به گفته وزیر ارتباطات به زودی سرعت اینترنت ارتقای چشمگیری پیدا خواهد کرد و تا 30 پله افزایش رتبه خواهیم داشت. جزئیات را در ادامه بخوانید.
از زمانی که دولت جدید روی کار آمده و کابینه خود را مشخص کرده، وعده دادن در زمینههای مختلف بسیار زیاد شده، ولی این که آیا در عمل هم این وعدهها اجرایی شده یا خیر مسئلهای است که خود نیازمند چندین مطلب تفصیلی است. با این حال وزیر ارتباطات، آقای عیسی زارع پور از بدو ورود به وزارت ارتباطات وعده داده بود که ایران را در مبحث سرعت اینترنت به پای قدرتهای جهانی میرساند.
ارتقای 30 پلهای سرعت اینترنت
به گفته وزیر ارتباطات فعلی، هدفگذاریهای این وزارتخانه این است که در حال حاضر سرعت اینترنت ثابت و همراه را بهبود قابل توجهی ببخشند. در دولت سیزدهم دو برنامه کلی برای این مهم در نظر گرفته شده و آن این که در وهله اول سرعت اینترنت همراه 20 پله ارتقا و سرعت اینترنت ثابت هم تا 30 پله ارتقا را به چشم ببیند. زارع پور معتقد است با راه اندازی فیبر نوری به زودی به جمع 50 کشور برتر جدول خواهیم رسید.
مدتی پیش زارع پور به یک برنامه تلویزیونی دعوت شد و در این برنامه که حول محور روند توسعه دولت الکترونیک و هوشمند بود، درباره الکترونیکی شدن اکثر سرویسهای امروزی صحبت کرد و با تعریفی از آنها موضوع بحث خود را ادامه داد. بنا بر آنچه وزیر ارتباطات در این برنامه گفته، دولت الکترونیک یکی از اهداف مهمی بوده که از دولت دوازدهم شروع و در دولت سیزدهم به اوج خود رسیده است. زارع پور در ادامه افزود:
دولت هوشمند و الکترونیکی در دولت سیزدهم بیش از گذشته در دستور کار بوده و هماکنون نیز پرقدرت در جریان است. به عبارتی دولت الکترونیکی یعنی ارائه خدمات عمومی و دولتی به مردم جامعه با استفاده از فناوری اطلاعات. 20 سالی میشود که روند الکترونیکی شدن آغاز شده و هماکنون حدود 40 درصد از امور دولتی به صورت هوشمند و الکترونیکی انجام میشود. البته کیفیت این خدمات به گونهای است که همچنان نیاز به مراجعه حضوری مردم وجود دارد.
گفتنی است که کشور ما در رتبهبندی توسعه دولت الکترونیک جایگاه 89 جهان را از آن خود کرده و همچنین از میان 193 کشور جهان در میزان مشارکت مردم با استفاده از ابزارهای دیجیتال نیز رتبه 118 را به خود اختصاص دادهایم. زارع پور توضیح میدهد که مرجعی بینالمللی هر دو سال یک مرتبه تلاش میکند تا کشورها را بر اساس الکترونیکی شدن دولت مورد بررسی قرار دهد و ایران در سال 2020 رتبه 89 را کسب کرده است. وزیر ارتباطات همچنین برنامه دارد تا چهار سال دیگر ایران را از رتبه 193 جهان به 163 برساند.
یکی از مشکلات امروزه، فسادی است که در پی امضاهای طلایی به وجود میآید و همچون قارچ رشد میکند. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در همین راستا اعلام کرد تمام دولتهای دنیا به سمت هوشمندسازی دولت و استقرار این مهم در حال حرکت هستند. اگر میخواهیم بار دولت را سبکتر از هر زمان دیگری کنیم و جلوی فساد در امضاهای طلایی را بگیریم، باید حتما به سمت الکترونیکیسازی پیش برویم.
