نگاهی به غول های شکست خورده صنعت موبایل ؛ از نوکیا تا گوگل!

نوکیا، موتورولا و ال جی از کمپانی‌های مطرح تولیدکننده موبایل بودند، اما چه شد که این شرکت‌ها شکست خوردند؟ در ادامه نگاهی به غول های شکست خورده صنعت موبایل می‌اندازیم.

سال‌ها پیش کمپانی‌های محبوب و موفقی در دنیا حضور داشتند که هر کدام از آنها به تولید گوشی مشغول بودند. نوکیا، موتورولا، سونی و… این شرکت‌ها غول‌های فناوری زمان خود بودند و خوش درخشیدند و البته آغازگر راهی بودند که امروزه پیشرفت چشمگیری داشته است.

غول های شکست خورده صنعت موبایل

حال در دنیایی که هر روز گوشی های هوشمند جدید با توانایی‌ها و قابلیت‌های بی‌نظیر و جذاب از راه می‌رسند، هستند کمپانی‌هایی که به امید جذب مخاطب و کسب بازار فروش خوب، تأسیس می‌شوند و اگر بخت با آنها یار باشد و بتوانند با کمی خلاقیت و دانش گوشی‌های خوبی تولید کنند، بی‌شک بازار هر چند اندک خود را خواهند داشت.

اما آیا تمامی کمپانی‌های برتر باید موفق باشند؟ مسلما پاسخ این سوال منفی است. در دنیایی که علم و فناوری روز به روز در حال پیشرفت است، این انتظار به‌جایی نیست. نوکیا در زمان خود غول تکنولوژی بود و کسی باورش نمی‌شد که امروزه مهجور بیفتد. در واقع عوامل بسیاری دست به دست هم می‌دهند تا کمپانی‌های مشهور و برتر شکست بخورند. برخی از این عوامل می‌تواند ناشی از استراتژی‌های بازاریابی غلط، سیستم عامل نامناسب و طراحی نامعقول باشد.

در این مقاله آمده‌ایم تا شش کمپانی بزرگ را که روزی بر تارک دنیای فناوری می‌درخشیدند اما اکنون از آنها تنها نامی بر جای مانده بررسی کنیم و ببینیم که هم اکنون اوضاع آنها چگونه است. البته برخی از این شرکت‌ها همچنان در حال تلاش هستند تا بتوانند بازارسازی کنند و خودشان را بالا بکشند.

1. نوکیا: ساده اما کاربردی

صنعت تلفن همراه کمپانی نام آشنایی را از دل خود بیرون آورد و نام آن را نوکیا گذاشت. این برند محبوب و معروف فنلاندی سالیان سال پادشاه بی‌رقیب این بازار بود. باید به خاطر داشته باشیم که اگر نوکیا کمی آینده‌نگری می‌کرد و می‌توانست از شرایط پیش آمده به سود خود استفاده کند هم‌اکنون بر مسند قدرت بود نه این که ورشکسته و مهجور شود.

پایه‌های سلطنت هر پادشاهی روزی متزلزل می‌شود و دلیل آن نیز می‌تواند استراتژی‌های نامناسب و رفتارهای غیر عاقلانه و یکنواخت باشد. آن زمانی که گوشی هوشمند یا لمسی وجود نداشت، نوکیا از راه رسید و توانست با خلاقیت‌ها و طراحی خوبی که داشت بخش بزرگی از بازار را تصاحب کند.

حتی زمانی که گوشی های اندرویدی سر در آوردند و دنیای گوشی‌های ساده متحول شده بود، نوکیا تمام تلاش خود را کرد تا بتواند با بزرگانی همچون اپل و گوشی های اندرویدی رقابت کند. به همین خاطر سری گوشی های لومیا را روانه بازار کرد. مشکلی که این سری از گوشی‌ها داشتند و معضلاتی که کاربران با آن دست و پنجه نرم می‌کردند به طراحی رابط کاربری پیچیده و غیر کاربردی آنها بر می‌گشت..

البته گفتنی است که نسل اول این سری از گوشی‌ها به علت شهرت نوکیا و ناشناخته بودن سری لومیا با استقبال کم نظیری روبه‌رو شد، اما دیری نپایید که ورق برگشت. یکی دیگر از دلایل عدم استقبال از لومیا، سبز شدن کمپانی‌هایی همچون سامسونگ و اپل بود. این دو شرکت چنان دنیا را تسخیر کردند که روند رشد آنها غیر قابل باور بود.

