌اند.

معبدی باستانی در کاپادوکیه

از زمان هخامنشیان تا قرون اولیه میلادی کاپادوسیه سرزمین اختلاط و آمیزش فرهنگ‌ها و دین‌های گوناگون بوده است. روایات مورخان یونانی مخصوصاً استرابو دربارهٔ هم آمیختگی آیینهای ایرانی و انیرانی در کاپادوسیه و دیگر کشورهای باختری ایران از لحاظ تاریخ دین‌های ایرانی اهمیت خاصی دارد. ( از ویکی پدیا )

 

شهر درینکوی

اعجاب آورترین بخش سرزمین کاپادوسیه، شهری است زیر زمینی با نام درینکویو derinkuy است . درسال 1963 کارگرانی که برای ایجاد ساختمانی ؛ به کندن زمین مشغول بودند,ناگهان با چاه یا تونل ژرفی درون زمین روبرو شدند.

پژوهشهای بعدی ؛ کشف یک شهر زیرزمینی از دوران کهن را خبر داد که در تحقیقات باستانی به عمل آمده آشکار شد که این اثر از ایرانیان باستان و پیروان اهورامزداست که به تاریخ آیین زرتشت اشاره دارد. درینکوبو  -Derinkuyu- به معنی "چاه عمیق" شهری است زیرزمینی و اعجاب آور با آثارو نشانه هایی از آیین زرتشت، کهن ترین دین جهان و همچنین نمادهایی از زرتشت ، فروهر، اهورا مزدا و اسب های پارسی. این شهر هشت طبقه، با ظرفیت اسکان برای 20 تا 30 هزار گاو وگوسفند و اصطبل اسب، مرد وزن و کودک و در ژرفای 85 متری زمین قرار دارد. در آن مکان محلی برای درست کردن غذا، شراب، روغن، و ذخیره ی آنها و همچنین نیایشگاه هایی برای مراسم دینی تعبیه شده است.

شهر زیرزمینی درینکو که توسط ایرانیان باستان و پیروان دین زرتشت ساخته شده 8 طبقه دارد . ساکنین آن میتوانستند در ورودی اصلی را با سنگ بزرگی از داخل مسدود کنند .

طبقۀ نخست ویژه ی نگهداری حیواناتی چون اسب و گاو و گوسفند بوده است.دراین شهر وجود پله های تودرتو و پرشمار در هر طبقه، اتاقهاها، آشپزخانه ها و حیواناتی چون گاو و نیز محل بزرگی برای ذخیره  شراب و مواد غذایی دیده می شود. نکته قابل توجه در مورد این مکان آنست که در ژرفای این شهرزیرزمینی هوای خنکی جریان دارد و هیچگاه کمبود اکسیژن در آنجا احساس نمی شود و آن به دلیل وجود هواکش و تونل هایی ست که به بیرون راه دارند و هوا را در جریان می اندازند.

در طبقه ی چهارم این شهر زیرزمینی، سنگهای بزرگ و سنگینی به اندازه های سنگ آسیاب وجود دارد که در صورت حمله و نفوذ دشمن به وسیله ی این سنگها از پایین راه های ورودی را می بستند تا مانع نفوذ و پیشروی دشمن شوند. به گفته ی پژوهشگران باستان شناس نقطه ضعف یا پاشنه ی آشیل این شهر همان تونل و هواکش هاست، زیرا مهاجمان ودشمنان می توانستند با ریختن سمهای کشنده در هواکش ها و تونل ها، ساکنان شهر را مسموم کنند و مردم را از پای در آورند.

پژوهشگران و باستان شناسان می گویند : با پیشرفت تکنولوژی و علم امروزی، ساختن یک شهر زیرزمینی برای زندگی 20 تا 30 هزار نفر ده سال به طول می انجامد. آنها شهرزیرزمینی درینکویو را با اهرام مصر مقایسه می کنند و هم ردیف  می دانند.

از نظر تاریخی  گزنفون xénophon تارخ نگار و فیلسوف یونانی ؛ که زمانی جزو سپاهیان کوروش کوچک در لشکرکشی برعلیه برادرش اردشیر بوده ,ساخت این شهر و شهرهای زیرزمینی رادر قرنهای چهارم وپنجم پیش از میلاد می داند. روزگاری همه سرزمینهای گسترده میان دورود هالیس و فرات را کاپادوسیه می نامیدند. از زمان مادها این سرزمین جزو بخشی از شاهنشاهی ایران بوده.

در تاریخ برای نخستین باردر پایان سده ششم پیش از میلاد است که نامی از کاپادوکیه می رود ؛ آن هم در سنگ نبشته های سه زبانه دو تن از پادشاهان هخامنشی «داریوش بزرگ» و«خشایارشاه» .

در قسمت بیرونی "درنیکویو" شهر زیرزمینی ایرانیان باستان ,خرابه های دوبرج دیده می شود که محلی برای نگهبانان بوده ,که اگر مهاجمان و دشمنان نزدیک شوند به ساکنان شهر خبر دهند.