زارع پور معتقد است هماکنون گامهای مهمی در راستای هوشمندسازی برداشته شده است. به عقیده وی دولت هوشمند یعنی این که بخواهیم تصمیمهای انسانی را حذف و بر اساس دادهها و آمار کار کنیم. وی در ادامه درباره خدماتی که در دولت الکترونیک انجام میشود گفت:
در دولت الکترونیکی همان خدمتی که در گذشته به شکل سنتی ارائه میشد را برخط انجام میدهند و در این فرآیند مراجعه حضوری مردم حذف میشود. برای رسیدن به این هدف باید پایگاههای داده دستگاهها به هم متصل شوند و به جای این که روزها، هفتهها و حتی ماهها وقت مردم تلف شود، تصمیمها بهسرعت بر مبنای اطلاعات واقعی گرفته و خدمات ارائه میشود.
یکی از سوالهای مهمی که درباره دولت هوشمند و الکترونیک پرسیده میشود این است که چرا تا به امروز رویه هوشمندسازی دولت به خوبی پیش نرفته و شاهد یک دولت یکپارچه الکترونیک نیستیم؟ زارع پور در این خصوص توضیح میدهد که از جمله موانع عدم توسعه دولت الکترونیک، عدم همکاری دستگاههای مختلف با یکدیگر است.
وی همچنین یکسری دلیل برای این عدم هماهنگی عنوان میکند که عبارتند از: فقدان ساختار سازمانی مناسب، وجود نداشتن آمادگی سازمانها، کمبود نیروی انسانی متخصص، قرار نگرفتن در اولویت مدیران دستگاهها، نگاه سنتی و مقاومتهای موجود و عدم تعامل دستگاهها برای ارائه دادهها به یکدیگر.
خدمات در دولت هوشمند مبتنی بر داده است
یکی از مهمترین مسائلی که در مورد دولت هوشمند و الکترونیک وجود دارد، مسئله احراز هویت افراد است. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز در خصوص تجربه راهاندازی احراز هویت صحبت کرده و بیان داشته در صورتی که دستگاههای مختلف بتوانند چنین اتصالات و ارتباطاتی را با یکدیگر داشته باشند و این هماهنگی بین دستگاههای مختلف صورت بگیرد، میتوانیم شاهد استقرار دولت هوشمند باشیم. وی در ادامه افزود:
در زمان خدمت خود در قوه قضاییه، با استفاده از هوش مصنوعی این کار را انجام دادیم. اما شاهبیت دولت هوشمند ارائه خدمات مبتنی بر داده است و باید مداخلات انسانی به حداقل برسد و با سرعت و کیفیت مناسب در هر ساعت از شبانهروز در دسترس مردم باشد.
به گفته عیسی زارع پور، موانع مختلفی بر سر راه توسعه دولت هوشمند و الکترونیک وجود دارد که یکی از آنها نبود زیرساخت مناسب در دستگاههای مختلف کشوری است. در واقع در برخی از این دستگاهها نه نیروی انسانی متخصص وجود دارد و نه هزینه و بودجهای برای این کار در دسترس است و به همین دلیل ظرفیتها در این دستگاهها به یک اندازه نیست.
دومین مسئله یا مانعی که بر سر این راه وجود دارد، بی توجهی مدیران آن دستگاه ذیربط نسبت به الکترونیکی شدن است. در هر دستگاهی که به این صورت کار کند و خدمات را به صورت دیجیتالی ارائه ندهد، تحول واژهای بیهوده است. البته در برخی از دستگاهها نیز برای الکترونیکی شدن باید مقاومت مدیران و دیدگاههای سنتی آنها را شکست.
متاسفانه در برخی از این دستگاهها هیچگونه تعاملی صورت نمیگیرد و بسیاری از آنها در تبادل اطلاعات با یکدیگر مشکل دارند و گویی اطلاعات مردم به نام آنها است که از ارائه آن به سایر دستگاهها امتناع میکنند. هر اطلاعاتی که در یک دستگاه ثبت میشود متعلق به مردم است و باید در اختیار آنها قرار بگیرد.
