کوالکام یک روز پس از معرفی چیپست اسنپدراگون 8 نسل 1، اسنپدراگون 8cx نسل 3 را به عنوان نخستین چیپ 5 نانومتری برای لپتاپهای ARM معرفی کرد.
لپتاپهای ویندوزی مبتنی بر ARM دستگاههای کم مصرفیاند که متفاوت از ویندوز معمولی که برای معماری x86 هستند، برای اجرا روی پردازندههای ARM بهسازی شدهاند. ویندوز RT نخستین تلاش مایکروسافت برای تطبیق سیستم عامل محبوب خود با معماری ARM بود که تقریبا 10 سال پیش عرضه شد.
با این حال تا عرضه ویندوز 10 مختص معماری مذکور، لپ تاپهای ویندوزی مبتنی بر ARM چندان محبوب نبودند. اسنپدراگون 835 که اواخر 2017 معرفی شد، نخستین چیپستی بود که از ویندوز 10 پشتیبانی میکرد و مایکروسافت با همکاری کوالکام نسخهای از این ویندوز محبوب خود را مختص کار روی این تراشه طراحی کرده بود. در همان سال اچپی و ایسوس نخستین لپ تاپهای ویندوز 10 مبتنی بر ARM را معرفی و عرضه کردند.
پس از آن تا سال 2020 کوالکام 6 چیپست دیگر با پشتیبانی از ویندوز معرفی و به کمک سامسونگ و TSMC تایوان تولید کرد. مایکروسافت نیز خود 2 چیپست انحصاری به نامهای Microsoft SQ1 و Microsoft SQ2 را به کمک کوالکام طراحی و با معماری 7 نانومتری TSMC ساخت؛ آخرین چیپست ویندوزی مایکروسافت در سه ماهه سوم 2020 عرضه شد.
کوالکام پیشتر در ماه می 2021 (سه ماهه دوم سال) اسنپدراگون 7c نسل 2 را به عنوان جدیدترین چیپست ویندوزی خود معرفی کرده بود. حال که در سه ماهه چهارم 2021 به سر میبریم، این کمپانی عضو جدیدی به باشگاه چیپستهای ARM با پشتیبانی از ویندوز افزوده که اسنپدراگون 8cx نسل 3 نام دارد و جایگزین نسل 2 آن میشود که سال پیش عرضه شده بود. در کنار آن از یک چیپست دیگر به نام اسنپدراگون 7c پلاس نسل 3 نیز رونمایی کرد. به گفته کوالکام نخستین لپ تاپهای مجهز به این دو تراشه که با ویندوز 11 عرضه میشوند در نیمه اول سال 2022 قابل تهیه هستند.
گرچه از جزئیات اسنپدراگون 8cx نسل 3 نظیر نوع پردازندهاش اطلاعاتی در دست نیست، اما میدانیم تراشهای پرچمدار است و قدرت بالایی دارد. همچنین میدانیم با فناوری 5 نانومتری ساخته شده و نخستین چیپ 5 نانومتری برای لپتاپهای ویندوزی ARM است؛ نسل دوم این چیپ با فناوری 7 نانومتری تولید شد.
به گفته سازنده، عملکرد چیپ جدید در پردازش چند هستهای نسبت به نسل قبل خود 85 درصد افزایش یافته است. در زمینه پردازش گرافیکی نیز با افزایش 60 درصدی توان GPU روبرو هستیم. پردازنده هوش مصنوعی این چیپست نیز قدرتش نسبت به قبل 3 برابر شده و به 29 ترافلاپس (29 تریلیون عملیات بر ثانیه) رسیده است. در کنار این افزایش عملکرد، مصرف تراشه کاهش داشته و به گفته کوالکام طول عمر باتری دستگاه به چند روز میرسد. از آنجا که مصرف کمتر گرمای پایینتری تولید میکند، میتوان از آن در ساخت لپ تاپهای بدون فن استفاده کرد. البته نسل 2 آن نیز چنین قابلیتی داشت، اما عملکرد نسل جدید در پردازشهای سنگین و مستمر بهبود یافته است.
