نتایج به دست آمده از تحقیقات جدید نشان دادهاند که تغییر ساعت رسمی کشور، سلامت افراد را با خطرهای جدی مواجه میکند.
با آغاز بهار، ساعت رسمی برخی از کشورهای نیم کره شمالی تغییر میکند؛ این در صورتی است که کارشناسان به تازگی عنوان کردهاند این تغییر هیچ ضرورتی ندارند و تعدادی از مردم نیز با این اتفاق ناراحت میشوند. اما هماکنون و در شرایطی که شهروندان کشورها برای جلو بردن ساعت رسمی خود کسب آمادگی میکنند، نتایج به دست آمده از یک تحقیق جدید مشخص ساخته است که این تغییر ساعت میتواند برای سلامت افراد خطرناک باشد.
۶۳ درصد آمریکاییها موافق لغو تغییر ساعت رسمی هستند
ایالات متحده آمریکا یکی از کشورهایی است که ساعت رسمی خود را تغییر میدهد و تحقیق جدید نیز توسط محققان این کشور انجام شده است. تحقیق مذکور نشان میدهد که حدود یک سوم شهروندان آمریکا از تغییر دو مرتبهای ساعت رسمی کشورشان رضایت ندارند. ۶۳ درصد از آمریکاییها نیز به حذف کلی تغییر ساعت رأی موافق دادهاند. اما علاوه بر این، کارشناسان نیز این تغییر ساعت را یک خطر جدی برای سلامت افراد اعلام کردهاند.
دکتر بث آن ملو، استاد عصب شناسی مرکز پزشکی دانشگاه واندربیلت، در سال ۲۰۲۰ میلادی به همراه همکاران خود تحقیقی را انجام داده بود که نشان میداد تغییر ساعت فصلی منجر به افزایش حملات قلبی، کمخوابی نوجوانان و سکتههای مغزی میشود. اما این دانشمندان به تازگی و طی یک جلسه نیز مجددا از شواهدی پردهبرداری کردهاند که مشخص میسازند تغییر رسمی ساعت برای سلامت افراد خطرناک است.
جلو بردن ساعت سلامت افراد را به خطر میاندازد
با آغاز پاییز کشورها از ساعت تابستانی به ساعت استاندارد باز میگردند؛ یعنی ساعتها یک ساعت به عقب کشیده میشود که به گفته دانشمندان این تغییر، سلامت افراد را با خطرهای کمتری مواجه میکند. اگرچه ممکن است این تغییر تعادل زندگی برخی از افراد را به هم بریزد که این موضوع نیز با یک استراحت چند هفتهای حل خواهد شد. با وجود این، ظاهرا کشیدن ساعتها به جلو سلامتی افراد را با آسیبهای جدیتری مواجه میکند. طبق گفته دانشمندان، دلیل اصلی این موضوع این است که بدن ما انطباق کمتری با این ساعت پیدا میکند. به عبارت دیگر، با این که ساعت هشت صبح است، اما تصور میکنیم در ساعت ۷ قرار داریم. در حقیقت، بدن ما برای ماهها با ساعتی زندگی میکند که از ساعت واقعی جلوتر بوده و این مسئله بر درک شبانهروز تأثیر میگذارد. این به ویژه قابل توجه است، زیرا نور صبح برای کمک به تنظیم ریتم طبیعی بدن ارزشمند است، ما را بیدار میکند و هوشیاری مارا بهبود میبخشد.