به عقیده وزیر ارتباطات فعلی تنها راهی که میتوان به وسیله آن دستگاههای مختلف را یکپارچه کرد و تمامی اهداف را عملی ساخت، دستور رئیس جمهور و معاون اول ایشان است. زارع پور در ادامه بیان کرد رئیس جمهور پیشتر تأکید داشتهاند که اطلاعات باید به صورت ملی باشد:
رئیسجمهوری تأکید کردند که دادهها و اطلاعات مردم در دستگاهها متعلق به بیتالمال و همه دستگاهها است و باید از آنها برای ارائه خدمات بهتر به مردم استفاده شود.
به گفته این مقام مسئول، در سال 97 کمیتهای به نام کمیته تعاملپذیری دولت الکترونیک راهاندازی شده و این کار حرکت ارزشمندی است که بین این دستگاهها تعامل صورت بگیرد. متاسفانه در این خصوص که اگر دستگاهها از ارائه اطلاعات امتناع کنند چه ضمانت اجرایی در انتظار آنها است، مطلبی منتشر نشده ولی به تازگی باخبر شدهایم که قرار است ماجرای عدم انتشار اطلاعات توسط دستگاههای کشوری جرمانگاری شود. در صورتی که این طرح به شکل قانون درآید پروسه مربوطه با سرعت بیشتری کار میکند. زارع پور افزود:
در مرکز ملی تبادل سرویس بیش از ۲۰۰ سرویس ارائه میشود و در سال گذشته بیش از سه میلیارد بار از این سرویسها استفاده شده است. این سرویسها از طرف دستگاههای دولتی به سایر دستگاههای دولتی، کسبوکارها و مردم ارائه شده است.
به گفته وی، اکثر سرویسهای مذکور از طریق بخشهای خصوصی در قالب خدمتی خاص به مردم ارائه میشود. گفته شده به تازگی با همکاری برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی، طرحی به نام داده و اطلاعات ملی در مجلس تهیه شده و هماکنون در دستور کار صحن علنی قرار دارد. بر اساس این طرح کسانی که در تعاملپذیری دستگاهها با یکدیگر همکاری و مشارکت نمیکنند باید بدانند که این موضوع جرمانگاری میشود و در این صورت بالاترین مجازات برای وی در نظر گرفته خواهد شد.
دستگاههای اجرایی و مرکز فناوری اطلاعات و امنیت فضای مجازی
برای تسریع روند هوشمندسازی دولت الکترونیک اقدامات بسیاری در حال انجام است و یکی از مهمترین آنها مصوبه شورای فناوری اطلاعات است. به گفته زارع پور قرار است بر اساس این مصوبه اصلاحاتی در ساختار مراکز فناوری اطلاعات صورت بگیرد و همچنین مصوب شده در تمامی دستگاههای اجرایی کشور باید مرکز فناوری اطلاعات و امنیت فضای مجازی در بالاترین سطح یک سازمان و با نظارت رئیس آن دستگاه تأسیس شود. وی در ادامه راجع به تکلیف قانونی راهاندازی پنجره ملی خدمات گفت:
برای این که به دستگاهها نشان بدهیم این کار شدنی است. خود «پنجره هوشمند ملی» را هشت ماه زودتر از و در اردیبهشت ماه، در هفته جهانی ارتباطات بهصورت آزمایشی راهاندازی کردیم. حدود ۱۰ دستگاه اصلی از ۱۷۰ دستگاه اصلی و چند دستگاه فرعی به این پنجره متصل شدند و مردم میتوانند با ارائه اطلاعات فردی و تائید اطلاعات از تمام خدمات ارائه شده توسط این دستگاهها استفاده کنند. به این واسطه کاربر یک مرتبه وارد این سامانه میشود و برای دفعات بعد میتواند با یک بار احراز هویت به خدمات تمام این دستگاهها که بهشکل الکترونیکی ارائه شده، دسترسی پیدا کند.
طبق اعلام وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات برخی از دستگاههایی که به پنجره ملی خدمات دولت هوشمند متصل شدهاند عبارتند از: سازمان امور مالیاتی، وزارت فرهنگ، سازمان بهزیستی، تأمین اجتماعی، وزارت اقتصاد و کمیته امداد و بنیاد شهید. زارع پور در ادامه از سازمان صدا و سیما درخواست کرد که در لیست مطالبهگریهای خود و تا شهریور ماه سال جاری موضوع تحقق پنجره واحد خدمات را بگنجاند.
