معرفی کامل سوخوی 35 ؛ جنگنده احتمالی جدید نیروی هوایی ایران + ویدیو

سوخوی 35 یک جنگنده قدرتمند ساخت روسیه است که اخیرا گمانه زنی‌هایی از فروش آن به ایران فضای مجازی را پر کرده است.

سوخوی 35 یک جنگنده چندمنظوره از نسل 4.5 است و در اصل یک ارتقا و بهسازی بسیار سنگین روی همان سوخوی 27 محسوب می‌شود؛ از این رو به آن سوخوی 27M نیز گفته می‌شد.

سوخوی Su-27 یک جنگنده برتری هوایی از نسل 4 است که در سال 1985 وارد خدمت شد. شوروی این هواپیما را به منظور مقابله با جنگنده نسل 4 آمریکایی F-15 ایگل (Eagle) که آن نیز برتری هوایی بود طراحی و وارد خدمت کرد. طراحی جنگنده جدید کرملین توسط موسسه ساگی با همکاری دفتر طراحی سوخوی انجام شد. حاصل پیش نمونه T-10 بود که آمریکایی‌ها آن را با ماهواره کشف و سریعا پروژه ساخت جنگنده نسل 5 خود را کلید زدند.

ناتو نام Su-27 را فلانکر گذاشت. این جنگنده همانطور که از نقشش مشخص است تنها برای نبرد هوایی بود و فقط تسلیحات هوا به هوا حمل می‌کرد. با این حال پلت فرمش به قدری توانمند و انعطاف پذیر بود که بعدها قابلیت حمله هوا به زمین نیز کسب کرد. همچنین جنگنده چندمنظوره دو سرنشین Su-30، جنگنده ناونشین Su-33، جنگنده تهاجمی Su-34 و در نهایت Su-35 حاصل توسعه بیشتر سوخوی Su-27 و نمونه ارتقا یافته آن هستند. چین نیز بر اساس Su-27 جنگنده نسل 4 خود موسوم به J-11 را توسعه و بر اساس آن نمونه 2 سرنشین و ناونشین نیز ساخت.

و اما Su-35 آخرین نمونه عملیاتی ساخته شده از خانواده فلانکر است که ناتو آن را با نام فلانکر E می‌شناسد. توسعه این جنگنده در دوران شوروی آغاز شد، اما با فروپاشی آن پروژه جنگنده جدید نیز نیمه کار رها شد. پس از آن روسیه با مشکلات مالی شدیدی مواجه شد و جنگنده فراموش شده باقی ماند. در دهه 2000 روسیه مجددا به سراغ طرح آن رفت و پیش نمونه جنگنده سوخوی 35 نخستین پروازش را در سال 2008 انجام داد. کار ساخت این جنگنده توسط کمپانی روسی کمسومولسک انجام و از سال 2014 وارد خدمت در نیروی هوایی روسیه شد.

سوخوی 35 همانطور که در ابتدا اشاره شد چندمنظوره است. این هواپیما هر نوع تسلیحات هواپرتاب ساخت روسیه، چه هوا به هوا و چه هوا به سطح را حمل و می‌تواند طیف گسترده‌ای از ماموریت‌ها نظیر برتری هوایی، رهگیری، نبرد ضد سطحی، بمباران تاکتیکی، پشتیبانی هوایی، سرکوب پدافند و… را انجام دهد.

به لطف برد بالا این جنگنده علاوه بر قابلیت دفاعی، توان تهاجمی بسیار بالایی نیز دارد. برد رزمی جنگنده 1600 کیلومتر و برد گذری آن، یعنی پرواز در یک مسیر یک طرفه و بدون بزاگشت نیز به 4500 کیلومتر می‌رسد. این برد بالا مدیون جثه بزرگ جنگنده است که به آن امکان حمل تا 14350 لیتر سوخت به وزن 11.5 تن را درون مخازن داخلی بدنه می‌دهد. همچنین می‌تواند دو مخزن سوخت خارجی 2000 لیتری حمل کند. علاوه بر این توان سوخت گیری هوایی نیز دارد. البته جنگنده در حالت رزمی مخزن خود را پر نمی‌کند تا ضمن حفظ چابکی، بتواند مهمات بیشتری حمل کند.

از جمله ارتقاهای بسیار مهمی که Su-35 نسبت به Su-27 دارد می‌توان به تفاوت مقدار رادارگریزی دو هواپیما اشاره کرد. سطح مقطع راداری در نسخه پایه 15 متر مربع از جلو بود که در سوخوی 35 به 3.5 متر مربع کاهش یافت. البته این هواپیماها پنهانکار و رادارگریز محسوب نمی‌شوند، اما سطح مقطع راداری کمتر به معنی دیرتر کشف شدن و امکان نزدیک‌تر شدن به هدف است.

