شنیدهها حاکی از این است که رئیس سازمان فضایی ایران اعلام کرده به زودی رقیب استارلینک را به مدار ارسال میکنیم. آیا این وعده عملی میشود؟
نزدیک یک ماه است که اینترنت سراسر کشور جیرهبندی شده و تنها در ساعات خاصی مردم دسترسی به فضای مجازی و دنیای وب دارند. جریان اطلاعاتی مبتنی بر بستر اینترنت کمی کند شده و مشخص نیست چه زمانی محدودیتها تمام خواهد شد. ایلان ماسک چند هفته پیش اعلام کرد به زودی اینترنت ماهواره ای استارلینک را در ایران فعال خواهد کرد و به نظر میرسد این اتفاق در حال حاضر رخ داده است.
رقیب ایرانی استارلینک در راه است؟
وزیر ارتباطات بعد از اظهارنظر و وعدههای موسس تسلا و اسپیس ایکس اعلام کرد که هر گونه فعال سازی استارلینک در ایران و فعال شدن پایانههای آن نیاز به مجوز دارد و به نظر نمیرسد به این زودی، ایلان ماسک بتواند تجهیزات خود را در کشور راهاندازی کند. علاوه بر گفتههای عیسی زارع پور، هماکنون رئیس سازمان فضایی بیان داشته تا چند سال آینده استارلینک بومی خواهند ساخت.
به گفته رئیس سازمان فضایی کشور، برای این که بتوان در بازه کوتاهمدت به چنین هدف مهمی دست یافت میبایست با تشکیل یک کنسرسیوم بینالمللی از شرکتهای علاقهمند به همکاری در این حوزه، دعوت به عمل آورد. آنطور که حسن سالاریه اطلاع داده، رایزنیهای این همکاری انجام شده و چیزی نمانده تا این فناوری در کشورمان محقق شود.
بنا بر آنچه سالاریه گفته قرار است منظومه ماهوارهای ایران تبدیل به رقیبی برای استارلینک و ایلان ماسک شود. یکی از انواع همکاریهای سازمان فضایی ایران با شرکتهای دانشبنیان است. وی در ادامه حمایت از دانشبنیانها را ضروری دانسته و گفت:
در آینده نزدیک و با استفاده از بخش خصوصی نمیتوان به این موضوع رسید؛ اما نقشه راه این است که با کشورهای علاقهمند دیگر برای ساخت منظومه ماهوارهای اقدام کنیم.
البته پیش از این که حسن سالاریه موضوع استارلینک ایرانی را مطرح کند، دبیر سندیکای مخابرات راهاندازی و ساخت این تجهیزات را در ایران لازم و ضروری عنوان کرده بود. حالا رئیس سازمان فضایی میگوید برنامه مدونی در این باره دارد و مفاد برنامه حمایت از شرکتهای دانش بنیان فعال در این حوزه و برگزاری کنسرسیومی برای ساخت ماهوارههای مخابراتی کوچک است. سالاریه افزود:
در گام نخست قصد داریم یک منظومه مخابراتی تشکیل شده از ریزماهوارهها طراحی کرده و بسازیم. این منظومه برای کارهای باند باریک و اینترنت اشیا مورد استفاده قرار میگیرند. منظومههای ریز ماهوارهای کوچک و زیر 50 کیلوگرم است و بخش خصوصی به راحتی میتواند آن را بسازد. در این خصوص مطالعات امکانسنجی زیادی انجام گرفته است و امیدواریم شرکتهای دانشبنیان در این بخش با جدیت به کار خود ادامه دهند.
سالاریه در ادامه خاطرنشان کرد به زودی شرکتهای داوطلب تشخیص داده میشوند و دولت حمایت از آنها را بر عهده خواهد گرفت تا در نهایت بتوانند ماهوارههایی برای ارائه خدمات پهن باند بسازند. به گفتهی او، ساخت منظومه ماهوارهای در کشورمان به صورت انفرادی جلو نمیرود و برای این که هدف مذکور محقق شود باید ارتفاعات چند صد کیلومتری و چندین هزار ماهواره در نظر گرفته شود.
البته به عقیده رئیس سازمان فضایی ایران شرکتهای خصوصی به تنهایی نمیتوانند منظومه ماهوارهای بسازند و باید شرکتهای بینالمللی کشورهای همسایه نیز در کنسرسیوم بین المللی که برگزار میکنیم، شرکت نمایند. وی همچنین تأکید کرد برگزاری کنسرسیوم و ساخت ماهواره اینترنتی، ایران را تبدیل به رقیبی جدی برای ایلان ماسک خواهد کرد. سالاریه افزود:
قطعا در بازه زمانی 2 تا 3 ساله این کار انجام شدنی نیست، اما هر چقدر مشارکت بالاتر برود، در مدت زمان کوتاهتری میتوانیم به این هدف برسیم. دستیابی به منظومه ماهوارهای یا اینترنت اشیا و پهن باند هر دو در برنامه سازمان هستند.
طی روزهای اخیر ایلان ماسک در توییتر خود و در پاسخ به پرسش یکی از کاربران توییتی زده که نشان میدهد هماکنون چندین ترمینال فعال استارلینک در ایران وجود دارند. نمیدانیم که این پایانهها دست چه اشخاصی است، ولی میدانیم که عیسی زارع پور ورود تجهیزات مذکور را به کشور ممنوع اعلام کرده بود.