معبد خدای خورشید مصریان باستان که به ۴۵۰۰ سال پیش تعلق دارد، در نزدیکی شهر قاهره کشف شد. این معبد در اوج گسترش آیین خورشید پرستی ساخته شده است.
باستان شناسان موفق شدند بقایای یک معبد ۴۵۰۰ ساله را که به خدای خورشید مصریان باستان (Ra) تعلق داشت از زیر خاک بیرون بیاورند. این معبد در منطقه ابوغراب در ۲۰ کیلومتری جنوب قاهره قرار دارد.
معبد ۴۵۰۰ ساله خدای خورشید مصریان باستان از خاک بیرون کشیده شد
باستان شناسان بر این باورند که معبد اشاره شده در طول دودمان پنجم مصر باستان (بین سالهای ۲۴۶۵ تا ۲۳۲۳ پیش از میلاد) ساخته شده است. در آن دوران پرستش خدای خورشید به اوج خود رسیده بود و همچنین مردم مصر نوع جدیدی از بناها که به این خدا تعلق داشت با نام معبد خورشید میساختند.
آیین پرستش خورشید جایگاه ویژهای در میان باورهای مذهبی مصریان باستان داشت. بعدها نیز خدای خورشید یا همان Ra با آمون (خدای اصلی تبس) ادغام شد تا خدای جدیدی به نام آمون-را شکل بگیرد. حداقل برخی از مصریان باستان این خدای جدید را به عنوان قویترین خدای مصری به حساب میآوردند. آیین پرستش آمون-را تا ۱۵۰۰ سال پیش یعنی زمانی که چندخدایی در مصر منقرض شد، رواج داشت.
ابعاد معبد خدای خورشید مصریان باستان ۶۰ متر در ۲۰ متر بوده و از آجرهای گلی ساخته شده است. این معبد شامل یک ایوان ورودی ال شکل، یک حیاط، اتاقهای انباری و اتاقهایی برای اجرای مراسم مذهبی میشود. Massimiliano Nuzzolo از مسئولین کاوش در این منطقه و پژوهشگر موسسه فرهنگ های شرقی و مدیترانهای آکادمی علوم ورشو در این رابطه توضیحاتی را ارائه داد:
دیوارهای این بنا همگی با گچ پوشانده شده و به رنگ سیاه و سفید بودند. همچنین اغلب نشانههایی از رنگ آبی و قرمز در این بنا دیده میشود. بخشی از ایوان ورودی از آهک سفید ساخته شده بود و دو ستون آهکی نیز از آن حمایت میکردند. جالب است بدانید که مصریان باستان بنابر آداب مذهبی خود معبد خدای خورشید را حتی پیش از اینکه به پایان رسد خراب کردند.
هدف آنها از این کار ساخت معبد جدیدی از سنگ در همان مکان برای فرعونی به نام Niuserre (حکمرانی از ۲۴۲۰ تا ۲۳۸۹ پیش از میلاد) بود. Niuserre بخشی از این سازه را به عنوان پایه یا زیربنای معبد جدید خود استفاده کرد.
باستان شناسان دو مجموعه آثار باستانی را در این بنا کشف کردند که یکی از آنها شامل تعدادی خمره آبجو دست نخورده و تعدادی ظروف سفالی انگوب شده بود و دیگری شامل مهر فرعونهایی میشد که در طول دودمان پنجم و ششم حکمرانی میکردند.
یکی از قدیمیتریم مهرها به فرعون Shepseskare تعلق دارد. وی پیش از Niuserre در مصر حکمرانی میکرد؛ اما اطلاعات زیادی درباره او در دسترس نیست. در موزه متروپولیتن هنر تاریخ حکمرنی Shepseskare از ۲۴۳۸ تا ۲۴۳۱ پیش از میلاد و دوره حکمرانی Raneferef (که با نام Neferefre نیز شناخته میشود) از ۲۴۳۱ تا ۲۴۲۰ پیش از میلاد عنوان شده است.
باستانشناسان مطمئن نیستند کدام فرعون ساخت معبد گلی خدای خورشید مصریان باستان را آغاز کرده؛ اما احتمالا فرعون مورد نظر Shepseskare یا Raneferef بوده است. متاسفانه اطلاعات چندانی نیز در رابطه با آدام و رسوم مذهبی انجام شده در اینگونه معبدها وجود ندارد. Nuzzolo در این رابطه گفت:
ما تقریبا هیچ چیزی در رابطه با مراسمهایی که در معبد خدای خورشید انجام میشده، نمیدانیم. ما حتی دادههای کافی برای آشنایی با زندگی روزمره افرادی که در اطراف این معابد زندگی میکردند، در اختیار نداریم.
البته کشف معبد خدای خورشید مصریان باستان آنقدر هم جدید نیست؛ زیرا در قرن نوزدهم یک باستانشناس آلمانی بخش بسیار کوچکی از این معبد را از زیر خاک بیرون آورد. در کاوشهای اخیر نیز که بین سالهای ۲۰۱۹ و ۲۰۲۲ انجام شدند، بقیه معبد کاوش شد.