نسل سوم از اسنپدراگون 8cx فناوریهای چیپستهای موبایلی نظیر مودمهای پیشرفته نیز بهره میبرد. اسنپدراگون بسته به انتخاب سازندگان لپ تاپ مودم بالا رده X65 (سرعت 10 گیگابیت بر ثانیه)، مودم میان رده X55 (سرعت 7.5 گیگابیت بر ثانیه) و مودم X62 (سرعت 4.4 گیگابیت بر ثانیه) را به آنها ارائه میدهد. برای اتصال محلی نیز تراشه از وای فای 6 و 6E پشتیبانی میکند.
پردازنده هوش مصنوعی این تراشه به قابلیتهای مانند حذف اکو و سرکوب نویز بهره میبرد. از دیگر ویژگیهای چیپست میتوان به پشتیبانی همزمان پردازنده تصویر آن از چند دوربین اشاره کرد و به کاربر اجازه میدهد دوربین جلو و عقب دستگاه خود را به طور همزمان، مثلا هنگامی که مشغول ارائه یک موضوع مرتبط با کار یا تدریس است، استفاده کند. ناگفته نماند مصارف آموزشی و کاری از جمله اهداف در نظر گرفته شده برای اسنپدراگون 8cx نسل 3 هستند.
دیگر چیپست معرفی شده موسوم به اسنپدراگون 7c پلاس نسل 3 برای لپ تاپهای ویندوزی میان رده و اقتصادی است. این چیپست با فناوری 6 نانومتری ساخته شده و در مقایسه با نسل پیشین خود که از فناوری 8 نانومتری بهره میبرد، پیشرفتهتر است. توان پردازش پردازنده اصلی و گرافیکی در این چیپست به ترتیب 60 و 70 درصد افزایش یافته و در زمینه پردازش هوش مصنوعی نیز توان چیپ مربوطه 1.3 برابر شده و از 5 ترافلاپس در نسل پیش به 6.5 ترافلاپس در چیپ جدید رسیده است.
بر خلاف اسنپدراگون 7c نسل 2 که یک مودم 4.5G مدل X15 از نوع Cat 15 با حداکثر سرعت 800 مگابیت بر ثانیه داشت، چیپست جدید به مودم 5G مدل X53 مجهز شده که سرعت دانلود 3.7 گیگابیت بر ثانیه دارد. برای اتصال محلی نیز شاهد پشتیبانی از Wi-Fi 6E با سرعت 2.9 گیگابیت بر ثانیه هستیم. کوالکام در طراحی چیپست میان رده ویندوزی خود به این نتیجه رسید که لپ تاپهای میان رده نیز از فناوری ارتباطی 5G استفاده کنند. از دیگر قابلیتهای چیپست جدید میتوان به پشتیبانی از آخرین فناوریهای صوتی و امنیتی کوالکام اشاره کرد.
لپ تاپهای ویندوزی ARM گرچه جدید نیستند، اما چند سال اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده و توانستند به محبوبیت قابل قبولی برسند. بزرگترین مزیتشان در مقایسه با لپ تاپهای x86 مصرف بسیار پایین آنهاست، با این حال همچنان برنامههای زیادی در محیط ARM اجرا نمیشوند و کاربران برای اجرای بسیاری از نرم افزارهای ویندوزی محبوب ناچارند از برنامههای برابرساز جهت شبیهسازی محیط x86 استفاده کنند که سبب میشود حجم بیشتری از رم اشغال شود. مورد دیگر این است که مایکروسافت دیگر اجازه اجرای برابرساز روی ویندوز 10 را در لپ تاپهای ARM نمیدهد و دیگر فقط ویندوز 11 از چنین قابلیتی پیشتیبانی میکند.