نمک دریایی ، عامل پیدایش ماده‌ی تیره‌ و خطوط اسرار آمیز قمر اروپا سیاره مشتری

یکی از اقمار سیاره مشتری با نام ” اروپا ” ( Europa ) ، به دلیل شرایط خاصی که داشته هموراه مورد توجه دانشمندان بوده است.وجود اقیانوس های زیر سطحی و همچنین ماده‌ی تیره‌ موجود بر روی خط و خطوط جالب در سطح این قمر ، از بزرگترین اسرار آن به شمار می روند.

بر اساس آزمایش هایی که اخیرا محققان سازمان فضایی ناسا بر روی قمر ” اروپا ” ( Europa ) سیاره مشتری انجام داده اند ، ماده‌ی تیره‌ای که روی برخی قسمت های سطح این قمر دیده می شود احتمالا نمک دریایی است که از اقیانوس زیر-سطحی اروپا، بر روی سطح آمده و به علت همجواری با تشعشعات، رنگ آن تغییر یافته است.

وجود نمک دریایی در سطح اروپا ، نشان دهنده این موضوع است که احتمالا اقیانوس های زیر سطحی این قمر اسرار آمیز در تعامل مستقیم با بستری سنگی هستند.همین موضوع دوباره احتمال شکل گیری حیات را در این قمر یخ زده تقویت کرده است.

Curt Niebur، یکی از دانشمندان بخش Outer Planets Program در مرکز NASA در واشینگتن در این رابطه میگوید :

ما سؤالات زیادی درباره ی اروپا داریم که مهم‌ترین و سخت‌ترین آن‌ها این است که آیا در این قمر امکان شکل گیری حیات وجود دارد یا نه ؟چنین تحقیقی اهمیت زیادی دارد زیرا می تواند ما را به پاسخ این پرسش برساند.

بیش از یک دهه است که دانشمندان به دنبال درک این موضوع بودند که ماهیت این ماده‌ی تیره‌ای که شکستگی‌ها و دیگر ویژگی‌های زمین-شناختی طویل و خط-مانند نسبتاً جوان سطح اروپا را پوشانیده است، چیست.
‌
Kevin Hand، سرپرست این تحقیق و از دانشمندان سیاره-شناس در NASA JPL در Pasadena کالیفرنیا می‌گوید :

 

بسیار ساده و زیبا خواهد بود که اگر اثبات کنیم ماهیت این ماده‌ی مرموز در سطح قمر اروپا فقط نمک دریایی مربوط به اقیانوس های زیر سطحی می باشد.

قمر اروپا دائماً در معرض تشعشعات میدان مغناطیسی سیاره‌ی مشتری است. الکترون‌ها و یون‌ها نیز دائماً با شدتی همچون شتاب‌دهنده‌های ذرات، در حال اصابت به سطح اروپا هستند. نظریات ارائه شده برای توصیف ماهیت این ماده‌ی تیره، همواره این تشعشعات را به عنوان یک طرف احتمالی در پروسه‌ی تولید این ماده مد نظر قرار می‌دهند.

تحقیقات قبلی به کمک اطلاعات به‌دست آمده از فضاپیمای گالیله‌ی NASA، تغییر رنگ‌ها در سطح اروپا را به محلول‌هایی شامل سولفور و مگنزیوم نسبت می‌دادند. با اینکه سولفور تحت تأثیر تشعشعات، می‌تواند برای بخشی از تغییر رنگ‌ها در سطح اروپا صحت داشته باشد، ولی آزمایشات جدید، نشان می دهند که نمک تشعشع-دیده می‌تواند رنگ‌های داخل جوان‌ترین نواحی سطح این قمر را توضیح دهد.

محققان برای شناخت این ماده‌ی تیره دستگاهی ساختند که شرایط خاص موجود در این قمر را بازسازی می‌کند.Hand می‌گوید “ما این پروژه را «اروپا داخل یک قوطی» نام گذاری کرده ایم ! ساختار این آزمایش، تلاشی است برای تقلید از شرایط سطح اروپا، همچون دما، فشار، و تشعشعاتِ در معرض. طیف شیمیایی این مواد را سپس می‌توان با اطلاعات جمع‌آوری شده توسط سفینه‌های فضایی و تلسکوپ‌ها مقایسه کرد.

محققان با استفاده از این دستگاه، نمونه‌ای از نمک خوراکی (سدیم کلوراید) را در دمای ۱۷۳ درجه سلسیوس زیر صفر، تحت تشعشع شدید و شرایط نزدیک به خلا قرار دادند. پس از چند ساعت، نمک سفید، تیره‌تر شد. نکته‌ی جالب ماجرا اینجاست که هرچه بیشتر نمونه‌ها در دستگاه می‌ماندند، تیره‌تر می‌شدند. وقتی تیم تحقیقاتی نمونه‌های نمک را به دقت بررسی کرد، متوجه شد که ترکیب شیمیایی آن‌ها شباهت چشم‌گیری به داده‌های جمع‌آوری شده‌ی پیشین دارند. اما متاسفانه تلسکوپ‌های روی زمین دقت لازم برای تایید یافته‌های تیم Hand را ندارند؛ بنابراین ناسا برای تایید نتایج باید تا ماموریت بعدی و ارسال فضاپیما به مشتری صبر کند.

NASA JPL یا ( NASA Jet Propulsion Laboratory ) ، جایی که درونش فضاپیمای گالیله ساخته شد و کنترل می‌شد، حالا در حال توسعه‌ی ایده‌هایی برای انجام مأموریت‌هایی فضایی به قمر اروپا است.

نتایج این تحقیق، پس از تأیید علمی در مجله Geophysical Research Letters منتشر شده و به صورت آن-لاین قابل دسترس است.

منبع : NASA