فعالیتهای نظامی روسیه در چرنوبیل، بار دیگر سطح تشعشعات در این منطقه را افزایش داده که میتواند اثرات جبرانناپذیری را به همراه داشته باشد.
چرنوبیل که در حال حاضر شهری در قلمرو اوکراین محسوب میشود، بهدلیل وقوع بزرگترین فاجعه هستهای تاریخ که منجر به ذوب نیروگاه اتمی این شهر در 26 آوریل 1986 شد، بر سر زبانها افتاد. در طی انفجار ناشی از این حادثه و آتشسوزی هستهای راکتور که در هوای آزاد رخ داده بود، مقادیر عظیم تشعشات به شهرهای اطراف و سراسر اتحاد جماهیر شوروی سابق و اروپای غربی پخش شد.
طبق گزارش LiveScience، بلافاصله پس از وقوع فاجعه، 31 نفر جان خود را از دست دادند که در این میان بسیاری از آنها کارکنان آتشنشانی بودند که بهطور قهرمانانه و آگاهانه خود را در معرض سطوح مرگبار تشعشعات برای کمک به خاموش کردن آتش قرار دادند. علاوه بر این، در بین سالهای 1991 تا 2015، حدود 20 هزار نفر مورد سرطان تیروئید در بیماران زیر 18 سال گزارش شده که از فاجعه هستهای چرنوبیل ناشی شده بود.
پس از مهار آن فاجعه اتمی، منطقه ممنوعه چرنوبیل در اطراف نیروگاه هستهای به شعاع 30 کیلومتر ایجاد شد. براساس گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی، برخی از ساکنان شهر به خانههای خود بازگشتهاند و اکنون در مناطقی با سطح تشعشعات بیش از حد معمول زندگی میکنند.
زندگی ساکنان چرنوبیل، بار دیگر در سال 2022 در معرض خطر آسیب مستقیم قرار گرفته است. این بار تهدید نه بهخاطر ذوب هستهای، بلکه از تهاجم نظامی روسیه، در 22 فوریه ناشی شده است. نیروهای روسی در حال حاضر کنترل شهر و سایت راکتور را در دست دارند.
پیامدهای فعالیت نظامی روسیه در چرنوبیل
نیروهای روسیه و بلاروس از طریق بلاروس که کشور متحد روسیه واقع در مرز شمالی اوکراین است، وارد منطقه چرنوبیل شدند. ورودی این نقطه، در 90 کیلومتری شمال کیف، پایتخت اوکراین قرار دارد و مسیری سرراست و مستقیم را به کیف از طریق بلاروس ارائه میدهد.
این منطقه متروکه همچنین بهعنوان یک مکان مناسب برای حمله در نظر گرفته شده است، زیرا برای صدها یا هزاران وسیله نقلیه، قابلیت پارک در سایت وجود دارد. با اینحال، طبق گزارش Phys Org، حسگرهایی که توسط مرکز بومگردی چرنوبیل اوکراین برای نظارت بر شرایط در صورت آتشسوزی یا حوادث در این منطقه ممنوعه قرار گرفته، جهش قابل توجهی در سطوح تشعشات را به دنبال ورود نیروهای روسیه و بلاروس نشان میدهد.
متاسفانه سیستم حسگر به علت فعالیتهای نظامی دیگر کارایی ندارد. دلیل اصلی اختلال در عملکرد این است که فعالیت نیروها و توپخانهها، حاوی گرد و غبارهای حاوی آلایندههای رادیواکتیو از جمله سزیو 137، استرانسیم-90، پلوتونیوم، اورانیوم و آمریکیوم-241 بوده که همگی بهعنوان رادیونوکلئید شناخته میشوند. تمامی این آلایندهها در صورت استنشاق، سمی و سرطانزا هستند.
این بدان معناست که سربازان هر دو طرف و همچنین غیرنظامیان و کارگران اوکراینی مستقر در منطقه نیز بهطور بالقوه در معرض آسیبهای ناشی از رادیونوکلئیدها قرار دارند. همچنین گیاهان و جانوران ساکن این منطقه نیز ممکن است بهطور مجدد از اثرات بد قرارگیری در معرض تشعشات رنج ببرند. فاجعه چرنوبیل ممکن است در طی چند دهه گذشته بهطور موثر مهار شده باشد، اما اثرات نامطلوب طولانی آن میتواند باعث شود تا این زخم کهنه، یک بار دیگر سر باز کند.