بهسازی دیگر مجهز شدن فلانکر E به سیستم خروجی متغیر (تراست وکتورینگ) از نوع 3 بعدی است که البته پیشتر آن را در Su-30 شاهد بودیم. بد نیست بدانید خانواده فلانکر تنها جنگنده‌های عملیاتی هستند که به خروجی متغیر 3 بعدی مجهزند. در هواپیماهای آمریکایی فقط انواع آزمایشی خروجی متغیر داشتند و جنگنده‌های نسل 5 آن تنها هواپیماهای غربی هستند که خروجی متغیر دارند. خروجی متغیر با تعیین مسیر خروج گازها از موتور، مانور پذیری هواپیما را به شدت افزایش می‌دهد. ضمن اینکه در کاهش مسافت مورد نیاز برای برخاست نیز موثر است.

این جنگنده دارای دو موتور جت از نوع توربوفن مدل AL-41F1S است که پیشرفته‌ترین موتور ساخته شده توسط روسیه برای جنگنده‌های غیر نسل 5 خود محسوب می‌شود. رانش تولیدی هر موتور در حالت خشک به 86.3 هزار نیوتون و در حالت پس سوز به 137.3 هزار نیوتون می‌رسد. در مواقع اضطراری برای زمان بسیار کوتاه نیز می‌تواند تا 142.2 نیوتون رانش تولید کند. این موتورهای قدرتمند علاوه‌بر این که به جنگنده امکان پرواز با بیشینه سرعت 2.25 ماخ در ارتفاع را می‌دهند، نسبت رانش به وزن 0.92 را برایش فراهم می‌آورند که سبب چالاکی بسیار بالای هواپیما می‌شود.

البته موتورهای این جنگنده مصرف بالایی نیز دارند و در حالت عادی هر یک از آن‌ها ساعتی نزدیک به 7 تن سوخت می‌خورد که در حالت پس سوز برای هر موتور به 25 تن بر ساعت می‌رسد. به همین دلیل هواپیما تنها برای مدت بسیار کوتاه با پس سوز پرواز می‌کند. این موتورها می‌توانند بدون پس سوز سرعت هواپیما را در ارتفاع بالا که مقاومت هوا کم است به 1.1 ماخ نیز برسانند و هواپیما اصطلاحا سوپر کروز یا ابر پیمایش کند. اما برای سرعت‌های بالاتر به پس سوز نیاز است.

طراحی بدنه خانواده فلانکر به شدت آیرودینامیک است و هواپیما ذاتا مانورپذیری و چابکی بالایی دارد. به نحوی که اصطلاحا گفته می‌شود جنگنده‌های روسی از قوانین فیزیک پیروی نمی‌کنند و آن چنان در هوا میرقصند که گویا جاذبه شامل حال آ‌ن‌ها نمی‌شود. البته تمام این ویژگی‌ها در حالت نمایشی، یعنی وقتی که جنگنده غیرمسلح و مخزن سوخت آن نصف است ممکن می‌شود، اما در حالت بارگذاری نیز مجددا چالاکی بسیار بالایی دارند.

بدنه این هواپیما 21.9 متر طول و در حالت چرخ باز 5.9 متر ارتفاع دارد. فاصله دو سر بال آن از یکدیگر 15.3 متر است و مساحت آن‌ها نیز به 62 مترمربع می‌رسد. سازه این هواپیما هنگام مانور تا 9G فشار گرانشی را تحمل می‌کند. وزن خود هواپیما 19 تن است و که با حمل حداکثر 15 تن بار، سوخت و مهمات، بیشینه وزنش هنگام برخاست 34.5 تن می‌شود.

این جنگنده می‌تواند تا 8 تن بار و مهمات زیر 12 آویزگاه بال و بدنه‌اش حمل کند که البته به دلیل محدودیت وزن هیچ گاه تا این مقدار همراه خود نمی‌برد. سوخوی 35 نوک هر بال خود یک آویزگاه ریلی دارد که برای حمل موشک هوا به هوای کوتاه برد R-73/R-74 با هدایت آشیانه یابی فروسرخ جهت درگیری هوایی نزدیک و دفاع از خود است. جنگنده می‌تواند به جای موشک، دو غلاف جنگ الکترونیک و پادکار الکترونیک خیبینی نیز نوک بال‌هایش حمل کند. این دو غلاف ضمن مقابله با جنگ الکترونیک دشمن، خود روی رادارهای آن‌ها اخلال و سعی می‌کنند Su-35 را پنهان کنند.

زیر هر بال 3 آویزگاه دیگر قرار دارد و جنگنده در این 6 آویزگاه می‌تواند هر نوع موشک هوا به هوا و هوا به سطح و یا بمب و راکت را حمل کند. 4 آویزگاه دیگر زیر بدنه هستند که وضعیتی مشابه آویزگاه‌های زیر بال دارند. البته برای ماموریت هوا به سطح، جنگنده زیر یکی از آویزگاه‌هایش غلاف هدف‌یابی Sapsan E را حمل می‌کند که دارای دوربین تلویزیونی، تصویرساز فروسرخ برای دید در شب، مه، دود و غبار، نشانه گذار و فاصله یاب لیزری است و با کمک آن اهداف زمینی و همچنین دریایی را کشف و مهمات هدایت لیزری و تلویزیونی را به سمتشان هدایت می‌کند.