در بحبوحه بازار داغ گوشی های اندرویدی و آیفون‌ها که سیستم عامل مخصوص خود را داشتند، نوکیا نیز به سراغ ویندوزفون مایکروسافت رفت. نوکیای بی‌رقیب باز هم در این زمینه شکست خورد، زیرا ویندوزفون مشکلات زیادی داشت و هیچ یک از آنها در سیستم عامل رقبا جایی برای بروز و ظهور نداشتند. از مهم‌ترین مشکلات ویندوزفون می‌توان به کمبود اپلیکیشن‌ها اشاره کرد.

چنین مشکلاتی باعث شد تا نوکیا مورد توجه قرار نگیرد و کاربران گوشی های هوشمند به سمت کمپانی‌های برتر و نوآورانه‌تر بروند. کار تا آنجایی پیش رفت که مایکروسافت پیشنهاد خرید امتیاز نوکیا را داد. البته این موفقیت نصیب مایکروسافت هم نشد، زیرا کاربران با سیستم عامل این شرکت مشکل داشتند. پس از مایکروسافت مجددا یک کمپانی فنلاندی به نام HMD Global امتیاز برند این کمپانی قدیمی را خرید.

همین اواخر اچ ام دی گلوبال تمام تلاش خود را کرد تا با سیستم عامل اندروید به بازار برگردد، اما ظاهرا برای بازگشت این پادشاه بی‌بدیل دیر شده بود. هنوز هم که هنوز است این شرکت در حال تولید گوشی های میان رده برای مشتریان وفادار خودش است. یکی از مهم‌ترین عوامل شکست نوکیا، لجاجت بی‌دلیل و منطق مدیران آن بود که می‌گفتند نباید از سیستم عامل اندروید استفاده کنیم.

2. سونی: دوست داشتنی اما نه چندان ماندگار

کمپانی سونی یک مجموعه انحصاری تولید گوشی های هوشمند نبود و همین الان هم در بین برندهای محبوب لوازم خانگی نام این برند پیدا می‌شود. در واقع سونی در حوزه‌های مختلفی از جمله لوازم خانگی، تجهیزات صوتی، دوربین‌ها و… نام‌آور بوده و از شهرت خوبی برخوردار است.

در تمام این حوزه‌ها سونی حرفی برای گفتن دارد، الا در زمینه تولید گوشی‌های هوشمند. یک دهه پیش برند سونی طی یک همکاری عالی با برند اریکسون، اقدام به نوبرندی به نام سونی اریکسون کردند که تا حدود زیادی به موفقیت دست یافتند و حتی زمانی که اکسپریا به بازار آمد دوران اوج این برند بود. اما خب سونی نیز در این بازار سهم خود را به غول‌های بزرگ بازار واگذار کرد.

یکی از دلایلی که باعث شد تا سونی نتواند به موفقیت در تولید گوشی های هوشمند دست یابد، عدم پیروی از ترندهای بازار بود. کمپانی سونی گوشی تلفن همراه تولید می‌کرد، اما همچون سایر برندهای نوظهور مشخصات به‌روز و آپدیتی را در آنها به کار نمی‌برد و همین باعث شد تا مشتریان آن به سمت خرید گوشی‌های مدرن‌تر بروند.

یکی از مثال‌های عینی عقب افتادگی سونی نمایشگرهای آن بود. زمانی که اکثر کمپانی‌های مطرح بازار گوشی های هوشمند را با صفحه نمایش بی حاشیه ارائه می‌کردند، سونی همچنان از سنت قدیمی خود پیروی می‌کرد و از جمله آخرین شرکت‌هایی بود که به این جمع ملحق شد. همچنین بد نیست بدانید که سونی در زمینه تولید لنز گوشی‌ها و دوربین‌های قوی از سرآمدان است، اما دوربین گوشی‌های آن از سری سامسونگ و آیفون نیز عقب افتاده است!

ضربه نهایی که این کمپانی به مشتریان وارد کرده و می‌کند، قیمت بالای گوشی‌ها است. در بازاری که برندی همچون شیائومی قیمت‌ها را روز به روز اقتصادی‌تر می‌کند، کمپانی سونی سیاست برعکسی را در پیش گرفته و همین منجر به ناامیدی کاربران شده است.

در نتیجه سونی به علت بروز این مشکلات تبدیل به یکی از کم حاشیه‌ترین تولیدکنندگان فعلی بازار تبدیل شده و به همان سهم اندک از بازار موبایل بسنده نموده است. هم‌اکنون سونی دیگر محصولات خود را برای برخی از بازارها مانند خاورمیانه، آفریقا و آسیا عرضه نمی‌کند.