علت نارضایتی مردم از کیفیت اینترنت چیست؟
یکی از مشکلاتی که این روزها گریبانگیر مردم شده، سرعت و کیفیت اینترنت است. برای این که دولت هوشمند و الکترونیک نیز پیشرفت کند و توسعه یابد باید سرعت اینترنت بالا و کیفیت آن نیز عالی باشد. زارع پور در مواجهه با این سوال که در چنین شرایطی باید چه کرد توضیح میدهد:
برای این که بر بستر اینترنت خدمات به بهترین شکل ممکن ارائه شود باید سرعت و کیفیت اینترنت در بهترین حالت ممکن باشند. در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تلاش ما این است که هر دو مسئله ارتباطات و فناری اطلاعات که بالهای اصلی شبکه ملی اطلاعات هستند را در کنار هم توسعه دهیم. تلاش میکنیم تا کیفیت اینترنت را بهبود بخشیم تا خدمات به بهترین شکل ممکن در اختیار مردم قرار بگیرند.
به عقیده عیسی زارع پور در شرایط حال حاضر کشور، سرعت اینترنت متأثر از عوامل زیادی است. برخی از عوامل مذکور ریشه در گذشته دارند و از آنها چشمپوشی شده است. در کشورهای دیگر ارتباطات ثابت بیشتر ترافیک خارجیها را تشکیل میدهد، ولی طبق معمول این مورد در کشور ما وجود ندارد.
به گفته وزیر ارتباطات همواره بهبود اوضاع اینترنت همراه راحتتر از اینترنت ثابت بوده و برای این کار باید فیبرکشیهای زیادی انجام شود تا حاصل کار درست از آب دربیاید. اگرچه اینترنت سیار خوب است و میتواند تا حدودی مشکلات را حل کند، اما توانایی به دوش کشیدن بار اصلی شبکه را ندارد. زارع پور در ادامه گفت:
در برهههایی تصمیمگیران حوزه ارتباطات به سمت توسعه اینترنت همراه رفتند، در حالی که فرکانسهای این حوزه دارای محدودیتهایی است. تلاشهایی برای حل مشکل اینترنت داشتهایم و سعی کردهایم اینترنت همراه را ارتقا داده و فرکانسهای جدیدی مثل ۲۳۰۰ را به اپراتورها واگذار کنیم تا در کوتاهمدت، مشکل اینترنت حل شود، اما نسخه شفابخش حل مشکلات مربوط به سرعت شبکه، راهاندازی و تکمیل پروژه ملی فیبرنوری منازل و کسبوکارها است.
به گفته او وزارت ارتباطات در نظر دارد پیش از آن که دولت سیزدهم تمام شود، 20 میلیون پورت فیبر نوری برای منازل و کسب و کارها انجام شود. همچنین گفته شده در قانون بودجه برخی از سازمانها مانند وزارت نیرو و شهرداریها ملزم شدهاند تا با دستگاههای دیگر همکاری لازم را به عمل آورند. زارع پور میگوید:
در فاز اول پروژه فیبرنوری، سرعت هزار مگابیتبرثانیه را در شهرهای قم، بوشهر و مشهد تست کردیم و آن را به تمام شهرهای کشور تسری خواهیم داد؛ زیرا اعتقاد داریم مردم ما شایسته سرعتهای اینچنینی هستند. آخرین رتبهبندی سایت اسپیدتست نشان میدهد، بر اساس شاخص میانه، سرعت اینترنت ثابت ۱۰ درصد و اینترنت سیار ۲۰ درصد نسبت به شهریور سال گذشته افزایش پیدا کرده است. هدفگذاری ما این است که بتوانیم در دولت سیزدهم سرعت اینترنت همراه را ۲۰ رتبه و اینترنت ثابت را ۳۰ پله ارتقا دهیم و در نهایت با تکمیل پروژه فیبرنوری به جمع ۵۰ کشور بالای این جدول بپیوندیم.