کاوشگر استقامت – Perseverance ناسا 10 ماه قبل در مریخ مستقر شد اما بهتازگی به یک کشف امیدوارکننده رسیده است.
روز چهارشنبه طی نشست پاییزی انجمن ژئوفیزیک آمریکا (American Geophysical Union Fall Meeting) در نیو اورلان اعلام شده که طبق جدیدترین یافتههای کاوشگر استقامت ناسا، سنگ بستری که این کاوشگر از زمان ورودش به این سیاره تاکنون روی آن حرکت میکرده، از گدازههای آتشفشانی تشکیل شده است.
پیشتر تصور میشد سنگهای لایه لایهای که کاوشگر ناسا از آن تصاویر متعددی تهیه کرده بود، از نوع رسوبی باشند اما به گفته پژوهشگران این ماموریت، این کشف «کاملاً غیرمنتظره» بوده است. همچنین به نظر میرسد سنگهای نمونهبرداری شده توسط کاوشگر استقامت بارها با آب تعامل داشتهاند و برخی از آنها از مولکولهای آلی برخوردار هستند.
این اکتشافات جدید میتوانند به دانشمندان کمک کنند تا به یک خط زمانی دقیقتر برای وقایع دهانه جیزرو دست پیدا کنند و نهایتاً به درک بهتری از مریخ برسند.
در واقع سالها بود که دانشمندان روی پاسخ تنها یک سوال متمرکز بودند؛ آیا سنگهای این دهانه از نوع رسوبیاند و با تهنشین شدن مواد موجود در یک رودخانه قدیمی در مریخ به وجود آمدهاند یا آذرین هستند و بر اثر انجماد گذازههای آتشفشانی شکل گرفتهاند.
حتی «کن فارلی» (Ken Farley)، دانشمند پروژه کاوشگر استقامت در موسسه فناوری کالیفرنیا در پاسادنای کالیفرنیا، طی بیانیهای اذعان داشته است که نسبت به پیدا کردن پاسخ این سوال ناامید شده بودند.
با این حال، مریخ نورد استقامت ناسا پس از خراش دادن سطح سنگها با نوعی مته که در انتهای دست رباتیک آن قرار دارد، بلورهایی را کشف کرد که نهایتاً نوع این سنگها را آشکار ساختند.
مریخ نورد ناسا مجهز به ابزار پیچیدهای است که امکان تصویربرداری، ارزیابی و تشخیص ترکیب و مواد معدنی سنگها را برای آن فراهم میکند. این کاوشگر ماه نوامبر سنگی را مورد بررسی قرار داد که تیم استقامت آن را Brac نامید. آنها بلورهای بزرگ اولیوین و پیروکسن را در آنها کشف کردند که از آذرین بودن این سنگها حکایت دارند.
حال تیم استقامت به دنبال پاسخ سوالی جدید است؛ آیا این سنگها حاصل انجماد یک دریاچه گدازه هستند یا یک آشیانه ماگمای زیر سطحی که سپس در اثر فرسایش بالاتر آمده است.
همچنین بخوانید:
علاوه بر اینها، کن فارلی اظهار داشته است که ظاهراً هنوز به پایینترین نقطه دهانه نرسیدهاند:
این [اکتشاف] کاملاً غیر منتظره بود و ما سخت تلاش میکنیم تا آن را درک کنیم. اما گمان میکنم این کف اصلی دهانه [جیزرو] نیست. با توجه به قطر این دهانه، ما انتظار داریم کف اصلی دهانه به میزان قابل توجهای عمیقتر از جایی باشد که اکنون در آن هستیم.
به گفته او، امکان دارد گدازهها درون دهانه سرازیر شده باشد اما کف اصلی دهانه در واقع زیر سنگها باشد.