3. موتورولا: خاطره سازی که همچنان تلاش می‌کند

دوران کودکی اکثر ما با یکی از گوشی های موتورولا گره خورده، اما اکنون این برند به یکی از غول های شکست خورده صنعت موبایل تبدیل شده است.. گوشی‌های تاشوی جذاب این کمپانی در زمان اوج خود دل خیلی از کاربران را ربوده بود. طی دو دهه اخیر کمپانی موتورولا از جمله بزرگترین شرکت‌هایی بود که جمعیت کارمندان آن به 150 هزار نفر می‌رسید و برای خود حرف‌های زیادی داشت. اما ظهور برندهای جدید و امکانات گسترده، این برند محبوب را نیز به ورطه هولناک فراموشی سپرد.

البته موتورولا با فراگیر شدن اسمارت فون‌ها تسلیم نشد و تصمیم گرفت تا در این بازار شانس خود را امتحان کند، اما اوضاع آن‌طور که می‌خواست پیش نرفت و مجبور به ادامه مسیر با همین شرایط و سهم کم شد. یکی از بزرگترین اشتباهاتی که این شرکت مرتکب آن شد، خودداری از به کار بردن اینترنت نسل 3G بود. در زمانی که برندهای نوظهور با روی خوش از این نسل استقبال می‌کردند، موتورولا لجاجت کرد.

عدم استفاده از این شبکه مشتریان آمریکایی این برند را به سمت برندهای دیگر سوق داد. از طرفی دیگر گوشی های بلک بری از دیگر عوامل عدم موفقیت این کمپانی بودند. مردم روز به روز بیشتر با این برند جدید خو می‌گرفتند و موتورولا از محبوبیت خود فاصله گرفته بود.

در همان زمانی که موتورولا با بلک بری و مشکل عدم پشتیبانی از اینترنت نسل 3G دست و پنجه نرم می‌کرد، مشکل دیگری از راه رسید و آن فناوری لمسی صفحه نمایش بود. این موضوع دردسر جدیدی برای این شرکت بود. متاسفانه شرکت مادر موتورولا نیز در این میان سیاست‌های غلطی را دنبال کرد و نهایتا پس از این که گوگل موتورولا را تصاحب کرد، آن را به لنوو فروخت. این چرخه دست به دست شدن موتورولا و عدم ثبات آن در بازار منجر به شکست این کمپانی شد.

البته موتورولا همچنان پر قدرت به تولید گوشی های هوشمند میان رده و بعضا پرچمدار مشغول است و تمام تلاش خود را می‌کند. اما در هر حال جا ماندن این برند از بازار و ظهور برندهای خوشنام و معتبری همچون سامسونگ، اپل و شیائومی باعث شده تا رقابت برای آن بسیار سخت شود.

4. آمازون: نه چندان قوی

برند آمازون در تولید گوشی های هوشمند نیز فعالیت دارد، ولی متاسفانه چون محصولات این کمپانی در ایران وجود ندارد، شاید معرفی آن عجیب به نظر برسد؛ اما بد نیست نیم نگاهی هم به آن بیندازیم. تصور اکثر ما از آمازون یک فروشگاه اینترنتی بزرگ و ارائه دهنده خدمات ابری است، اما در حقیقت این گونه نیست.

جف بزوس در میان سودهای کلانی که این کمپانی به جیب می‌زند، می‌خواست وارد عرصه تولید گوشی های هوشمند نیز بشود، اما رونمایی از سری فایر فون این شرکت محبوبیت چندانی کسب نکرد و دلایل موجهی نیز داشت. اولین و مهم‌ترین دلیل شکست این کمپانی در تولید گوشی های هوشمند، عدم علاقه‌مندی مردم به خرید از شرکت آمازون است.

مردم سراسر جهان آمازون را به چشم یک فروشگاه بسیار بزرگ اینترنتی می‌بینند که قادر به رفع نیازهای آنهاست، اما در خصوص توانایی این کمپانی در بازار تولید اسمارت فون‌ها، شک و شبهه بسیاری وجود داشت. از طرفی عدم پشتیبانی گوشی‌های این کمپانی از طیف وسیعی از اپلیکیشن‌ها عامل دیگر عدم موفقیت آن بود.