کابین شیشه‌ای مجهز به نمایشگرهای LCD چندمنظوره و رنگی از دیگر ارتقاهای سوخوی 35 است. البته مهم‌ترین ارتقای الکترونیکی این هواپیما مجهز شدن به رادار آرایه فازی غیرفعال مدل N035 Irbis-E است که به گفته روس‌ها می‌تواند هدفی با سطح مقطع راداری 3 متر مربع را از 350 کیلومتری کشف کند. این رادار قادر است تا 30 هدف را همزمان کشف و تعقیب و با 4 هدف از فاصله 100 کیلومتری درگیر شود. رادار علاوه بر پویش هوایی و سطحی، می‌تواند در حالت روزنه ساختگی برای نقشه برداری زمینی نیز استفاده شود.

چشم دوم این هواپیما سیستم جستجو و تعقیب فروسرخ OLS-35 است که به هواپیما اجازه می‌دهد هنگام جنگ الکترونیک شدید که رادار از کار افتاده، به روش غیرفعال اهداف را با استفاده از تابش فروسرخ پیدا و با فاصله یاب لیزری، فاصله هواپیما تا هدف را بدست آورد. برد این سامانه علیه یک هواپیما که با پس سوز پرواز می‌کند 90 و علیه یک هدف پرنده در حالت غیر پس سوز 50 کیلومتر است. سامانه مذکور به صورت یک گوی شیشه‌ای جلوی شیشه کابین خلبان قرار دارد.

نیروی هوایی روسیه نزدیک 101 فروند Su-35S که نمونه بهسازی شده آن نسبت به نسخه اولیه محسوب می‌شود را در خدمت دارد. چین نیز در سال 2015 پس از مدت‌ها موفق شد این جنگنده را تحویل گرفته و امروزه 24 فروند در خدمت دارد که بهترین هواپیمای آن‌ها محسوب می‌شود. البته دلیل خرید این هواپیماها از سوی چین دستیابی به موتور و رادار سوخوی 35 بود. مصر نیز 24 فروند سفارش داد که پس از دریافت 17 فروند، چندی پیش قراردادش با روسیه را به دلیل تحریم‌ها ملغی کرد. الجزایر و اندونزی نیز به دلایل مشابه از خرید این هواپیما سر باز زدند.

و اما مدتی پیش یک شایعه فضای مجازی منتشر شد که مدعی بود روسیه قرار است 7 فروند سوخوی 35 باقی مانده مصری را به ایران تحویل دهد. بایستی توجه داشت که علی رغم پایان یافتن تحریم‌های تسلیحاتی، هیچ کشوری حاضر به فروش یک سلاح فوق پیشرفته با قابلیت تهاجمی نظیر Su-35 به ایران نیست. روسیه پیشتر در زمینه پشتیبانی از جنگنده‌های میگ 29 و سوخوی 24 نیروی هوایی و زیردریایی‌های کلاس کیلو نیروی دریایی بدعهدی‌های فراوانی کرد. آن‌ها حتی یک چرخ میگ 29 که سلاحی کاملا تدافعی محسوب می‌شود را به ایران نفروختند.

همچنین نباید فراموش کرد که مسکو با تل آویو روابط به شدت نزدیکی دارد. طوری که جنگنده‌های اسراییلی به اهداف سوری در خاک سوریه حمله می‌کردند و روسیه هیچ واکنشی نشان نمی‌داد. برخی از این حملات در فاصله 30 کیلومتری از پایگاه هوایی حمیمیم که در اختیار روسیه است و سامانه‌های پدافند هوایی S-300 و S-400 در آن مستفر هستند رخ می‌داد و پدافند پیشرفته روسیه حتی زحمت سرنگونی موشک‌های کروز که به سمت سوری‌ها شلیک می‌شوند را به خود نمی‌دهد.

پیشتر نیز شایعات دیگری مطرح بود مبنی بر این که به محض پایان یافتن تحریم‌های تسلیحاتی، روسیه قرار است جنگنده‌های نسل 5 سوخوی Su-57 به ایران تحویل دهد که آن‌ها نیز جریانی مشابه سوخوی 35 داشتند. در یک بازه زمانی نیز برخی مدعی تحویل میگ-35 بودند و حتی اظهار داشتند خلبانان ایرانی مشغول پیمودن آموزش‌های لازم در روسیه هستند.

سوخوی 35 یک جنگنده فوق العاده قدرتمند و با ارزش است که توان رزمی بسیار بالایی دارد، با این حال جریان تحویل جنگنده‌های مصری به ایران نیز حقیقت ندارد و نباید انتظار آن‌ها را کشید. تنها در صورتی می‌شود این اخبار را باور کرد که به طور رسمی توسط دولت‌ها اعلام و هواپیماها با نشان نیروی هوایی در خاک کشورمان بنشینند. تحویل محرمانه نیز ممکن نیست، زیرا جنگنده سلاحی بزرگ محسوب می‌شود و در نهایت از چشم ماهواره‌ها پنهان نمی‌ماند. ضمن اینکه روسیه هیچ گاه چنین ریسکی نمی‌کند.