شیوه فروش عجیب لوازم خانگی ایرانی به مردم؛ امروز پول بده، 90 روز دیگر تحویل بگیر!

ماجرای شیوه فروش عجیب لوازم خانگی ایرانی چیست؟ گفته می‌شود تولیدکنندگان پس از دریافت پول مشتری کالا را با تأخیر 90 روزه تحویل می‌دهند.

ممنوعیت‌ها در واردات لوازم خانگی طی سال‌های اخیر باعث شده تا مشکلات زیادی برای خریداران پیش بیاید. دولت وقتی که واردات لوازم خانگی را ممنوع کرد، قصد داشت به تولیدکنندگان لوازم خانگی در ایران کمک کند تا محصولات داخلی به فروش برسند و بازار کار آنها رونق پیدا کند، اما متاسفانه همچون بازار خودرو، انحصار به وجود آمد.

شیوه فروش عجیب لوازم خانگی ایرانی

هم‌اکنون اوضاع به قدری آشفته است که هر تولیدکننده‌ای ساز خود را می‌زند و هیچ نهادی از جمله وزارت صمت نظارت خاصی روی آنها ندارد. حالا علاوه بر افزایش قیمت‌ها، تولیدکنندگان در عرضه محصولات خود کم‌کاری می‌کنند و مردم نیز گله‌مند شده‌اند. از جمله مشکلاتی که این روزها گریبان‌گیر بازار لوازم خانگی شده این است که خریداران لوازم خانگی مورد نیاز خود را می‌خرند ولی تولیدکنندگان در تحویل کالا تا سه ماه تأخیر می‌کنند.

مشکل اصلی جایی است که فروشندگان یا نمایندگی یک برند لوازم خانگی وقتی در حال فروش کالا است تأکید می‌کند طی این 90 روز یا سه ماه اگر قیمت‌ها رشد کنند باید مابه‌التفاوت را خریداران بپردازند. بنابراین در شرایط کنونی فروشندگان لوازم خانگی به دو طریق کالای خود را به فروش می‌رسانند.

عده‌ای از آنها هنگام خرید به مشتری اعلام می‌کنند که کالا در هر حالت تا سه ماه دیگر به دست آنها خواهد رسید و اگر طی این مدت قیمت محصول افزایش یابد، مشتری باید سود فروشنده را بپردازد. در این روش فروشنده برای خریدار فاکتور صادر نمی‌کند تا این که خریدار این روش را بپذیرد.

در روش دوم فروشنده می‌داند که کارخانه قادر به تحویل کالا در موعد مقرر نیست، ولی به خریدار کالا را می‌فروشد و پس از آن که کار از کار گذشت به مشتری اعلام می‌کند که کالا تا 90 روز دیگر به دست آنها خواهد رسید. در واقع در این روش مشتری چاره‌ای جز صبر کردن ندارد. بدی ماجرا آنجاست که خریدار در هیچ‌یک از این روش‌ها نمی‌تواند پول خود را پس بگیرد، چرا که فروشنده می‌گوید ملبغ را به حساب کارخانه واریز کرده و امکان مرجوعی آن وجود ندارد.

متاسفانه مردم در مقطع کنونی نمی‌توانند کاری کنند، چرا که هم واردات لوازم خانگی ممنوع است و هم توانایی قانونی و نظارتی ندارند. به نظر می‌رسد دو راه حل برای این که چنین مشکلی از ریشه درست شود وجود دارد: یا باید واردات از کشورهای دیگر آزاد شود تا مردم بتوانند بین برند ایرانی و خارجی یکی را انتخاب کنند یا باید نهادهای نظارتی و اجرایی فکری به حال کم‌کاری‌های کارخانه‌ها و فروشندگان بکنند. مردم هم در این شرایط منتظر هستند بلکه سازمان حمایت و تعزیرات کاری کند.

نمایندگی‌ها و فروشگاه‌ها چه تخلفاتی دارند؟

پیرو انتشار خبر کم‌کاری فروشندگان و تولیدکنندگان برای تأخیر در تحویل کالا به مشتریان، رئیس اتحادیه لوازم خانگی، اکبر پازوکی بیان داشت که این ماجرا متاسفانه صحت دارد و همچنین توضیح داد که تأخیر در تحویل لوازم خانگی توسط فروشگاه‌های زیرمجموعه تولیدکنندگان لوازم خانگی امری رایج است که شوربختانه اتفاق می‌افتد.

به گفته پازوکی، وقتی مردم برای خرید کالا سراغ واحد صنفی بروند، بدون هیچ‌گونه تأخیری کالای مورد نظرشان را انتخاب می‌کنند و با خود می‌برند، اما وقتی پای نمایندگی و فروشگاه‌ها به میان می‌آید وضعیت طور دیگری می‌شود. در این موارد به خریداران گفته می‌شود کالای آنها با تأخیر می‌رسد و طی یک دوره زمانی 90 روزه تحویل مشتری داده می‌شود.