دانشمندان عنوان میکنند که اگرچه تاکنون مشخص نشده این امر دقیقا به چه دلیل رخ میدهد، اما شاید دلیل اصلی آن تأثیر نور بر افزایش سطح کورتیزول باشد؛ هورمونی که پاسخ استرس را تعدیل میکند. همچنین این موضوع میتواند ناشی از تأثیر نور بر آمیگدال، بخشی از مغز که درگیر احساسات است. از طرفی دیگر، قرار گرفتن در معرض نور بعد از ظهر، باعث میشود ترشح ملاتونین در مغز به تأخیر بیفتد؛ هورمونی که خوابآلودگی را به همراه دارد. این موضوع میتواند ساعت خواب ما را کاهش دهد. لازم به ذکر است که این اثر میتواند حتی پس از این که اکثر افراد به از دست دادن یک ساعت خواب در شروع وقت تابستانی عادت کنند، ادامه یابد.
علاوه بر این بررسیهای صورت گرفته نشان دادهاند که این موضوع میتواند بلوغ افراد را نیز تحت تأثیر قرار دهد. بدن انسان در دوران بلوغ، آغاز به ترشح هورمونی به نام ملاتونین میکند که معمولا شدت ترشح آن در ساعات پایانی شب افزایش پیدا میکند. این تغییر ملاتونین تا سن ۲۰ سالگی ادامه پیدا میکند. اما تغییر ساعت رسمی، باعث میشود نوجوانان سیگنال طبیعی که به خوابیدن آنها کمک میکند را دیرتر دریافت کنند، زیرا در معرض مشکلات ناشی از نور طولانی شبانه روز هستند. علاوه بر این احتمال دارد که نوجوانان به دلایل مختلفی نظیر ورزش و فعالیتهای اجتماعی و همچنین برنامههای مدرسه با کمبود خواب مواجه شوند. مثلا تعداد زیادی از کودکان در حدود ساعت ۸ صبح یا زودتر به مدرسه میروند. با توجه به این موضوع مشخص میشود که بسیاری از جوانان یا با تأخیر از خواب بیدار میشوند یا در شرایطی که هوا کاملا تاریک است به مدرسه میروند.
آثار جغرافیایی تغییر ساعت رسمی
جغرافیا نیز میتواند در چگونگی تأثیر تغییر ساعت بر زندگی افراد نقش بهسزایی را ایفا کند. بر اساس نتایج به دست آمده از یک تحقیق، افرادی که مشغول به زندگی در لبه غربی یک منطقه زمانی هستند که خورشید در آنجا دیرتر طلوع و غروب میکند، در مقایسه با افراد ساکن در لبه شرقی همان منطقه، ساعت خوابشان کوتاهتر است. همچنین این تحقیق مشخص ساخت که افرادی که در حاشیه غربی زندگی میکردند بیشتر به مواردی نظیر بیماریهای قلبی، دیابت، چاقی و سرطان سینه مبتلا بودند و همچنین درآمدشان نیز پایینتر بوده و هزینههای مراقبتهای بهداشتی بالاتری داشتند. علاوه بر این برخی تحقیقات دیگر حاکی از آن هستند که شمار مبتلایان به برخی سرطانهای دیگر نیز در لبه غربی منطقه زمانی بالاتر است.
طبق گفته دانشمندان، کمخوابی مزمن به همراه ناهماهنگی شبانهروزی میتواند دلیل اصلی این مشکلات باشد. ناهماهنگی شبانهروزی به عدم تطابق در زمانبندی بین ریتمهای بیولوژیکی ما و دنیای خارج اشاره دارد. به معنای دیگر، افراد کارهای روزانه خود از قبیل رفتن به مدرسه و همچنین خواب را با ساعت تنظیم میکند نه طلوع و غروب خورشید. این بدان معناست که ما وقتی از یک ساعت رسمی در یک محیط جغرافیایی با منطقه زمانی وسیع استفاده میکنیم، این خود به خود یک اختلاف در زمان واقعی ایجاد میکند. مثلا کشوری که در یک ساعت زمانی کامل قرار دارد، اختلاف شرق و غرب آن به صورت واقعی یک ساعت خواهد بود و این در صورتی است که شهروندان هر دو منطقه با یک ساعت رسمی زندگی میکنند. اکنون اگر این مسئله را با تغییر ساعت فصلی همراه کنید پی خواهید برد که مثلا افرادی که مشغول به زندگی در مناطق غربی هستند چقدر باید زودتر و در تاریکی بیدار شوند.
