زمین یک قدم تا نابودی در اثر تغییرات آب و هوایی فاصله دارد

تیمی از محققان، پنج نقطه اوج از تغییرات آب و هوایی زمین را شناسایی کرده‌اند که می‌توانند باعث بروز آسیب‌هایی جبران‌ناپذیر در سیاره ما شوند.

بر اساس مطالعه جدید منتشر شده در نشریه ساینس، ناتوانی در دستیابی به توافق اقلیمی پاریس جهت کاهش گرمای جهانی به میزان 1.5 درجه سانتی‌گراد، می‌تواند باعث ایجاد رکوردهای جدید گرمایشی شوند که در آن، تغییرات آب‌ و هوایی زمین، خودپایدار می‌شوند. نویسندگان تاکید دارند که حتی سطوح فعلی گرمایش، جهان را در معرض پنج نقطه اوج عمده قرار داده که از جمله آنها می‌توان به فروپاشی صفحات یخی قطب جنوب و گرینلند اشاره کرد. با این حال، هنوز برای تغییر مسیر دیر نیست.

تیم لنتون، نویسنده ارشد دانشگاه اکستر در این باره گفت:

با توجه به افزایش بلندمدت سطح آب دریا، مرگ جنگل‌های بارانی و موارد دیگر، بر این باور هستم که چنین رویدادهایی به معنای واقعی کلمه، در صورتی‌که از فضا به آن نگاه کنید، باعث تغییر چهره جهان خواهند شد.

لنتون در سال 2008، اولین تحقیق مهم خود در مورد رسیدن به نقاط اوج حاصل از گرمایش جهانی را به رشته تحریر درآورد. این نقاط به عنوان یک واکنش تقویتی در سیستم اقلیمی تعریف می‌شوند که با اثر بسیار قوی خود، باعث بروز عوامل مخرب طبیعی خواهند شد. بدین معنا که یک صفحه یخی، اقیانوس یا جنگل بارانی، به حالت جدیدی تغییر می‌کنند.

در حالی‌که ارزیابی‌های اولیه حاکی از آن بودند که این میزان در محدوده 3 تا 5 درجه سانتی‌گراد افزایش دما رخ خواهد داد، پیشرفت‌ها در مشاهدات آب‌وهوا، مدل‌سازی و بازسازی‌های دیرینه اقلیمی در دوره‌های گرمایش گذشته، آستانه‌ها را بسیار پایین‌تر از حد فعلی نشان می‌دهند.

مقاله جدید، ترکیبی از دستکم 200 مطالعه است که تخمین‌های جدیدی را در مورد نقاط اوج احتمالی، ارائه می‌کند. این مطالعه به شناسایی 9 عنصر اصلی جهانی پرداخته که به‌طور قابل توجهی به عملکرد سیستم سیاره‌ای کمک می‌کنند و شامل هفت نقطه اوج دیگر است که مستقیما بر زندگی بشر تاثیرگذار هستند.

پنج مورد از مجموع 16 عنصر مورد مطالعه، در دمای امروز ایجاد می‌شوند که شامل فروپاشی صفحات یخی گرینلند و غرب قطب جنوب، یخ زندگی ناگهانی گسترده، فروپاشی همرفت در دریای لابرادور و تخریب عظیم صخره‌های مرجانی استوایی را شامل می‌شوند.

چهار مورد از رویدادهای مورد مطالعه نیز در حال تغییر از حالت «ممکن» به «احتمالا» با افزایش دمای 1.5 درجه سانتی‌گراد جهانی هستند و پنج مورد دیگر نیز در سطح کنونی گرمایش جهانی امکان‌پذیر هستند.

افزایش 10 متری سطح آب دریاها در نتیجه تغییرات آب و هوایی زمین

لنتون در ادامه گفت که عبور از نقاط اوج برای صفحات یخی گرینلند و غرب قطب جنوب، باعث افزایش عمق دستکم 10 متری سطح دریای جهانی خواهد شد. اگرچه این تغییر خاص ممکن است صدها سال طول بکشد. هم‌چنین، صخره‌های مرجانی که اکنون به دلیل تغییر رنگ ناشی از گرما، دچار خشکی شده‌اند، هم‌چنان در دمای فعلی نیز می‌توانند تا حدی بهبود یابند.

در سطح خاصی از گرمایش، بازیابی دیگر امکان‌پذیر نخواهد بود و صخره‌های مرجانی استوایی و 500 میلیون نفر در سطح جهان که به آنها وابسته هستند را ویران می‌کنند. یکی از عوامل گرمایش در اروپا، همرفت دریای لابرادور است که می‌تواند منجر به وقوع زمستان‌های بسیار سخت شود که با عصر یخبندان کوچک که از اوایل قرن چهارده تا اواسط قرن نوزدهم میلادی رخ داده بود، قابل مقایسه خواهد بود.

ذوب ناگهانی یخ‌های دائمی که روسیه، کشورهای اسکاندیناوی و کانادا را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد، علاوه بر تغییر شدید مناظر، باعث افزایش انتشار کربن خواهد شد. دیگر سیستم‌هایی که ممکن است با افزایش 1.5 درجه سانتی‌گراد دمای جهانی وارد عمل شوند، شامل گردش واژگونی نصف النهار اقیانوس اطلس است که ارتباط نزدیکی با سطح دریا در ساحل شرقی ایالات متحده دارد.

با آغاز افزایش دمای 2 درجه سانتی‌گراد، باران‌های موسمی در غرب آفریقا و ساحل می‌توانند به شدت مختل شوند و جنگل‌های بارانی آمازون ممکن است با مرگ گسترده روبرو شده و به ساوانا (دشتی گرم‌سیری) تبدیل شوند.

دیوید آرمسترانگ مک‌کی، نویسنده اول این مقاله تاکید کرد که حتی اگر زمین 1.5 درجه سانتی‌گراد گرم‌تر شود، مسئله مهم‌تر پایداری آن در طول زمان خواهد بود و می‌تواند بدترین تاثیرات ممکن را در صورت ماندگاری این دما برای پنج یا شش دهه آینده برجای بگذارد. علاوه بر این، نقاط اوجی که با افزایش 1.5 درجه سانتی‌گراد رخ می‌دهند، تنها پیش‌مقدمه‌ای از بروز آثار بحرانی تغییرات آب و هوایی زمین هستند.

لنتون هم‌چنین گفت که امیدوار است، جوامع بشری از نقاط اوج مثبت خود برای مهار این تغییرات استفاده کنند و برای سال‌های آینده، تغییرات تدریجی آب و هوایی زمین را با اقدامات فوری و گسترده کنترل کنند.

او در پایان افزود:

هر روز صبح که از خواب بیدار می‌شوم، این سوال را مطرح می‌کنم که آیا می‌توانیم خود و شیوه زندگیمان را متحول کنیم؟