اکبر پازوکی در ادامه گفته‌های خود تأکید کرد که بر اساس قانون سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان هیچ فروشگاه و مغازه‌ای حق ندارد اقدام به فروش کالایی کند که در انبارش موجود نیست. پازوکی گفته این امر قطعا تخلف محسوب می‌شود و تصریح کرده:

اگر فروشگاه یا مغازه‌ای چنین اقدامی انجام دهد خریدار می‌تواند شکایت کند؛ چرا که کار فروشگاه و مغازه‌دار غیرقانونی است. فروشگاه یا نمایندگی موظف است کالایی که موجود دارد را به مردم عرضه کند. اما اگر در قرارداد یا فاکتور، فروشنده این موضوع را با خریدار مطرح کرده و توافق حاصل شده، عملا پیش فروش صورت گرفته و این امر بر خلاف قانون نیست؛ ولی باید دید که فروشگاه یا نمایندگی مجوز پیش فروش لوازم خانگی را دارد یا خیر؟ اگر ندارد تخلف کرده است.

رئیس اتحادیه لوازم خانگی اکبر پازوکی ادامه داد این حق مشتری است که بداند کالایی که خریده چه موقع به دستش می‌رسد. بنابراین اگر مشتری این مورد را نداند و فروشنده نیز راجع به آن توضیحی نداده باشد، فروش چالش داشته است. خریداران باید راجع به حق و حقوق خود مطلع باشند و بدانند که اگر چنین اتفاقی رخ داده می‌توانند حتما شکایت کنند.

وی همچنین تأکید کرد شکایت را می‌توان از طریق سازمان صنعت، معدن و تجارت انجام داد. مقام رسیدگی کننده به شکایات مردمی اتحادیه لوازم خانگی است. به عقیده پازوکی در فروشگاه‌ها و واحدهای صنفی سطح شهر چنین مشکلاتی رخ نمی‌دهد و متاسفانه چنین کم‌کاری‌هایی از طرف کارخانه‌های لوازم خانگی پدید می‌آید. پازوکی در ادامه بیان داشت:

به نظر می‌رسد از شهریورماه مشکل حل خواهد شد و دیگر شاهد تأخیر در دریافت کالا از سوی مشتری نخواهیم بود.

تولیدکنندگان با دولت همکاری نمی‌کنند

پیش‌تر صحبت این بود که واحدهای صنفی فروش لوازم خانگی ناراضی و گله‌مند بودند و عقیده داشتند تولیدکنندگان لوازم خانگی اصلا توجهی به عرضه زودهنگام و سر وقت کالاهای خود ندارند و حالا همان‌طور که می‌بینیم مردم هم در کنار واحدهای صنفی قرار گرفته‌اند.

متاسفانه در شرایط کنونی دولت دنبال این است که کالاهای قاچاق در سطح کشور را پیدا کند و کد شناسه آنها را در بیاورد؛ اما در همین شرایط تولیدکنندگان لوازم خانگی همکاری درستی با نهادهای دولتی ندارند و طوری با مردم برخورد می‌کنند که گویی قصد دارند مردم را نسبت به کالاهای داخلی بدبین کنند.

بازار لوازم خانگی دچار انحصار شده

یکی از فروشندگان لوازم خانگی در شرق تهران می‌گوید حدود 15 ماه است که تولیدکنندگان لوازم خانگی به او کالاهایی نظیر یخچال، ساید بای ساید و فریزر نداده‌اند. درد آنجاست که تا سه سال پیش وقتی واحدهای صنفی لیست نیازمندی‌های خود را برای تولیدکننده لوازم خانگی می‌فرستادند، آنها در کوتاه‌ترین زمان ممکن کالا را تحویل می‌دادند، ولی در حال حاضر شاهد آن هستیم که واحد عرضه کالا طی ماه‌های اخیر از ارسال کالا به واحدهای صنفی اجتناب می‌کنند.

اگر دقت کنید هم‌اکنون اغلب فروشندگان واحدهای صنفی طی سال‌های اخیر از فروش کالاهای بزرگ به سمت فروش لوازم خانگی خرد رفته‌اند. این فروشنده در ادامه بیان داشت:

برخی از توزیع کنندگان لوازم خانگی داخلی به ما می‌گویند که شما سفارش و پول را از مشتری بگیرید و پس از آن کالا تحویل داده می‌شود؛ اما وقتی کالایی برای نمایش در مغازه نیست، چگونه می‌توان آن را فروخت؟ به نظر می‌رسد سیاستی که تولیدکنندگان لوازم خانگی داخلی دنبال می‌کنند، تنها حرکت به سمت انحصار است.

