کاوشگر استقامت – Perseverance اخیرا شاهد یک خورشید گرفتگی در مریخ بود. حالا ناسا این ویدیوی ناب را در معرض دید عموم قرار داده است.
همزمان که ما با نگاه به آسمان، در جستجوی سیارات دیگر هستیم؛ آسمان مریخ هم دستکم یک نظارهگر دارد: کاوشگر استقامت ناسا که در سیصد و نود و هفتمین روز ماموریتش (13 فروردین)، فیلم خورشید گرفتگی در مریخ را ضبط کرد.
این کسوف، با گذر قمر فوبوس مریخ از مقابل خورشید ایجاد شد. از آنجایی که فوبوس بسیار کوچکتر از ماه زمین است، این خورشید گرفتگی فقط 40 ثانیه طول کشید. در ویدیو، فرم نامنظم این قمر را میبینید که کمی کشیده یا به قول ناسا، سیبزمینی شکل است.
این واضحترین گذر فوبوس از مقابل خورشید با بالاترین نرخ فریم است که تاکنون ضبط شده و مریخ نورد استقامت برای این مهم، از دوربین علمی اصلی خود، Mastcam-Z استفاده کرد. این ابزار، نسخه ارتقایافتهی دوربینی است که روی دیگر مریخ نورد فعلی ناسا، کنجکاوی یا Curiosity قرار دارد. نتیجه، ثبت جزئیاتی بیسابقه بود که برای رچل هاسون، یکی از اپراتورهای دوربین این ماموریت هم قابل باور نیست:
من میدانستم چیزی خوبی از آب در خواهد آمد؛ ولی انتظار نداشتم اینقدر معرکه باشد.
هاسون و تیمش، ابتدا تصاویر رزولوشن پایین این رویداد را دیدند وقتی تصاویر رزولوشن بالا به دستشان رسید، ذوقزده شدند. او در توصیف حس و حالش میگوید: «مثل جشن تولد یا تعطیلات، لذتبخش بود. مانند وقتی که شما میدانید در انتظار چه چیزی هستید؛ ولی باز هم با دیدن محصول نهایی، سورپرایز میشوید».
درباره مریخ و قمرهایش
سیاره سرخ دو قمر به اسامی فوبوس (Phobos) و دیموس (Deimos) دارد. بررسی خورشید گرفتگی در مریخ میتواند اطلاعات غافلگیرکنندهای را درباره این سیاره فاش کند.
طول فوبوس کمتر از 28 کیلومتر است؛ اما خیلی نزدیک به مریخ میچرخد و همین امر، باعث ایجاد یک اثر متقابل میشود. این قمر روی مرکز سیاره یک نیروی کششی اعمال میکند و در سوی مقابل، مریخ هم فوبوس را به سمت خود میکشد. با تحلیل تعامل برقرار بین این دو، دانشمندان میتوانند درک بهتری از اجزای داخلی مریخ پیدا کنند.
ولی این رابطه، پایان تلخی خواهد داشت؛ فوبوس آنقدر به سطح مریخ نزدیک میشود که از بین خواهد رفت. البته یک تئوری دیگر هم وجود دارد: اینکه قمر به قطعات کوچکتری تقسیم شود و یک حلقه به دور سیاره تشکیل دهد.
به هر حال، عاقبت این ماجرا حدود 70 میلیون سال بعد مشخص خواهد شد؛ اما فعلا، محققان در حال تحسین این کسوف مریخی و جمعآوری تمام اطلاعات ممکن از آن هستند.