طراحی، سومین عامل شکست این برند در حوزه تولیدات گوشی بود، زیرا در قیاس با سایر رقبا تولیدات آمازون واقعا حرفی برای گفتن نداشتند. قیمت‌ها نیز گران بودند و رغبتی برای خرید چنین گوشی‌هایی وجود نداشت. در چنین بازاری که روز به روز طیف تولیدات گوشی توسط سه غول بزرگ سامسونگ، اپل و شیائومی متنوع‌تر و باکیفیت‌تر می‌شود، ورود برندی همچون آمازون واقعا نامعقول است.

5. ال جی: تولیدکننده صفحه نمایش امروز و شکست خورده دیروز

از دیگر کمپانی‌هایی که با آن خاطره داریم و از گوشی‌های آن لذت برده‌ایم، ال جی است. اما این شرکت محبوب نیز در حال حاضر سهمی از بازار ندارد و حتی از بازار گوشی رسما کناره گرفته و به دیگر تولیدات مفید خود در این زمینه می‌پردازد. کمپانی محبوب و مشهور ال جی واقعا پتانسیل تبدیل شدن به یک رقیب جدی برای سایر برندها را داشت، اما به نوعی نمی‌خواست وارد این بازار شود.

سری گوشی‌های G2 این برند توانست موفقیت بسیاری کسب کند، ولی پس از آن برخی از گوشی‌ها مانند G4 و G5 موفقیتی کسب نکردند. برای مثال یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که مدل G4 داشت، بوت لوپ بود که صدای بسیاری از کاربران و مشتریان این کمپانی را درآورد.

از دیگر دلایل شکست این کمپانی نیز ادامه یافتن مشکل بوت لوپ در مدل‌های بعدی بود. همین عامل باعث شد تا کاربران از خرید گوشی های ال جی دلسرد شوند و در نتیجه به سمت سایر برندهای مطرح بروند. می‌توان برای ال جی دلایل دیگری نیز ذکر کرد. مثلا یکی از مشکلات دیگری که در تولیدات این کمپانی وجود داشت و ال جی زحمت چندانی برای رفع آن نمی‌کشید، تأخیر در بروزرسانی و آپدیت‌ها بود.

همچنین مشخصات سخت افزاری پایین و عدم هماهنگی با ترندهای بازار باعث شد تا رفته رفته این شرکت از بازار کناره‌گیری کند. همان‌طور که گفتیم ال جی رسما از این بازار انصراف داده، اما همچنان به پشتیبانی از چند مدل پرچمدار خود ادامه می‌دهد.

6. گوگل: نام آشنایی ناموفق

کمپانی گوگل را همه می‌شناسیم، زیرا صاحب همین سیستم عاملی که خیلی‌های ما در حال استفاده از آن هستیم است. گوگل همچنان به تولیدات خود در بازار گوشی‌ های هوشمند ادامه می‌دهد و حتی همین چند ماه پیش از گوشی پرچمدار خود به نام گوگل پیکسل 6 رونمایی کرد.

اولین گام این شرکت برای تولید اسمارت فون با سری نکسوس رقم خورد و این سری با همکاری برندهای مطرحی همچون سامسونگ، ال جی، اچ تی سی و هواوی تولید شد. پس از نکسوس برند پیکسل سر بر آورد که دارای سیستم سخت افزاری خاص خود یعنی تراشه تنسور بود.

شاید بتوان گفت که گوگل در زمینه تولید گوشی های هوشمند عملکرد خوبی دارد، اما مشکل آن در بخش بازاریابی و فروش محصولاتش است، نه ضعف‌های بزرگ در تولیدات. همچنین عرضه این سری از گوشی‌ها تنها در چند کشور خاص باعث شد تا سهم کمتری از بازار را تصاحب کند. متاسفانه با وجود مشخصات جذاب سری پیکسل و  به خصوص پیکسل 6 که از تراشه اختصاصی گوگل بهره می‌برد، بازار این گوشی رونق ندارد.

نظر شما درباره غول های شکست خورده صنعت موبایل چیست؟ البته به این لیست می‌توان موارد دیگری مانند اچ تی سی را نیز اضافه کرد. شما چه شرکت‌های دیگری را می‌شناسید که زمانی غول صنعت موبایل بودند و حالا حرفی برای گفتن ندارند؟ فکر می‌کنید شرکت‌هایی مانند اپل، سامسونگ و شیائومی که اکنون غول های دنیای موبایل هستند هم روزی به این سرنوشت دچار می‌شوند؟