کیفیت لوازم خانگی بد و مردم هم ناراضی

اگر نگاهی به صنعت لوازم خانگی بیندازید متوجه خواهید شد که شباهت‌های زیادی به صنعت خودروسازی در چند سال اخیر داشته است. هم‌اکنون صنعت خودروسازی چون رقیبی نداشته و دچار انحصار شده نه دارای محصولات باکیفیتی است و نه قیمت محصولات آن اقتصادی و مناسب مردم است.

حالا اما صنعت تولید لوازم خانگی هم به سمت انحصار در حرکت است و از آنجایی که واردات لوازم خانگی ممنوع شده، کیفیت کالاها پایین آمده و رقیب قدرتمندی نیز در بازار وجود ندارد. بنابراین تولید این روزهای تولیدکنندگان لوازم خانگی صرفا رفع تکلیف و کسب درآمد هنگفت است.

همان‌طور که مشاهده کردیم در حال حاضر هم کیفیت لوازم خانگی مورد قبول مشتری نیست و هم تأخیرهای زیاد در تحویل کالا آزاردهنده شده و داد مشتریان را درآورده است. اگر این شرایط همچنان ادامه پیدا کند باید به دوران افول لوازم خانگی در ایران فکر کرد. در همین راستا با یکی از تولیدکنندگان لوازم خانگی صحبت شده و وی گفته است:

ما نمی‌خواهیم مردم را اذیت کنیم. در مقطع فعلی مجبور هستیم که برخی از لوازم خانگی را با تأخیر تحویل دهیم، چرا که تولید به دلیل کمبود مواد اولیه، کاهش پیدا کرده است؛ به زودی و با تأمین مواد اولیه این مشکل حل خواهد شد و کالاها با فوریت به دست مردم خواهد رسید. تأخیر در تحویل لوازم خانگی محدود به چند قلم کالا است و سایر کالاها هنگام خرید به مشتری تحویل داده می‌شود.

البته اعتقاد و ادعای فروشندگان، واحدهای صنفی و مشتریان چیز دیگری است و آنها همگی بر این باورند که تأخیر در تحویل کالا در بازار وجود دارد. متاسفانه یکی از تبعات تأخیر در تحویل لوازم خانگی افزایش بی‌رویه و غیر منطقی قیمت‌ها است. حالا کسانی که ارتباطات گسترده با تولیدکنندگان لوازم خانگی دارند می‌توانند با قیمت‌های بالا لوازم خانگی نایاب و نادر را به فروش برسانند.

تولید 18 میلیون لوازم خانگی

به گفته محمد مهدی برادران، معاون صنایع عمومی وزیر صمت، امسال 18 میلیون دستگاه لوازم خانگی تولید خواهد شد و در بهار امسال کاهش 15 درصدی ارزبری، افزایش 10 درصدی عمق داخل و افزایش 10 درصدی صادرات ثبت شده است. همان‌طور که مشخص است باید تولید کالاها متناسب با تقاضای موجود در بازار باشد.

برای مثال وقتی مردم خواهان یخچال ساید بای ساید هستند نباید کالای دیگری را تولید کرد و باید عمده تمرکز روی کالاهایی باشد که تقاضا روی آنها بیشتر است. برادران همچنین تأکید کرد که فروشنده و تولیدکننده نمی‌تواند به جای تولید یخچال ساید دست به تولید یخچال دو قلو بزند و خریدار را مجبور به خریدن کند.

اما طبق گزارش‌هایی که به صورت میدانی انجام شده، برخی از نمایشگاه‌داران به جای این که به خواسته مردم مبنی بر تولید یخچال ساید دقت کنند، آنها را تشویق می‌کرده‌اند کالاهای مشابه مانند نوع دیگر یخچال‌ها را خریداری کنند. آنها در این نمایشگاه‌ها عنوان می‌کنند که ساید بای ساید با تأخیر زیاد تحویل مشتریان داده می‌شود و بدین ترتیب آنها را از خرید منصرف می‌کنند.

کارشناسان معتقدند که دولت باید همانند آزادسازی واردات خودرو، رفته رفته به سمت آزادسازی واردات لوازم خانگی حرکت کند تا مردم بتوانند حق انتخاب داشته باشند و کالایی را خریداری کنند که دوست دارند؛ چرا که در شرایط کنونی تولیدکنندگان به سمت ایجاد انحصار در بازار رفته‌اند و مردم را آزار می‌دهند. نظر شما درباره شیوه فروش عجیب لوازم خانگی ایرانی چیست؟