تغییر ساعت فصلی از چه زمانی آغاز شد؟
کنگره ایالات متحده آمریکا به منظور بهینهسازی مصرف انرژی در تابستان، طرحی را طی جنگ جهانی اول به تصویب رساند که این طرح در طول جنگ جهانی دوم و همچنین در اوایل دهه ۱۹۷۰ و همزمان با بحران انرژی نیز به اجرا درآمد. ایده این بود که با استفاده از نور اضافی بعد از ظهر تابستان دیگر به روشنایی الکتریکی احتیاجی نخواهد بود و در نتیجه مصرف انرژی کاهش پیدا میکند. این ایده چندان صحیح به نظر نمیرسد، زیرا در صبح زمستان ممکن است مردم بیشتر به گرمایش احتیاج پیدا کنند، این در صورتی است که در اواخر بعد از ظهر تابستان نیز ممکن است به تهویه مطبوع احتیاج بیشتری باشد.
یکی از مسائل دیگری که طرفداران این ایده به آن اشاره میکردند این بود که میزان جرم و جنایت طی روز و در روشنایی کاهش پیدا میکند. این در صورتی است که بررسیها نشان دادهاند این تغییر بسیار اندک است و در واقع تأثیرات منفی اینکار بر سلامتی افراد بسیار چشمگیرتر است. به دنبال پایان جنگ جهانی دوم، دولتهای ایالتی مسئولیت تعیین تاریخ شروع و پایان برای ساعت تابستانی را بر عهده گرفتند. اما این کار باعث ایجاد مشکلات جدی در برنامهریزی و ایمنی راه آهنها شد و نهایتا در سال ۱۹۶۶ کنگره تصمیم گرفت قانون زمان یکنواخت را به تصویب رساند. این قانون تاریخهای سراسری ساعت تابستانی را از آخرین یکشنبه آوریل تا آخرین یکشنبه اکتبر تعیین کرد.
کنگره در سال ۲۰۰۷ تصمیم گرفت در قانون زمان یکنواخت تغییراتی ایجاد کند که مطابق با آن ساعت تابستانی از دومین یکشنبه ماه مارس به اولین یکشنبه ماه نوامبر افزایش یافت و همچنان نیز شاهد این تاریخها هستیم. با این وجود، این قانون دست ایالتها را برای عدم تغییر ساعت باز گذاشته است. مثلا جزایر ماریانای شمالی، جزایر ویرجین، گوام، ساموآی آمریکایی، آریزونا و هاوایی به همراه پورتوریکو با ساعت دائمی کارهای خود را پیش میبرند. این در صورتی است که برخی ایالتهای دیگر نیز در تلاش برای پیوستن به ساعت دائمی هستند.
ساعت تابستانی باید لغو شود
با تمام این اوصاف، آمریکاییهای بر سر این که آیا ساعت استاندارد بهتر است یا ساعت دائمی، اختلاف نظر دارند. به گفته دکتر بث آن مالو و همکارانش، ساعت دائمی با سلامت افراد همخوانی بیشتری دارد و به همین خاطر از این ساعت حمایت میکنند. زمان استاندارد تقریبا نزدیک به نور طبیعی است و خورشید مستقیم در ظهر یا نزدیک ظهر، درست در بالای سر ما قرار میگیرد. در مقابل، در زمان تابستان از مارس تا نوامبر، نور طبیعی یک ساعت بعد به طور غیر طبیعی تغییر میکند. با توجه به این که شواهد زیادی مبنی بر ناسالم و غیر طبیعی بودن ساعت تابستانی وجود دارد، دانشمندان معتقدند که باید ساعت استاندارد دائمی اعمال شود و ساعت تابستانی به صورت کلی حذف شود.